На території Росії землетруси відбуваються як у гірській, так і в рівнинних місцевостях, у місцях стиків тектонічних плит. У рівнинних областях сейсмоактивними є зони наскрізних розломів, наприклад Європейсько-Африканський: Кавказ, Поволжя, Алтай, Західний Сибір, Східний Сибір, Камчатка. Деякі землетруси, що відбуваються в населеній місцевості (в середньому 5-6 разів на століття), забирають багато людських життів, руйнуються будівлі, а іноді й цілі населені пункти. Так, при землетрусі на Сахаліні в 1995 році було повністю зруйновано селище Нефтегорськ. Більшість землетрусів у Росії відбувається на Камчатці та Курильських островах, через активну тектоніку плит у тихоокеанському вулканічному вогненному колі. В 1952 через землетрус у Тихому океані біля узбережжя Камчатки утворилося цунамі, яке зруйнувало місто Сєверо-Курильськ — цей землетрус є рекордним в Росії за кількістю загиблих.
Причини землетрусів
Землетруси відбуваються через зіткнення літосферних плит. Так, на Кавказі Аравійська плита рухається на північ до Євразійської плити. На Камчатці Тихоокеанська плита стикається з Євразійською плитою, також активність вулканів є однією з причин дрібних підземних поштовхів, що відбуваються в безпосередній близькості від вулкана або на ньому самому.
Сейсмостійке будівництво в Росії
Інтенсивність землетрусів у різних країнах оцінюється за різними шкалами. У Росії застосовується найвикористовуваніша у світі 12-бальна шкала MSK-64 (Медведєва-Шпонхойєра-Карніка), висхідна до шкали Меркалі-Канкані (1902). У СРСР інтенсивність оцінювалася за ГОСТ 6249-52. Сейсмостійке будівництво вважалося виправданим на територіях, максимальна сейсмічна активність яких досягала 7—9 балів (менше — додаткових заходів не вживали, більше — будівництво вважалося невиправданим). Такі території визначалися картами сейсмічного районування (для уточнення ділянки сейсмічного мікрорайонування). З огляду на те, що землетруси відбуваються порівняно рідко, нормами допускалися конструкції, які при аварії не створювали загрози безпеці людей та безпеці цінного обладнання.
Сейсмостійке будівництво потребує значно більших фінансових витрат. З технічного погляду раціонально вибирати ділянку на скельних породах, застосовувати додаткові заходи, що збільшують міцність та монолітність несучих конструкцій. Здатність конструкції приймати пластичні деформації сильно підвищує опірність конструкцій. У першій половині XX століття в СРСР набув поширення статичний метод розрахунків, тоді як у західних країнах — динамічний, який вважається дещо точнішим.
Сейсмічні дослідження у Росії
У зв'язку з тим, що більшість території Росії — сейсмічно спокійні зони, мережа сейсмічних станцій країни не розповсюджена. На території Центрального, Приволзького, Північно-Західного федеральних округів знаходиться лише 51 сейсмічна станція. У сейсмонебезпечних зонах сейсмічна мережа згущується, але все одно значно рідкісніша, ніж у сейсмонебезпечних районах США та Японії. Так, у Північно-Кавказькому та Південному федеральних округах розташовані 53 станції, на Уралі — 12, на півдні Західного Сибіру — 75, у районі Байкалу — 57, у Якутії — 25, на Камчатці та Курилах — 94, на Сахаліні — 52, у Магаданської області — 13, на островах Північного Льодовитого океану — 14. Сейсмічна мережа у Росії переважно перебуває у віданні , її філій і підпорядкованих організацій.
Теоретичні дослідження у сфері землетрусів у Росії ведуть , , , А. , Красноярський державний університет .
Список землетрусів
Російська імперія
РРФСР
- (1924, 1952)
- Кримські землетруси (1927)
- (1940, 1977, 1986, 1990)
Сучасна Росія
- Землетрус у Нафтогорську (1995)
- Чуйський землетрус (2003)
- (2004)
- Землетрус у Калінінграді (2004)
- (2006)
- Землетрус у Бурятії (2011)
- Землетрус у Красноярському краї (2011)
- Землетрус у Туві (2011)
- Землетрус у Туві (2012)
- .
