«Легке дихання» — оповідання російського письменника Івана Буніна, написане в березні 1916 року. Вперше опубліковане в газеті «Російське слово» (1916, № 83). Назване критиками «найзнаменитішим» і «найчуттєвішим» оповіданням Буніна.
Легке дихання | ||||
---|---|---|---|---|
Лёгкое дыхание | ||||
Форма | оповідання | |||
Автор | Іван Бунін | |||
Мова | російська | |||
Написано | 1916 | |||
Опубліковано | 1916 | |||
Країна | Росія | |||
Переклад | Уліщенко Ольга | |||
| ||||
Історія створення
Під час прогулянок по Капрі Іван Бунін потрапив на невеликий цвинтар. Там він побачив могильний хрест з медальйоном, на якому була зображена життєрадісна дівчина з усміхненими очима. Цю історію письменник пригадав, коли отримав замовлення редакції московської газети «Російське слово». Тоді він перебував у маєтку Василівському Орловської губернії і сюжет склався в його свідомості миттєво. Бунін писав про це так: «Новелу «Легке дихання» я написав у селі, у Васильківському, в березні 1916 року. «Російське слово» Ситіна просило дати щось для пасхального номера. /…/ Але що робити? Що придумати? І якось пригадалось, що одного разу, зимою, випадково я потрапив на одне маленьке кладовище на Капрі і натрапив на могильний хрест з фотографічним портретом на випуклому фарфоровому медальоні молодої дівчини з надзвичайно живими, радісними очима. Цю дівчину я відразу ж подумки уявив росіянкою, Олею Мещерською, і, став вигадувати оповідання про неї з тією фантастичною швидкістю, яка бувала в кращі щасливі хвилини мого письменства».
Вперше оповідання опубліковане 10 квітня 1916 року.
Назва оповідання
Легке дихання — символ простоти, природності і віри у позитивні і світлі очікування. Саме ці риси вирізняють Ольгу Мещерську серед ровесниць, додають їй жіночності і незахищеності.
Композиція
Оповідання має складну композицію. По-перше, в ньому порушена хронологія подій, вміщена низка епізодів, які перериваються трикрапкою. У творі замкнена композиція: оповідання починається й закінчується описом кладовища, на якому похована дівчина. Біля могили Олі, дивлячись на фотокартку померлої, класна наставниця сама собі ставить риторичне запитання: «як сумістити з цим чистим поглядом те жахливе, що поєдналося тепер з іменем Олі Мещерської?». Основна частина твору — розповідь про трагічну долю молодої дівчини. Щоденникові записи героїні відкривають читачам внутрішній дисонанс героїні.
Ідея полягає в конфлікті сірого і безликого суспільства зі світлою, яскравою особистістю.
Сюжет
В основі сюжету — історія гімназистки Олі Мещерської, яку застрелив козачий офіцер на вокзалі серед натовпу народу. Причина вбивства — втрата ілюзій, адже дівчина обіцяла стати його дружиною. Але мимовільне захоплення швидко минуло, і Оля глузує над офіцером і власною обіцянкою кохати його. Таку сильну пристрасть могла викликати неординарна особистість. У 15 років Оля Мещерська відрізнялася від однокласниць. Зачаровані формами кавалери не залишали її без уваги. Подружки намагалися бути стриманими, ретельно причесаними і охайними. А Оля не боялася ні брудних пальців у чорнильних плямах, ні розпатланого волосся, ні розчервонілого обличчя. Без будь-яких турбот і зусиль привертала до себе увагу. У дівчини було багато шанувальників, і за це її засуджували і охрестили вітряною і легковажною. Одного разу Ольгу Мещерську викликали до директорки гімназії. Коли та зробила зауваження щодо поведінки («Ви вже не дівчинка, але і не жінка. Ви поки тільки гімназистка), Ольга відповіла, що вона жінка і сталося це з вини брата директорки. Літній дворянин (56 років), брат її гімназійної начальниці і знайомий її батька Олексій Михайлович Малютін зваблює дівчину.
Опис одного дня з її життя, коли Олю спокусив друг батька і брат директорки гімназії, закінчується криком душі: «Я не розумію, як це могло статися, я зійшла з розуму, я ніколи не думала, що я така! Тепер мені один вихід... Я відчуваю до нього таку відразу, що не можу пережити цього!"
Закінчується оповідання відвідуванням цвинтаря жінкою, яка приходить до могили у вихідні і свята. Годинами дивиться на дубовий хрест і згадує дівчину та почуті якось Олині слова про те, що у жінки має бути легке дихання.
Герої
Оля Мещерська
Оля Мещерська — головна героїня, втілення юної жіночості і мрійливості. Вчинки дівчини майже в усіх викликають захоплення. «Нікого не любили так молодші класи, як її», класна наставниця, яка раніше засуджувала Олю за «передчасну» жіночість і навертала до загальноприйнятої моралі, після загибелі дівчини щонеділі приходить на її могилу, живе думками про неї.
