Кісябіка (Кісякбіка) Байрясова (1679—1739) — насильно охрещена мусульманка, засуджена до спалення московитами за три втечі та повернення до ісламу.
Кісябіка Байрясова | |
---|---|
тат. Киcәнбикә Байрасова башк. Киҫәнбикә Байрасова | |
Народилася | 1679 d |
Померла | 30 квітня 1739 Єкатеринбург, Російська імперія ·спалення |
Країна | Російська імперія |
Конфесія | іслам |
Примітки
Література
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет Kisyabika Kisyakbika Bajryasova 1679 1739 nasilno ohreshena musulmanka zasudzhena do spalennya moskovitami za tri vtechi ta povernennya do islamu Kisyabika Bajryasovatat Kicәnbikә Bajrasova bashk Kiҫәnbikә Bajrasova Narodilasya1679 Sibirska darugad Pomerla30 kvitnya 1739 1739 04 30 Yekaterinburg Rosijska imperiya spalennya Krayina Rosijska imperiya Konfesiyaislam Zmist 1 Zahoplennya Moskovskoyu derzhavoyu Uralu 2 Polon 3 Vtechi z nevoli 4 Pokarannya 5 Uvikovichnennya pam yati 6 Primitki 7 LiteraturaZahoplennya Moskovskoyu derzhavoyu Uralured Kisyabika Bajryasova narodilasya v 1679 roci u Duvanskij volosti 1 Sibirskoyi dorogi Bula vidana zamizh do Katajskoyi volosti tiyeyi zh dorogi Na pochatku XVIII stolittya na Urali bula stvorena tak zvana girska vlada na choli z vidomim derzhavnim diyachem golovnim komandirom Uralskogo girnichogo upravlinnya zasnovnikom Yekaterinburga avtorom Istoriyi Rosijskoyi Vasilem Tatishevim Pochalosya aktivne osvoyennya novih rodovish buduvalisya novi zavodi j rudniki Misceve naselennya poboyuvalosya vtratiti votchinni prava na zemli otrimani za umov priyednannya do Moskovskogo carstva i pragnulo zahistiti svoyi kulturno religijni ta pobutovi tradiciyi Nezadovolennya viklikalo povstannya Na bunt girska vlada vidpovila karalnimi pohodami Zhiteliv povstanskih sil vbivali prodavali v kripaki ta nasilno hrestili Polonred Bashkirka z Katajskoyi volosti Kisyabika Bajryasova bula polonena karalnoyu vladoyu ta privezena do Yekaterinburgu Yiyi viddali u kripaki pismennikovi j perekladachevi Kiriaku Kondratovichu Hrestila yiyi druzhina miscevogo protopopa a pislya hreshennya narekli Kisyabiku Katerinoyu Vtechi z nevolired Yak j inshi nevilnici Kisyabika mriyala pro svobodu 18 veresnya 1737 roku vona vpershe vtekla z divkoyu polonyankoyu sho zhila u Vasilya Tatisheva Ale 58 richnu zhinku zlovili j visikli plitkami Vtim volelyubnu zhinku ce ne zupinilo Iniciatorom drugoyi vtechi stala vona sama Razom z neyu 26 veresnya togo zh roku na cej raz vtekla z Yekaterinburga dvorova zhonka sekretarya girskoyi vladi Ivana Zorina Kisyabiku zlovili i na cej raz visikli vzhe batogom Tim chasom 20 kvitnya 1738 roku stratili spalennyam Tojgildi Zhulyakova za te sho perejshovshi do hristiyanstva vin potim povernuvsya nazad do islamu 2 3 Vsi bashkiri yakih vdalosya rozshukati v Yekaterinburzi ta jogo okolicyah buli dostavleni do miscya spalennya Tojgildi V ukazi Golovnoyi Girskoyi kancelyariyi za pidpisom Vasilya Tatisheva vina Tojgildi Zhulyakova bula sformulovana takim chinom lt gt ti hrestyachis u viru greckogo spovidannya prijnyav paki mahometanskij zakon i tim ne tilki v bogomerzennij zlochin vpav ale yako pes na svoyi blyuvotini povernuvsya i klyatvi svoyeyi obicyanku danu pri hreshenni znehtuvav lt gt Publichne zachituvannya cogo nakazu a takozh provedena dlya cogo kara Zhulyakova mali zrobiti strahitlive vrazhennya na bashkir i dovesti yim sho administraciya krayu ne poterpit pomilkovogo prijnyattya hristiyanskoyi viri 4 Sam Vasil Tatishev na strati ne buv prisutnij bo perebuvav u toj moment v Samari 5 Tojgildi Zhilyakova spalili na bagatti na ochah svoyih ditej na nauku inshim novohreshenim ale lyak pered zhorstokoyu karoyu ne zupiniv Kisyabiku U veresni 1738 roku vona vtikla vtretye 6 Yak viplivaye z dopitu v Kancelyariyi Golovnogo