Елеонора Розалін Картер (англ. Eleanor Rosalynn Carter, уроджена Елеонора Розалін Сміт; 18 серпня 1927 — 19 листопада 2023) — Перша леді США з 20 січня 1977 по 20 січня 1981 року, політична активістка, правозахисниця, дружина 39-го президента США Джиммі Картера.
Елеонора Розалін Картер Eleanor Rosalynn Carter | |
---|---|
англ. Rosalynn Carter[1][2][[d:Q219353#P1559[LANGUAGE!:UK]|[…]]] | |
Перша леді США | |
20 січня 1977 — 20 січня 1981 | |
Попередник | Бетті Форд |
Наступник | Ненсі Рейган |
| |
Народилася | 18 серпня 1927[4][2][…] Плейнс, Джорджія |
Померла | 19 листопада 2023[6][7][1] (96 років) Плейнс, Джорджія[8][1] |
Відома як | політична діячка, активістка за права жінок, автобіографка, письменниця |
Громадянство | США |
Національність | американка |
Alma mater | d (1946)[9] |
Політична партія | Демократична партія США |
У шлюбі з | Джиммі Картер (з 1946) |
Діти | d, d, d[10] і d[10] |
Релігія | баптизм[9] |
Нагороди | |
Медіафайли у Вікісховищі | |
Життєпис
Елеонора з батьками і трьома молодшими сестрами жила на фермі неподалік селища Плейнс. Дитинство її проходило в ізоляції і захищеності від зовнішнього світу. Батько, Уілбі Едгар Сміт, був фермером і підробляв водієм шкільного автобуса. Також у нього була автомайстерня. Мати, Франсіс Еллет, була домогосподаркою і виховувала дочок.
У шість років Розалін вперше побачила Білий дім у Вашингтоні й навіть пообідала з президентом Гербертом Гувером і його дружиною.
Коли Розалін було 13 років, батько помер від лейкемії, і вона довгий час звинувачувала себе, вважаючи, що Бог покарав її родину за їхні гріхи. Але, не знайшовши причин для Божого гніву, Розалін стала сумніватися в справедливості Всевишнього. Розалін регулярно відвідувала недільну школу, але після одруження подалася в баптисти, як і її чоловік.
У 1944 році закінчила середню школу і вступила до коледжу Соусвестенін Амерікус, де навчалася два роки. Саме там познайомилася з Джиммі Картером, на другому курсі закохалася в нього. В 1945 році Джиммі і Розалін зустрілися на пікніку, який влаштувала сестра Джиммі Рут, що знала про почуття Розалін. І саме на цьому пікніку Джиммі звернув увагу на майбутню дружину. Розалін пізніше зізналася, що як тільки вона його побачила, відразу вирішила, що Джиммі стане її чоловіком.
Побралася пара 17 липня 1946 року в церкві у Плейнзі, медовий місяць провели в будиночку друзів у Північній Кароліні. У подружжя четверо дітей — Джон Вільям (1947), Джеймс Ерл (1950), Доннел Джеффрі (1952) і Емі Лінн (1967).
Політична діяльність
У 1966 році Джиммі вирішив висунути свою кандидатуру на пост губернатора Джорджії. Розалін брала активну участь у передвиборній компанії чоловіка. Ці вибори він програв, та в 1970 році повторив спробу і виграв. Розалін стала першою леді Джорджії.
У 1975 році Картер почав замислюватися про висунення своєї кандидатури на пост президента. Підтримавши наміри чоловіка, Розалін почала брати активну участь у передвиборній кампанії, агітуючи на його користь у своїх поїздках країною. Перемігши на виборах, Картер приніс президентську присягу 20 січня 1977 року.
Хоча Розалін підтримувала політичний курс чоловіка, в деяких важливих питаннях дотримувалася принципової розбіжності. Так, на відміну від Картера, вона виступала проти смертної кари і висловлювалася за право жінок самим вирішувати питання, пов'язані з вагітністю.
Розалін Картер представляла інтереси чоловіка в закордонних поїздках і на зустрічах з іноземними лідерами. У 1977 році вона відвідала у якості дипломатичного представника Латинську Америку. У 1979 році очолила делегацію в Таїланд, спрямовану на вирішення проблем, пов'язаних з камбоджійськими і лаоськими біженцями. Також вона була активним пропонентом Поправки про рівні права (законопроєкту про рівні права жінок, що у результаті так і не був прийнятий).
У 1980 році Картер програв на президентських виборах Рональду Рейгану. Однак, залишивши Білий дім, Розалін Картер не залишила політику. У 1982 році вона стала співзасновницею правозахисної організації Центр Картера, а в 1987 році заснувала Інститут піклування, що зосередив роботу на турботі про людей з хронічними захворюваннями, інвалідністю, обмеженнями, пов'язаними з похилим віком та іншими проблемами.
