Спасо-Преображенську церкву в смт. Любеч було споруджено 1817 р. в стилі класицизму з червоної цегли місцевого виробництва Григорієм Милорадовичем. Розташована вона на базарному майдані Любеча. Пам'ятка архітектури національного значення. Є прикладом ампірнї споруди композицією, що рідко зустрічається.
Спасо-Преображенська церква в Любечі | |
---|---|
51°42′17″ пн. ш. 30°39′28″ сх. д. / 51.70472° пн. ш. 30.6579167° сх. д.Координати: 51°42′17″ пн. ш. 30°39′28″ сх. д. / 51.70472° пн. ш. 30.6579167° сх. д. | |
Тип споруди | церква |
Розташування | Україна, смт.Любеч Ріпкінського р-ну Чернігівської області |
Засновник | Григорій Олександрович Милорадович |
Початок будівництва | 1811 |
Кінець будівництва | 1817 |
Стиль | ампір |
Єпархія | Чернігівська єпархія УПЦ МП |
Стан | пам'ятка архітектури національного значення України |
Спасо-Преображенська церква (Любеч) (Чернігівська область) | |
Спасо-Преображенська церква у Вікісховищі |
Опис пам'ятки
Центральну частину Любеча прикрашає прекрасна будівля - Спасо-Преображенська церква. Західним масивним фасадом вона виходить на Червону площу. Кам'яний одноголовий храм побудований на кошти власників Любеча - поміщиків Милорадовичів як родинна усипальниця. Церква закладена в 1811 році і освячена в 1817 році. За типом є купольної ротондою з прилеглими по сторонам чотирма портиками спрощеного тосканського ордера. Церковна територія обгороджена залізним ґратчастим парканом з елементами кування. У 1850-х роках західний портик розібрали, добудувавши до нього подовжене плече з дзвіницею і новим чотирьохколонним портиком головного входу. Від дзвіниці уцілів нижній ярус. Портику відповідає східний, прямокутний у плані ризаліт з помилковим портиком, тричвертні колони підтримують трикутний фронтон. Фасади пам'ятника декоровані рустом, пілястрами, карнизами з модульонов.
В інтер'єрі 16 колон, розташованих по колу, підтримують кільцевий антаблемент, на який спирається купол. По периметру споруди, крім східної частини, приблизно на 2/3 висоти колон влаштовані хори. Плоскі перекриття хорів спираються на зовнішні стіни і колони.
Пам'ятник є прикладом ампірної споруди з композицією, що рідко зустрічається.
У другій половині XX століття приміщення Спасо-Преображенської церкви використовувалася як склад. Довгий період часу церква стояла напівзруйнованою. Тільки в 1992 році її повністю відновили.
Зараз Спасо-Преображенська церква - єдина діюча церква Любеча. Лаконічні монументальні форми пам'ятки архітектури зводять її до найкращих зразків ротондальних храмів України. До того ж, це одна з найоригінальніших церков пізнього класицизму на Лівобережній Україні. На початку XX століття в Любечі існувало вісім церков, вік деяких з них налічував понад п'ять століть. Але їх було зруйновано у 30-50 роки XX століття, а церковні реліквії та майно, цінні історичні документи розграбовано та втрачено назавжди.
Примітки
- Постанова Ради міністрів УРСР «Про доповнення списку пам'яток містобудування і архітектури УРСР, що перебувають під охороною держави» № 442 від 6.09.1979 р.
- Державний реєстр національного культурного надбання: пам’ятки містобудування і архітектури України (проект). – Пам’ятки України, 1999 р., № 2-3
Джерела
- Древній Любеч - Любецькі церкви [ 2 квітня 2015 у Wayback Machine.]
