Йоганн Вальтер (нім. Johann Walter, справжнє ім'я — нім. Johann Blanckenmüller; 1496, Кала, Німеччина — 25 березня 1570, Торгау) — німецький композитор, поет, теоретик музики; прославився як упорядник (за завданням Мартіна Лютера) першої збірки багатоголосних лютеранських хоралів (так званого «Віттенберзького пісенника»). Вважається першим кантором протестантської церкви в Німеччині (нім. lutheranischer Urkantor). Йоганна Вальтера не слід плутати з Йоганном Готфрідом Вальтером (1684–1768), німецьким композитором і енциклопедистом.
Йоган Вальтер | |
---|---|
Основна інформація | |
Дата народження | 1496[1][2][…] |
Місце народження | Кала, Німеччина[4] |
Дата смерті | 10 квітня 1570[5] |
Місце смерті | Торгау, Німеччина[4] |
Громадянство | Німеччина |
Віросповідання | лютеранство |
Професії | композитор |
Файли у Вікісховищі |
Життя і творчість
У 1521–1525 роках співочий (бас) у придворній капелі курфюрста саксонського Фрідріха III. Імовірно в 1522 або 1523 році познайомився з Лютером, який здійснив на релігійні і соціальні погляди Вальтера вирішальний вплив. Під «ідейним» керівництвом Лютера займався організацією повсякденного співочого репертуару для нової церкви. Складена Вальтером «Книжечка духовних пісень» («Geystliche gesangk Buchleyn»), вперше опублікована (з передмовою Лютера) у Віттенберзі в 1524 році, відразу завоювала популярність у протестантів. Уже в 1526 році Меланхтон писав, що Вальтер «створив гімни, які настільки популярні в наші дні», а в 1527 році засвідчив, що музика Вальтера (тобто протестантські хорали) — це те, що «нині найбільше співають у Віттенберзі». Після 1524 року пісенник Вальтера неодноразово перевидавався з постійним розширенням і оновленням (3-є видання приблизно у 1528 році; 6-е видання під назвою «Віттенберзький пісенник», 1551).
У 1525 році Вальтер консультував Лютера при написанні останнім програмової праці «Німецька меса». Не без впливу Лютера Вальтер став активно займатися влаштуванням міської музики. У 1526–1548 роках він жив переважно в Торгау, де (в 1526 році) одружився, вчив хорового співу хлопчиків, у 1532 році отримав права громадянина міста, з 1535 року очолив там власну співочу школу (Kantorei), яка брала участь у всіх відповідальних міських заходах. Паралельно (з 1527 року) вчився в Лейпцизькому університеті. У 1548–1554 роках жив у Дрездені, де служив капельмейстером саксонської придворної капели, де, мабуть, також запроваджував протестантську церковну пісню. Відійшов від справ у 1554 році, залишок життя прожив у Торгау.
Вальтер — автор творів (які не отримали визнання, як його «Віттенберзький пісенник») у різних жанрах хорової духовної музики, в тому числі 8 магніфікатів, Страстей за Матвієм та Іоанном, мотетів.
Поетичні трактати про музику
- Хвала і слава високоповажному мистецтву музики (Lob und Preis der löblichen Kunst Musica; Wittenberg, 1538; віршована передмова до поеми [відома нині під назвою «Frau Musica»], написав Мартін Лютер). Видання трактату вийшло за ред. В. Гурлітта.
- Хвала і слава небесному мистецтву музики (Lob und Preis der himmlischen Kunst Musica; Wittenberg, 1564). Всі 56 строф цієї поеми є акровіршами на MUSICA або ACISUM (інвертована форма того ж слова). Як передмову до поеми Вальтер опублікував переклад трактату «Encomion musices» Лютера, який довгий час вважався оригінальним текстом Лютера; нині встановлено, що при перекладі з латини Вальтер припустився надзвичайних вольностей.
Обидві невеликі поеми про музику опубліковані в повному зібранні творів Вальтера, підготовленому Отто Шредером (Bd.6, SS. 153-161).
Примітки
- Bibliothèque nationale de France BNF: платформа відкритих даних — 2011.
- ISNI — 2012.
- Discogs — 2000.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118764187 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- http://www.quellenlese.de/angebote/dokumente/dokumente-3-referenzen/JohannWalterEdition.pdf
Видання творів і література
- Johann Walter. Sämtliche Werke, hrsg. v. Otto Schröder et al. Kassel: Bärenreiter, 1953-1973.
- Gurlitt W. Johannes Walter und die Musik der Reformationszeit // Luther-Jahrbuch, XV (1933), SS. 1-112.
- Bender, Martin. Allein auf Gottes Wort. Johann Walter - Kantor der Reformation. Berlin: Evangelische Verlagsanstalt, 1971.
- Blankenburg, Walter. Johann Walter. Leben und Werk. Tutzing: Schneider, 1991. .