pravlinnya zavodiv vtikachka perebravshis cherez richku Iset i obhodyachi storonoyu sela distalasya do ridnogo aulu Sakaova Katajskoyi volosti Tut vona prozhila p yat dniv u znajomih Tut zhe zhiv yiyi sin Bekchejtej Bekchentaj ale Kisyabika ne rozpovila pro zustrich z nim na dopiti jmovirno poboyuyuchis za jogo dolyu Dali shlyah yiyi lezhav za Ural kamin Kisyabika bilshe misyacya prozhila u virnogo bashkirskogo starshini Mandara Virnimi nazivali sluzhivih bashkir Povstanci v svoyu chergu imenuvalisya zlodiyami Diznavshis sho vona bula hreshena i vtekla Mandaru poradiv yij povernutisya do Yekaterinburgu i davshi suprovidnij list vidpraviv podali vid sebe Distavshis do Duvanskoyi volosti Kisyabika dva dni nochuvala u ridnogo brata Razge Bajryasova Tut yiyi j zatrimav abiz Mahmut Memedelin i pid konvoyem inshih virnih bashkir vidpraviv do Yekaterinburgu Kisyabika zvinuvachuvalasya girskoyu vladoyu v tomu sho vona zhivuchi v Bashkiriyi harchuvalasya vid nih bashkirciv i yila vse z nimi razom i Bogu molilasya za yih Zakonom a ne za hristiyanskim A takozh porvala suprovidnij list virnogo Mandara ne pokazavshi jogo abizu 7 V Kancelyariyi Golovnogo pravlinnya zavodiv bulo vineseno uhvalu vid 8 lyutogo 1739 roku nbsp Viznachili onij tatarci za tri vtechi i sho vona buduchi v bigah hreshena obasurmanilas vchiniti stratu spaliti Tilki ne vchinivshi onogo pisati do tayemnogo radnika Vasilya Tatisheva i ochikuvati na te nakazu Vishezaznachene podannya napraviti do general majora Leontiya Yakovichu Sojmonova bo z neotrimanih vid tayemnogo radnika nakaziv vidno sho vin do Peterburga vidbuv 8 nbsp Pokarannyared U viroku vid 8 lyutogo 1739 roku jdetsya za tri vtechi i sho vona buduchi v bigah hreshena obasurmanilas uchiniti smertnu karu spaliti 14 bereznya togo zh roku general Sojmonov pidpisav konfirmaciyu u cij spravi spravi Spijmanu bashkirku yaka bula hreshena i dano yij im ya Katerina za tri do Bashkiriyi vtechi i sho vona zalishivshi Zakon Hristiyanskij obasurmanilas za one proshu nakazati na strah inshim stratiti smertyu spaliti abi nadali na te divlyachis inshi karalis 9 Cherez misyac pislya vidannya ukazu Kisyabika Bajrasova bula strachena na centralnij ploshi Yekaterinbura 10 11 Uvikovichnennya pam yatired film Zulejha 2005 stvorenij tatarskoyu kinostudiyeyu Ramaj rezhiser postanovnik Ramil Tuhvatullin pro tragichnu dolyu Kisyabiki Bajryasovoyi 12 Primitkired Korepanov book uraic ru Arhiv originalu za 20 lipnya 2019 Procitovano 21 sichnya 2018 Loginov Oleg Uralska zlochinnist Pershi rozbijniki na Serednomu Urali Vedomosti Ural cherven 2011 Arhiv originalu za 4 lyutogo 2020 Procitovano 25 bereznya 2019 Rakitin A V Zagadkovi zlochini minulogo 2001 Shakinko I M Vasilij Tatishev M 1986 S 185 186 Z pripisu Tatisheva majoru Ugryumovu Tatarina Tojgildu za te sho hrestyachis prijnyav paki mahometanskij zakon na strah inshim na zborah vsih hreshenih tatar spaliti a druzhin i ditej jogo zibravshi vislati do rosijskih mist dlya rozdachi iz nih dvoh nadislati do mene v Samaru Za I I Simanov Gorod Ekaterinburg 1898 g Gosudarstvennyj arhiv Sverdlovskoj oblasti F 24 Op 1 D 818 S 70 Tragediya uralskoj musulmanki bashkirki Arhivovano 25 bereznya 2019 u Wayback Machine ros tam zhe S 71 72 Derzhavnij arhiv Sverdlovskoyi oblasti F 24 Op 1 D 818 S 243 Starostin 2007 s 28 Tatarcha film Zulejha Arhivovano 22 zhovtnya 2013 u Wayback Machine ros Literaturared Starostin A N Islam v Sverdlovskoj oblasti Pod red prof A V Malashenko M Logos 2007 144 s Islam v Rossii ISBN 978 5 98704 268 2 ros Ostannye oficijne vognishe v Rosiyi bulo skladene dlya lyudini v 1739 roci Arhivovano 30 kvitnya 2021 u Wayback Machine ros Otrimano z https uk wikipedia org w index php title Kisyabika Bajryasova amp oldid 40985250 Дата публікації: Топ |