Розалін Картер вважають однією з найпопулярніших Перших леді після Другої світової війни, вона займає п'яте місце в списку найвпливовіших дружин президентів.
Померла 19 листопада 2023 року у власному будинку.
Книги
Розалін Картер написала п'ять книг:
- First Lady from Plains (автобіографія), 1984,
- Everything to Gain: Making the Most of the Rest of Your Life (із Джіммі Картером), 1987,
- Helping Yourself Help Others: A Book for Caregivers (із Сюзан К. Голант), 1994,
- Helping Someone with Mental Illness: A Compassionate Guide for Family, Friends, and Caregivers (із Сюзан К. Голант), 1998,
- Within Our Reach: Ending the Mental Health Crisis (Сюзан К. Голант і Катрин Е. Кейд), 2010,
Примітки
- Caroli B. B. Encyclopædia Britannica
- SNAC — 2010.
- Library of Congress Library of Congress Name Authority File
- Person Profile // Rosalynn Carter — 1990.
- Rosalynn Carter
- Πέθανε η πρώην Πρώτη Κυρία, Ρόζαλιν Κάρτερ | LiFO — Αθήνα: Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, 2023.
- Der Spiegel — 2023. — ISSN 2195-1349; 0038-7452
- Former First Lady Rosalynn Carter Passes Away at Age 96 — Carter Center, 2023.
- The Carters: Rosalynn Carter — Jimmy Carter Library and Museum.
- Lundy D. R. The Peerage
- У США померла колишня перша леді Розалінн Картер, РБК-Україна, 19.11.2023
- Колишня перша леді США Розалін Картер померла у віці 96 років. 20.11.2023, 00:14
Посилання
- Біографія на National First Ladies' Library (англ.)
- Публікації на C-SPAN
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Eleonora Rozalin Karter angl Eleanor Rosalynn Carter urodzhena Eleonora Rozalin Smit 18 serpnya 1927 19 listopada 2023 Persha ledi SShA z 20 sichnya 1977 po 20 sichnya 1981 roku politichna aktivistka pravozahisnicya druzhina 39 go prezidenta SShA Dzhimmi Kartera Eleonora Rozalin Karter Eleanor Rosalynn Carterangl Rosalynn Carter 1 2 d Q219353 P1559 LANGUAGE UK Eleonora Rozalin Karter Eleanor Rosalynn CarterPersha ledi SShA20 sichnya 1977 20 sichnya 1981Poperednik Betti FordNastupnik Nensi RejganNarodilasya 18 serpnya 1927 1927 08 18 4 2 Plejns DzhordzhiyaPomerla 19 listopada 2023 2023 11 19 6 7 1 96 rokiv Plejns Dzhordzhiya 8 1 Vidoma yak politichna diyachka aktivistka za prava zhinok avtobiografka pismennicyaGromadyanstvo SShANacionalnist amerikankaAlma mater d 1946 9 Politichna partiya Demokratichna partiya SShAU shlyubi z Dzhimmi Karter z 1946 Diti d d d 10 i d 10 Religiya baptizm 9 Nagorodi Prezidentska medal Svobodi Mediafajli u VikishovishiZhittyepisEleonora z batkami i troma molodshimi sestrami zhila na fermi nepodalik selisha Plejns Ditinstvo yiyi prohodilo v izolyaciyi i zahishenosti vid zovnishnogo svitu Batko Uilbi Edgar Smit buv fermerom i pidroblyav vodiyem shkilnogo avtobusa Takozh u nogo bula avtomajsternya Mati Fransis Ellet bula domogospodarkoyu i vihovuvala dochok U shist rokiv Rozalin vpershe pobachila Bilij dim u Vashingtoni j navit poobidala z prezidentom Gerbertom Guverom i jogo druzhinoyu Koli Rozalin bulo 13 rokiv batko pomer vid lejkemiyi i vona dovgij chas zvinuvachuvala sebe vvazhayuchi sho Bog pokarav yiyi rodinu za yihni grihi Ale ne znajshovshi prichin dlya Bozhogo gnivu Rozalin stala sumnivatisya v spravedlivosti Vsevishnogo Rozalin regulyarno vidviduvala nedilnu shkolu ale pislya odruzhennya podalasya v baptisti yak i yiyi cholovik U 1944 roci zakinchila serednyu shkolu i vstupila do koledzhu Sousvestenin Amerikus de navchalasya dva roki Same tam poznajomilasya z Dzhimmi Karterom na drugomu kursi zakohalasya v nogo V 1945 roci Dzhimmi i Rozalin zustrilisya na pikniku yakij vlashtuvala sestra Dzhimmi Rut sho znala pro pochuttya Rozalin I same na comu pikniku Dzhimmi zvernuv uvagu na majbutnyu druzhinu Rozalin piznishe ziznalasya sho yak tilki vona jogo