Посилання
- «Віттенберзький пісенник» Вальтера (факсиміле першого видання, Віттенберг, 1524) (партія тенора)
- «Віттенберзький пісенник» Вальтера (факсиміле першого видання, Віттенберг, 1524) (партія баса)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Jogann Valter nim Johann Walter spravzhnye im ya nim Johann Blanckenmuller 1496 Kala Nimechchina 25 bereznya 1570 Torgau nimeckij kompozitor poet teoretik muziki proslavivsya yak uporyadnik za zavdannyam Martina Lyutera pershoyi zbirki bagatogolosnih lyuteranskih horaliv tak zvanogo Vittenberzkogo pisennika Vvazhayetsya pershim kantorom protestantskoyi cerkvi v Nimechchini nim lutheranischer Urkantor Joganna Valtera ne slid plutati z Jogannom Gotfridom Valterom 1684 1768 nimeckim kompozitorom i enciklopedistom Jogan ValterOsnovna informaciyaData narodzhennya1496 1 2 Misce narodzhennyaKala Nimechchina 4 Data smerti10 kvitnya 1570 5 Misce smertiTorgau Nimechchina 4 GromadyanstvoNimechchinaVirospovidannyalyuteranstvoProfesiyikompozitor Fajli u VikishovishiZhittya i tvorchistTitulna storinka Vittenberzkogo pisennika Joganna Valtera vidannya 1551 roku partiya tenora U 1521 1525 rokah spivochij bas u pridvornij kapeli kurfyursta saksonskogo Fridriha III Imovirno v 1522 abo 1523 roci poznajomivsya z Lyuterom yakij zdijsniv na religijni i socialni poglyadi Valtera virishalnij vpliv Pid idejnim kerivnictvom Lyutera zajmavsya organizaciyeyu povsyakdennogo spivochogo repertuaru dlya novoyi cerkvi Skladena Valterom Knizhechka duhovnih pisen Geystliche gesangk Buchleyn vpershe opublikovana z peredmovoyu Lyutera u Vittenberzi v 1524 roci vidrazu zavoyuvala populyarnist u protestantiv Uzhe v 1526 roci Melanhton pisav sho Valter stvoriv gimni yaki nastilki populyarni v nashi dni a v 1527 roci zasvidchiv sho muzika Valtera tobto protestantski horali ce te sho nini najbilshe spivayut u Vittenberzi Pislya 1524 roku pisennik Valtera neodnorazovo perevidavavsya z postijnim rozshirennyam i onovlennyam 3 ye vidannya priblizno u 1528 roci 6 e vidannya pid nazvoyu Vittenberzkij pisennik 1551 U 1525 roci Valter konsultuvav Lyutera pri napisanni ostannim programovoyi praci Nimecka mesa Ne bez vplivu Lyutera Valter stav aktivno zajmatisya vlashtuvannyam miskoyi muziki U 1526 1548 rokah vin zhiv perevazhno v Torgau de v 1526 roci odruzhivsya vchiv horovogo spivu hlopchikiv u 1532 roci otrimav prava gromadyanina mista z 1535 roku ocholiv tam vlasnu spivochu shkolu Kantorei yaka brala uchast u vsih vidpovidalnih miskih zahodah Paralelno z 1527 roku vchivsya v Lejpcizkomu universiteti U 1548 1554 rokah zhiv u Drezdeni de sluzhiv kapelmejsterom saksonskoyi pridvornoyi kapeli de mabut takozh zaprovadzhuvav protestantsku cerkovnu pisnyu Vidijshov vid sprav u 1554 roci zalishok zhittya prozhiv u Torgau Valter avtor tvoriv yaki ne otrimali viznannya yak jogo Vittenberzkij pisennik u riznih zhanrah horovoyi duhovnoyi muziki v tomu chisli 8 magnifikativ Strastej za Matviyem ta Ioannom motetiv Poetichni traktati pro muzikuHvala i slava visokopovazhnomu mistectvu muziki Lob und Preis der loblichen Kunst Musica Wittenberg 1538 virshovana peredmova do poemi vidoma nini pid nazvoyu Frau Musica napisav Martin Lyuter Vidannya traktatu vijshlo za red V Gurlitta Hvala i slava nebesnomu mistectvu muziki Lob und Preis der himmlischen Kunst Musica Wittenberg 1564 Vsi 56 strof ciyeyi poemi ye akrovirshami na MUSICA abo ACISUM invertovana forma togo zh slova Yak peredmovu do poemi Valter opublikuvav pereklad traktatu Encomion musices Lyutera yakij dovgij chas vvazhavsya originalnim tekstom Lyutera nini vstanovleno sho pri perekladi z latini Valter pripustivsya nadzvichajnih volnostej Obidvi neveliki poemi pro muziku opublikovani v povnomu zibranni tvoriv Valtera pidgotovlenomu Otto Shrederom Bd 6 SS 153 161 PrimitkiBibliotheque nationale de France BNF platforma vidkritih danih 2011 d Track Q19938912d Track Q54837d Track Q193563 ISNI 2012 d Track Q423048 Discogs 2000 d Track Q504063 Deutsche Nationalbibliothek Record 118764187 Gemeinsame Normdatei 2012 2016 d Track Q27302d Track Q36578 http www quellenlese de angebote dokumente dokumente 3 referenzen JohannWalterEdition pdfVidannya tvoriv i literaturaJohann Walter Samtliche Werke hrsg v Otto Schroder et al Kassel Barenreiter 1953 1973 Gurlitt W Johannes Walter und die Musik der Reformationszeit Luther Jahrbuch XV 1933 SS 1 112 Bender Martin Allein auf Gottes Wort Johann Walter Kantor der Reformation Berlin Evangelische Verlagsanstalt 1971 Blankenburg Walter Johann Walter Leben und Werk Tutzing Schneider 1991 ISBN 3 7952 0618 9 Posilannya Vittenberzkij pisennik Valtera faksimile pershogo vidannya Vittenberg 1524 partiya tenora Vittenberzkij pisennik Valtera faksimile pershogo vidannya Vittenberg 1524 partiya basa