Козачий офіцер
Козачий офіцер має непривабливу зовнішність і егоїстичну натуру. Це зовсім не той чоловік, якого б покохала така яскрава дівчини з "легким диханням".
Болісно переживаючи те, що трапилось, Оля Мещерська провокує офіцера, його руками чинить самогубство.
Особливості авторського стилю
- Прагнення відтворити красу і трагізм життя
- Тема безпорадності людини перед життєвими колізіями
- Поєднання елегійного і ностальгійного настроїв
- Тісний зв'язок прози і лірики
- Смислове наповнення художніх деталей
Екранізація
- Оповідання «Легке дихання» «стало основою фільму , який вийшов на екрани у 1994 році. Режисер зняв за мотивами трьох оповідань Івана Буніна («Легке дихання», «Холодна осінь», «Руся»). Роль Олі Мещерської виконала актриса , авторський текст читав Інокентій Смоктуновський.
Література
- Бунін І. Зібрання творів, том 4. — М: Художня література, 1966
Примітки
- Выготский, 2001, с. 441.
Джерела
- Волощук Євгенія, Зарубіжна література, 11 клас, К., Генеза, 2004.
- Чекотилова, Т. В. Урок-суд над литературным героем по рассказу И. Бунина "Легкое дыхание" // Зарубіжна література в школах України. – 2013. – № 6. – С. 50–53.
- Чечетіна, Л. А. "Тепер це легке дихання знову розсіялося в світі..." : Урок-бесіда за новелою І.Буніна "Легке дихання" 11 клас. // Зарубіжна література в школах України. – 2006. – № 7-8. – С. 75-77.
- Дячок, Г. В. "Це не оповідання, а осяяння": Конспект уроку з вивчення твору Буніна "Легке дихання" 11клас. // Зарубіжна література в школах України. – 2005. – № 6. – С. 39-41. – Антросвіт;.
Посилання
- Легкое дыхание Ивана Бунина | Телеканал "История" [ 9 листопада 2020 у Wayback Machine.]
- Легке дихання, текст повністю, переклад А.Уліщенко, О.Уліщенко
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Legke dihannya opovidannya rosijskogo pismennika Ivana Bunina napisane v berezni 1916 roku Vpershe opublikovane v gazeti Rosijske slovo 1916 83 Nazvane kritikami najznamenitishim i najchuttyevishim opovidannyam Bunina Legke dihannyaLyogkoe dyhanieFormaopovidannyaAvtorIvan BuninMovarosijskaNapisano1916Opublikovano1916Krayina RosiyaPerekladUlishenko Olga Ivan Bunin avtor opovidannya Legke dihannya Istoriya stvorennyaPid chas progulyanok po Kapri Ivan Bunin potrapiv na nevelikij cvintar Tam vin pobachiv mogilnij hrest z medaljonom na yakomu bula zobrazhena zhittyeradisna divchina z usmihnenimi ochima Cyu istoriyu pismennik prigadav koli otrimav zamovlennya redakciyi moskovskoyi gazeti Rosijske slovo Todi vin perebuvav u mayetku Vasilivskomu Orlovskoyi guberniyi i syuzhet sklavsya v jogo svidomosti mittyevo Bunin pisav pro ce tak Novelu Legke dihannya ya napisav u seli u Vasilkivskomu v berezni 1916 roku Rosijske slovo Sitina prosilo dati shos dlya pashalnogo nomera Ale sho robiti Sho pridumati I yakos prigadalos sho odnogo razu zimoyu vipadkovo ya potrapiv na odne malenke kladovishe na Kapri i natrapiv na mogilnij hrest z fotografichnim portretom na vipuklomu farforovomu medaloni molodoyi divchini z nadzvichajno zhivimi radisnimi ochima Cyu divchinu ya vidrazu zh podumki uyaviv rosiyankoyu Oleyu Mesherskoyu i stav vigaduvati opovidannya pro neyi z tiyeyu fantastichnoyu shvidkistyu yaka buvala v krashi shaslivi hvilini mogo pismenstva Vpershe opovidannya opublikovane 10 kvitnya 1916 roku Nazva opovidannyaLegke dihannya simvol prostoti prirodnosti i viri u pozitivni i svitli ochikuvannya Same ci risi viriznyayut Olgu Meshersku sered rovesnic dodayut yij zhinochnosti i nezahishenosti KompoziciyaOpovidannya maye skladnu kompoziciyu Po pershe v nomu porushena hronologiya podij vmishena nizka epizodiv yaki pererivayutsya trikrapkoyu U tvori zamknena kompoziciya opovidannya pochinayetsya j zakinchuyetsya opisom kladovisha na yakomu pohovana divchina Bilya mogili Oli divlyachis na fotokartku pomerloyi klasna nastavnicya sama sobi stavit ritorichne zapitannya yak sumistiti z cim chistim poglyadom te zhahlive sho poyednalosya teper z imenem Oli Mesherskoyi Osnovna