- Землетрус у Республіці Бурятія (2020)
- Землетрус у Республіці Дагестан (2022)
- Землетрус в акваторії Байкалу (2023)
- .
- .
- Землетрус в акваторії Байкалу (2024).
Примітки
- Засекреченное цунами 1952 г. оригіналу за 5 березня 2016. Процитовано 18 травня 2014.
- . Архів оригіналу за 13 грудня 2013. Процитовано 27 серпня 2011.
- Кузбасс перенес 8 крупных землетрясений за сутки. оригіналу за 10 березня 2016. Процитовано 2 травня 2020.
- Росію знову струсонуло: потужний землетрус стався в акваторії Байкалу. 16.02.2023, 11:17
- Росію сколихнув потужний землетрус. 17.02.2023, 16:44
- У Росії стався потужний землетрус. // Автор: Олена Леонова. 21.05.2023, 19:28
- Вранці 13 травня в акваторії Байкалу стався землетрус. (рос.) 13.05.2024, 08:00
Посилання
- Землетруси — каталог землетрусів
- Сейсмічний моніторинг у Росії
- . Архів оригіналу за 14 червня 2012. Процитовано 13 березня 2014.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Na teritoriyi Rosiyi zemletrusi vidbuvayutsya yak u girskij tak i v rivninnih miscevostyah u miscyah stikiv tektonichnih plit U rivninnih oblastyah sejsmoaktivnimi ye zoni naskriznih rozlomiv napriklad Yevropejsko Afrikanskij Kavkaz Povolzhya Altaj Zahidnij Sibir Shidnij Sibir Kamchatka Deyaki zemletrusi sho vidbuvayutsya v naselenij miscevosti v serednomu 5 6 raziv na stolittya zabirayut bagato lyudskih zhittiv rujnuyutsya budivli a inodi j cili naseleni punkti Tak pri zemletrusi na Sahalini v 1995 roci bulo povnistyu zrujnovano selishe Neftegorsk Bilshist zemletrusiv u Rosiyi vidbuvayetsya na Kamchatci ta Kurilskih ostrovah cherez aktivnu tektoniku plit u tihookeanskomu vulkanichnomu vognennomu koli V 1952 cherez zemletrus u Tihomu okeani bilya uzberezhzhya Kamchatki utvorilosya cunami yake zrujnuvalo misto Syevero Kurilsk cej zemletrus ye rekordnim v Rosiyi za kilkistyu zagiblih Karta sejsmichnoyi aktivnosti v Rosiyi zoni pokazani do maksimalnoyi kilkosti baliv intensivnosti u rozmalovanih regionah Prichini zemletrusivZemletrusi vidbuvayutsya cherez zitknennya litosfernih plit Tak na Kavkazi Aravijska plita ruhayetsya na pivnich do Yevrazijskoyi pliti Na Kamchatci Tihookeanska plita stikayetsya z Yevrazijskoyu plitoyu takozh aktivnist vulkaniv ye odniyeyu z prichin dribnih pidzemnih poshtovhiv sho vidbuvayutsya v bezposerednij blizkosti vid vulkana abo na nomu samomu Sejsmostijke budivnictvo v RosiyiIntensivnist zemletrusiv u riznih krayinah ocinyuyetsya za riznimi shkalami U Rosiyi zastosovuyetsya najvikoristovuvanisha u sviti 12 balna shkala MSK 64 Medvedyeva Shponhojyera Karnika vishidna do shkali Merkali Kankani 1902 U SRSR intensivnist ocinyuvalasya za GOST 6249 52 Sejsmostijke budivnictvo vvazhalosya vipravdanim na teritoriyah maksimalna sejsmichna aktivnist yakih dosyagala 7 9 baliv menshe dodatkovih zahodiv ne vzhivali bilshe budivnictvo vvazhalosya nevipravdanim Taki teritoriyi viznachalisya