- Спасо-Преображенська церква [ 2 квітня 2015 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Spaso Preobrazhensku cerkvu v smt Lyubech bulo sporudzheno 1817 r v stili klasicizmu z chervonoyi cegli miscevogo virobnictva Grigoriyem Miloradovichem Roztashovana vona na bazarnomu majdani Lyubecha Pam yatka arhitekturi nacionalnogo znachennya Ye prikladom ampirnyi sporudi kompoziciyeyu sho ridko zustrichayetsya Spaso Preobrazhenska cerkva v Lyubechi51 42 17 pn sh 30 39 28 sh d 51 70472 pn sh 30 6579167 sh d 51 70472 30 6579167 Koordinati 51 42 17 pn sh 30 39 28 sh d 51 70472 pn sh 30 6579167 sh d 51 70472 30 6579167Tip sporudicerkvaRoztashuvannya Ukrayina smt Lyubech Ripkinskogo r nu Chernigivskoyi oblastiZasnovnikGrigorij Oleksandrovich MiloradovichPochatok budivnictva1811Kinec budivnictva1817StilampirYeparhiyaChernigivska yeparhiya UPC MPStanpam yatka arhitekturi nacionalnogo znachennya UkrayiniSpaso Preobrazhenska cerkva Lyubech Chernigivska oblast Spaso Preobrazhenska cerkva u VikishovishiOpis pam yatkiCentralnu chastinu Lyubecha prikrashaye prekrasna budivlya Spaso Preobrazhenska cerkva Zahidnim masivnim fasadom vona vihodit na Chervonu ploshu Kam yanij odnogolovij hram pobudovanij na koshti vlasnikiv Lyubecha pomishikiv Miloradovichiv yak rodinna usipalnicya Cerkva zakladena v 1811 roci i osvyachena v 1817 roci Za tipom ye kupolnoyi rotondoyu z prileglimi po storonam chotirma portikami sproshenogo toskanskogo ordera Cerkovna teritoriya obgorodzhena zaliznim gratchastim parkanom z elementami kuvannya U 1850 h rokah zahidnij portik rozibrali dobuduvavshi do nogo podovzhene pleche z dzviniceyu i novim chotirohkolonnim portikom golovnogo vhodu Vid dzvinici uciliv nizhnij yarus Portiku vidpovidaye shidnij pryamokutnij u plani rizalit z pomilkovim portikom trichvertni koloni pidtrimuyut trikutnij fronton Fasadi pam yatnika dekorovani rustom pilyastrami karnizami z modulonov V inter yeri 16 kolon roztashovanih po kolu pidtrimuyut kilcevij antablement na yakij spirayetsya kupol Po perimetru sporudi krim shidnoyi chastini priblizno na 2 3 visoti kolon vlashtovani hori Ploski perekrittya horiv spirayutsya na zovnishni stini i koloni Pam yatnik ye prikladom ampirnoyi sporudi z kompoziciyeyu sho ridko zustrichayetsya U drugij polovini XX stolittya primishennya Spaso Preobrazhenskoyi cerkvi vikoristovuvalasya yak sklad Dovgij period chasu cerkva stoyala napivzrujnovanoyu Tilki v 1992 roci yiyi povnistyu vidnovili Zaraz Spaso Preobrazhenska cerkva yedina diyucha cerkva Lyubecha Lakonichni monumentalni formi pam yatki arhitekturi zvodyat yiyi do najkrashih zrazkiv rotondalnih hramiv Ukrayini Do togo zh ce odna z najoriginalnishih cerkov piznogo klasicizmu na Livoberezhnij Ukrayini Na pochatku XX stolittya v Lyubechi isnuvalo visim cerkov vik deyakih z nih nalichuvav ponad p yat stolit Ale yih bulo zrujnovano u 30 50 roki XX stolittya a cerkovni relikviyi ta majno cinni istorichni dokumenti rozgrabovano ta vtracheno nazavzhdi PrimitkiPostanova Radi ministriv URSR Pro dopovnennya spisku pam yatok mistobuduvannya i arhitekturi URSR sho perebuvayut pid ohoronoyu derzhavi 442 vid 6 09 1979 r Derzhavnij reyestr nacionalnogo kulturnogo nadbannya pam yatki mistobuduvannya i arhitekturi Ukrayini proekt Pam yatki Ukrayini 1999 r 2 3DzherelaDrevnij Lyubech Lyubecki cerkvi 2 kvitnya 2015 u Wayback Machine Spaso Preobrazhenska cerkva 2 kvitnya 2015 u Wayback Machine