chastina tvoru rozpovid pro tragichnu dolyu molodoyi divchini Shodennikovi zapisi geroyini vidkrivayut chitacham vnutrishnij disonans geroyini Ideya polyagaye v konflikti sirogo i bezlikogo suspilstva zi svitloyu yaskravoyu osobististyu SyuzhetV osnovi syuzhetu istoriya gimnazistki Oli Mesherskoyi yaku zastreliv kozachij oficer na vokzali sered natovpu narodu Prichina vbivstva vtrata ilyuzij adzhe divchina obicyala stati jogo druzhinoyu Ale mimovilne zahoplennya shvidko minulo i Olya gluzuye nad oficerom i vlasnoyu obicyankoyu kohati jogo Taku silnu pristrast mogla viklikati neordinarna osobistist U 15 rokiv Olya Mesherska vidriznyalasya vid odnoklasnic Zacharovani formami kavaleri ne zalishali yiyi bez uvagi Podruzhki namagalisya buti strimanimi retelno prichesanimi i ohajnimi A Olya ne boyalasya ni brudnih palciv u chornilnih plyamah ni rozpatlanogo volossya ni rozchervonilogo oblichchya Bez bud yakih turbot i zusil privertala do sebe uvagu U divchini bulo bagato shanuvalnikiv i za ce yiyi zasudzhuvali i ohrestili vitryanoyu i legkovazhnoyu Odnogo razu Olgu Meshersku viklikali do direktorki gimnaziyi Koli ta zrobila zauvazhennya shodo povedinki Vi vzhe ne divchinka ale i ne zhinka Vi poki tilki gimnazistka Olga vidpovila sho vona zhinka i stalosya ce z vini brata direktorki Litnij dvoryanin 56 rokiv brat yiyi gimnazijnoyi nachalnici i znajomij yiyi batka Oleksij Mihajlovich Malyutin zvablyuye divchinu Opis odnogo dnya z yiyi zhittya koli Olyu spokusiv drug batka i brat direktorki gimnaziyi zakinchuyetsya krikom dushi Ya ne rozumiyu yak ce moglo statisya ya zijshla z rozumu ya nikoli ne dumala sho ya taka Teper meni odin vihid Ya vidchuvayu do nogo taku vidrazu sho ne mozhu perezhiti cogo Zakinchuyetsya opovidannya vidviduvannyam cvintarya zhinkoyu yaka prihodit do mogili u vihidni i svyata Godinami divitsya na dubovij hrest i zgaduye divchinu ta pochuti yakos Olini slova pro te sho u zhinki maye buti legke dihannya GeroyiOlya Mesherska Olya Mesherska golovna geroyinya vtilennya yunoyi zhinochosti i mrijlivosti Vchinki divchini majzhe v usih viklikayut zahoplennya Nikogo ne lyubili tak molodshi klasi yak yiyi klasna nastavnicya yaka ranishe zasudzhuvala Olyu za peredchasnu zhinochist i navertala do zagalnoprijnyatoyi morali pislya zagibeli divchini shonedili prihodit na yiyi mogilu zhive dumkami pro neyi Kozachij oficer Kozachij oficer maye neprivablivu zovnishnist i egoyistichnu naturu Ce zovsim ne toj cholovik yakogo b pokohala taka yaskrava divchini z legkim dihannyam Bolisno perezhivayuchi te sho trapilos Olya Mesherska provokuye oficera jogo rukami chinit samogubstvo Osoblivosti avtorskogo stilyuPragnennya vidtvoriti krasu i tragizm zhittya Tema bezporadnosti lyudini pered zhittyevimi koliziyami Poyednannya elegijnogo i nostalgijnogo nastroyiv Tisnij zv yazok prozi i liriki Smislove napovnennya hudozhnih detalejEkranizaciyaOpovidannya Legke dihannya stalo osnovoyu filmu yakij vijshov na ekrani u 1994 roci Rezhiser znyav za motivami troh opovidan Ivana Bunina Legke dihannya Holodna osin Rusya Rol Oli Mesherskoyi vikonala aktrisa avtorskij tekst chitav Inokentij Smoktunovskij LiteraturaBunin I Zibrannya tvoriv tom 4 M Hudozhnya literatura 1966PrimitkiVygotskij 2001 s 441 DzherelaVoloshuk Yevgeniya Zarubizhna literatura 11 klas K Geneza 2004 Chekotilova T V Urok sud nad literaturnym geroem po rasskazu I Bunina Legkoe dyhanie Zarubizhna literatura v shkolah Ukrayini 2013 6 S 50 53 Chechetina L A Teper ce legke dihannya znovu rozsiyalosya v sviti Urok besida za noveloyu I Bunina Legke dihannya 11 klas Zarubizhna literatura v shkolah Ukrayini 2006 7 8 S 75 77 Dyachok G V Ce ne opovidannya a osyayannya Konspekt uroku z vivchennya tvoru Bunina Legke dihannya 11klas Zarubizhna literatura v shkolah Ukrayini 2005 6 S 39 41 Antrosvit PosilannyaLegkoe dyhanie Ivana Bunina Telekanal Istoriya 9 listopada 2020 u Wayback Machine Legke dihannya tekst povnistyu pereklad A Ulishenko O Ulishenko