Sapere aude (укр. «Зважся на свою думку», «Ризикни дізнатись») — латинський крилатий вираз, який зустрічається в «Посланнях» Горація (Epistulae I 2 40). Іммануїл Кант переклав його як «Май мужність користуватися власним розумом!» (нім. Habe Mut, dich deines eigenen Verstandes zu bedienen!).
Сучасне використання
- У відомій цитаті Канта з його статті-відповіді «Що таке Просвіта?» (1784) — «Sapere aude! — май мужність користуватися своїм розумом! — тому такий девіз Просвітництва», — пише він.
- Цей вираз використовується як девіз плеядою українських шкіл та вищів: Херсонським державним університетом, Українським вільним університетом, Фізико-математичним факультетом КДПУ ім. В.Винниченка , а також Києво-Печерським фізико-математичним Ліцеєм № 171 «Лідер». Крім того, він використовувався також герметичним (1887–1923).
Трактування Горація
Оригінальне використання даного девізу присутнє в «Посланнях» Горація (Epistulae I 2 40): dimidium facti qui coepit habet: sapere aude, incipe («Той, хто розпочав — наполовину зробив: насмілився(відважився) узнати!»).. Його також можна перекласти як «насмілитися бути мудрим (розумним)». Ця фраза формує мораль до історії, де простак (наївна персона) чекає допоки потік води припиниться, перед тим як його перейти (замочивши ноги!). Простий переклад «Той, хто розпочав — наполовину зробив. Насмілився (відважився) бути мудрим. Зробив початок.» є не зовсім адекватний. Слова Горація припускають оцінку устремління персони, або її настійливості (яка доходить до настирливості!) в досягненні своєї мети (цілі), а також усвідомлення тих необхідних зусиль, які по замовчуванню персона в змозі (тобто має досвід і хист!) прикласти для подолання перешкод.
Див. також
Посилання
- . The Latin Library. Архів оригіналу за 27 липня 2018. Процитовано 8 березня 2012.
Ця стаття потребує додаткових для поліпшення її . (травень 2015) |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Sapere aude ukr Zvazhsya na svoyu dumku Rizikni diznatis latinskij krilatij viraz yakij zustrichayetsya v Poslannyah Goraciya Epistulae I 2 40 Immanuyil Kant pereklav jogo yak Maj muzhnist koristuvatisya vlasnim rozumom nim Habe Mut dich deines eigenen Verstandes zu bedienen Tatu na temu Sapere aude Suchasne vikoristannyaU vidomij citati Kanta z jogo statti vidpovidi Sho take Prosvita 1784 Sapere aude maj muzhnist koristuvatisya svoyim rozumom tomu takij deviz Prosvitnictva pishe vin Cej viraz vikoristovuyetsya yak deviz pleyadoyu ukrayinskih shkil ta vishiv Hersonskim derzhavnim universitetom Ukrayinskim vilnim universitetom Fiziko matematichnim fakultetom KDPU im V Vinnichenka a takozh Kiyevo Pecherskim fiziko matematichnim Liceyem 171 Lider Krim togo vin vikoristovuvavsya takozh germetichnim 1887 1923 Traktuvannya GoraciyaOriginalne vikoristannya danogo devizu prisutnye v Poslannyah Goraciya Epistulae I 2 40 dimidium facti qui coepit habet sapere aude incipe Toj hto rozpochav napolovinu zrobiv nasmilivsya vidvazhivsya uznati Jogo takozh mozhna pereklasti yak nasmilitisya buti mudrim rozumnim Cya fraza formuye moral do istoriyi de prostak nayivna persona chekaye dopoki potik vodi pripinitsya pered tim yak jogo perejti zamochivshi nogi Prostij pereklad Toj hto rozpochav napolovinu zrobiv Nasmilivsya vidvazhivsya buti mudrim Zrobiv pochatok ye ne zovsim adekvatnij Slova Goraciya pripuskayut ocinku ustremlinnya personi abo yiyi nastijlivosti yaka dohodit do nastirlivosti v dosyagnenni svoyeyi meti cili a takozh usvidomlennya tih neobhidnih zusil yaki po zamovchuvannyu persona v zmozi tobto maye dosvid i hist priklasti dlya podolannya pereshkod Div takozhSpisok latinskih vislovivPosilannya The Latin Library Arhiv originalu za 27 lipnya 2018 Procitovano 8 bereznya 2012 Cya stattya potrebuye dodatkovih posilan na dzherela dlya polipshennya yiyi perevirnosti Bud laska dopomozhit udoskonaliti cyu stattyu dodavshi posilannya na nadijni avtoritetni dzherela Zvernitsya na za poyasnennyami ta dopomozhit vipraviti nedoliki Material bez dzherel mozhe buti piddano sumnivu ta vilucheno traven 2015