kartami sejsmichnogo rajonuvannya dlya utochnennya dilyanki sejsmichnogo mikrorajonuvannya Z oglyadu na te sho zemletrusi vidbuvayutsya porivnyano ridko normami dopuskalisya konstrukciyi yaki pri avariyi ne stvoryuvali zagrozi bezpeci lyudej ta bezpeci cinnogo obladnannya Sejsmostijke budivnictvo potrebuye znachno bilshih finansovih vitrat Z tehnichnogo poglyadu racionalno vibirati dilyanku na skelnih porodah zastosovuvati dodatkovi zahodi sho zbilshuyut micnist ta monolitnist nesuchih konstrukcij Zdatnist konstrukciyi prijmati plastichni deformaciyi silno pidvishuye opirnist konstrukcij U pershij polovini XX stolittya v SRSR nabuv poshirennya statichnij metod rozrahunkiv todi yak u zahidnih krayinah dinamichnij yakij vvazhayetsya desho tochnishim Sejsmichni doslidzhennya u RosiyiDokladnishe Sejsmichnist Rosiyi U zv yazku z tim sho bilshist teritoriyi Rosiyi sejsmichno spokijni zoni merezha sejsmichnih stancij krayini ne rozpovsyudzhena Na teritoriyi Centralnogo Privolzkogo Pivnichno Zahidnogo federalnih okrugiv znahoditsya lishe 51 sejsmichna stanciya U sejsmonebezpechnih zonah sejsmichna merezha zgushuyetsya ale vse odno znachno ridkisnisha nizh u sejsmonebezpechnih rajonah SShA ta Yaponiyi Tak u Pivnichno Kavkazkomu ta Pivdennomu federalnih okrugah roztashovani 53 stanciyi na Urali 12 na pivdni Zahidnogo Sibiru 75 u rajoni Bajkalu 57 u Yakutiyi 25 na Kamchatci ta Kurilah 94 na Sahalini 52 u Magadanskoyi oblasti 13 na ostrovah Pivnichnogo Lodovitogo okeanu 14 Sejsmichna merezha u Rosiyi perevazhno perebuvaye u vidanni yiyi filij i pidporyadkovanih organizacij Teoretichni doslidzhennya u sferi zemletrusiv u Rosiyi vedut A Krasnoyarskij derzhavnij universitet Spisok zemletrusivRosijska imperiya Zemletrus na Bajkali 1862 RRFSR 1924 1952 Krimski zemletrusi 1927 1940 1977 1986 1990 Suchasna Rosiya Zemletrus u Naftogorsku 1995 Chujskij zemletrus 2003 2004 Zemletrus u Kaliningradi 2004 2006 Zemletrus u Buryatiyi 2011 Zemletrus u Krasnoyarskomu krayi 2011 Zemletrus u Tuvi 2011 Zemletrus u Tuvi 2012 Zemletrus u Respublici Buryatiya 2020 Zemletrus u Respublici Dagestan 2022 Zemletrus v akvatoriyi Bajkalu 2023 Zemletrus v akvatoriyi Bajkalu 2024 PrimitkiZasekrechennoe cunami 1952 g originalu za 5 bereznya 2016 Procitovano 18 travnya 2014 Arhiv originalu za 13 grudnya 2013 Procitovano 27 serpnya 2011 Kuzbass perenes 8 krupnyh zemletryasenij za sutki originalu za 10 bereznya 2016 Procitovano 2 travnya 2020 Rosiyu znovu strusonulo potuzhnij zemletrus stavsya v akvatoriyi Bajkalu 16 02 2023 11 17 Rosiyu skolihnuv potuzhnij zemletrus 17 02 2023 16 44 U Rosiyi stavsya potuzhnij zemletrus Avtor Olena Leonova 21 05 2023 19 28 Vranci 13 travnya v akvatoriyi Bajkalu stavsya zemletrus ros 13 05 2024 08 00PosilannyaZemletrusi katalog zemletrusiv Sejsmichnij monitoring u Rosiyi Arhiv originalu za 14 chervnya 2012 Procitovano 13 bereznya 2014