pobachila vidrazu virishila sho Dzhimmi stane yiyi cholovikom Pobralasya para 17 lipnya 1946 roku v cerkvi u Plejnzi medovij misyac proveli v budinochku druziv u Pivnichnij Karolini U podruzhzhya chetvero ditej Dzhon Vilyam 1947 Dzhejms Erl 1950 Donnel Dzheffri 1952 i Emi Linn 1967 Politichna diyalnistU 1966 roci Dzhimmi virishiv visunuti svoyu kandidaturu na post gubernatora Dzhordzhiyi Rozalin brala aktivnu uchast u peredvibornij kompaniyi cholovika Ci vibori vin prograv ta v 1970 roci povtoriv sprobu i vigrav Rozalin stala pershoyu ledi Dzhordzhiyi U 1975 roci Karter pochav zamislyuvatisya pro visunennya svoyeyi kandidaturi na post prezidenta Pidtrimavshi namiri cholovika Rozalin pochala brati aktivnu uchast u peredvibornij kampaniyi agituyuchi na jogo korist u svoyih poyizdkah krayinoyu Peremigshi na viborah Karter prinis prezidentsku prisyagu 20 sichnya 1977 roku Hocha Rozalin pidtrimuvala politichnij kurs cholovika v deyakih vazhlivih pitannyah dotrimuvalasya principovoyi rozbizhnosti Tak na vidminu vid Kartera vona vistupala proti smertnoyi kari i vislovlyuvalasya za pravo zhinok samim virishuvati pitannya pov yazani z vagitnistyu Rozalin Karter predstavlyala interesi cholovika v zakordonnih poyizdkah i na zustrichah z inozemnimi liderami U 1977 roci vona vidvidala u yakosti diplomatichnogo predstavnika Latinsku Ameriku U 1979 roci ocholila delegaciyu v Tayiland spryamovanu na virishennya problem pov yazanih z kambodzhijskimi i laoskimi bizhencyami Takozh vona bula aktivnim proponentom Popravki pro rivni prava zakonoproyektu pro rivni prava zhinok sho u rezultati tak i ne buv prijnyatij U 1980 roci Karter prograv na prezidentskih viborah Ronaldu Rejganu Odnak zalishivshi Bilij dim Rozalin Karter ne zalishila politiku U 1982 roci vona stala spivzasnovniceyu pravozahisnoyi organizaciyi Centr Kartera a v 1987 roci zasnuvala Institut pikluvannya sho zoserediv robotu na turboti pro lyudej z hronichnimi zahvoryuvannyami invalidnistyu obmezhennyami pov yazanimi z pohilim vikom ta inshimi problemami Rozalin Karter vvazhayut odniyeyu z najpopulyarnishih Pershih ledi pislya Drugoyi svitovoyi vijni vona zajmaye p yate misce v spisku najvplivovishih druzhin prezidentiv Pomerla 19 listopada 2023 roku u vlasnomu budinku KnigiRozalin Karter napisala p yat knig First Lady from Plains avtobiografiya 1984 ISBN 1 55728 355 9 Everything to Gain Making the Most of the Rest of Your Life iz Dzhimmi Karterom 1987 ISBN 1 55728 388 5 Helping Yourself Help Others A Book for Caregivers iz Syuzan K Golant 1994 ISBN 0 8129 2591 2 Helping Someone with Mental Illness A Compassionate Guide for Family Friends and Caregivers iz Syuzan K Golant 1998 ISBN 0 8129 2898 9 Within Our Reach Ending the Mental Health Crisis Syuzan K Golant i Katrin E Kejd 2010 ISBN 978 1 59486 881 8PrimitkiCaroli B B Encyclopaedia Britannica d Track Q5375741 SNAC 2010 d Track Q29861311 Library of Congress Library of Congress Name Authority File d Track Q18912790d Track Q17109002d Track Q13219454d Track Q131454 Person Profile Rosalynn Carter 1990 d Track Q37312 Rosalynn Carter d Track Q61356138 Pe8ane h prwhn Prwth Kyria Rozalin Karter LiFO A8hna Sta8hs Tsagkaroysianos 2023 d Track Q111220825d Track Q61989571d Track Q1524 Der Spiegel 2023 ISSN 2195 1349 0038 7452 d Track Q278151 Former First Lady Rosalynn Carter Passes Away at Age 96 Carter Center 2023 d Track Q118483 The Carters Rosalynn Carter Jimmy Carter Library and Museum d Track Q386481 Lundy D R The Peerage d Track Q67129259d Track Q21401824 U SShA pomerla kolishnya persha ledi Rozalinn Karter RBK Ukrayina 19 11 2023 Kolishnya persha ledi SShA Rozalin Karter pomerla u vici 96 rokiv 20 11 2023 00 14PosilannyaBiografiya na National First Ladies Library angl Publikaciyi na C SPAN