Арламівська Во́ля — село в Яворівському районі, Львівської області, Україна. Розташоване на відстані 65 кілометрів від Львова та 615 кілометрів від Києва. Орган місцевого самоврядування — Мостиська міська рада.
село Арламівська Воля | |
---|---|
Країна | Україна |
Область | Львівська область |
Район | Яворівський район |
Громада | Мостиська міська громада |
Основні дані | |
Засноване | 1582 |
Перша згадка | 1582 (442 роки) |
Населення | 1614 |
Площа | 2,454 км² |
Густота населення | 634,88 осіб/км² |
Поштовий індекс | 81315 |
Телефонний код | +380 3234 |
Географічні дані | |
Географічні координати | 49°50′13″ пн. ш. 23°13′49″ сх. д. / 49.83694° пн. ш. 23.23028° сх. д.Координати: 49°50′13″ пн. ш. 23°13′49″ сх. д. / 49.83694° пн. ш. 23.23028° сх. д. |
Середня висота над рівнем моря | 216 м |
Водойми | Чорний Потік (притока Вишні) |
Відстань до районного центру | 7 км |
Найближча залізнична станція | Арламівська Воля (зупинний пункт) |
Місцева влада | |
Адреса ради | 81300, Львівська обл., Яворівський р-н, м.Мостиська |
Карта | |
Арламівська Воля | |
Арламівська Воля | |
Мапа | |
Арламівська Воля у Вікісховищі |
Історія
Село виникло у XVI столітті. Перші поселенці були із села Арламів. Граф Переллі звільнив нових поселенців від панщини та інших повинностей на 15 років. Люди, які щойно оселилися тут, мали прізвище Арламовські. У Арламівській Волі та сусідніх селах ще й досі живуть люди з цим прізвищем.
Перші поселенці оселилися над річкою Чорний Потік. Відтак село заселялося вихідцями із навколишніх сіл.
У 1620 році село зруйнували татари; також спалили фільварок. Залишилось лише 7 родин.
За часів Австро-Угорщини, напередодні Першої світової війни, війтом у селі був багатий господар Тимофій Саган. Коли збудували нову церкву св. Покрови, він купив для неї Євангеліє за 2 тис. ринських.
Стара церква була дерев'яною і стояла на цьому ж місці, де сучасна. 1904 року з невідомих обставин вона згоріла. На жаль, у вогні згоріли всі сільські документи.
1908 року в селі збудували муровану церкву за проектом інженера Нагірного Василя Степановича, свій внесок на будівництво церкви дав пан фільварку Карабанік, тому громада на знак вдячності похоронила його на церковному подвір'ї.
На початку XX ст. парохом у селі був Володимир Попель, син Теодора Попеля і Кароліни з роду Ольшанських. Народився 19 липня 1867 р. в селі Циків. Батько його походив з роду священиків. В. Т. Попель навчався у духовній семінарії, потім студіював теологію у Львівському університеті. Керував хором. Розмальовував церкви, зокрема у Млинах, Арламівській Волі, Малнові. В Перемишлі навчав молодь співу. «Мостищина: легенди, перекази, бувальщини».
Населення
- 2011 осіб (1959)
- 1558 осіб (2001)
Інфраструктура
В селі є клуб, бібліотека. До послуг населення побутові майстерні. Збудовано 157 цегляних житлових будинків.
Освіта
Арламівськоволянська загальноосвітня школа І-ІІ ступенів розташована в географічному центрі села — Березівка. За останні роки було зроблено капітальний ремонт школи. В школі налічується 9 класів, функціонує бібліотека, комп‘ютерний клас, їдальня.
Мовні особливості
У селі побутує говірка Надсянського говору та Наддністрянського говору. До «Наддністрянського реґіонального словника» внесено такі слова та фразеологізми, вживані у Арламівській Волі:
- бадилина — гичка картоплі;
- біла кропива — глуха кропива;
- блават — волошка;
- бурачинє, бурачині — листя буряка;
- вокал — капіж;
- горстка — кілька жмень льону;
- лотань — латаття;
- мандиль — 21 сніп збіжжя на полі;
- медведик — шкідник, який з'їдає коріння рослин;
- пиргач — кажан;
- підсуфітка — дранка, набита на стелю, як основа для тинькування;
- пітока — передня чи задня частина воза;
- прічі — ноші, на яких покійника виносять із церкви;
- свербило — шипшина;
- сійка — дрібна цибуля, яку залишають для насіння;
- трач — той, хто ріже колоду на дошки;
- чорне жито — ріжок у колоску жита;
- шараґі — козел для різання дров;
- шляґа — довбня;
- шторцівка — пліт, у якому тички вплетено вертикально;
- щіпа — живець для щеплення;
- ярий — ранній.
Відомі люди
- Дума Зіновій Євгенович (1956) — український діяч, голова Івано-Франківського обласного товариства «Меморіал» імені Василя Стуса. Народний депутат України 1-го скликання.
- Теофіл Кормош — адвокат, засновник культурно-освітніх та економічних товариств на Мостищині.
- Саган Іван Тимофійович (1938—2010) — український краєзнавець, журналіст.
- Шудрава Марія Михайлівна — лицар Бронзового хреста заслуги УПА, загинула в селі.
- Ярема Яким Якимович — український психолог, філософ, мовознавець і літературознавець, педагог і культурно-освітній діяч.
Примітки
- ВРУ
- . Архів оригіналу за 18 жовтня 2016. Процитовано 11 лютого 2016.
Посилання
- Історія парафії Арламівська Воля[недоступне посилання з лютого 2019]
- Погода в селі Арламівська Воля [ 5 березня 2016 у Wayback Machine.]
- Іван Саган. Мостищина: краєзнавчі розмаїтості. Мостиська 1994. 98с. [ 13 липня 2019 у Wayback Machine.]
- Арламівська Воля, Мостиський район, Львівська область // Історія міст і сіл Української РСР
Це незавершена стаття з географії України. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Arlamivska Vo lya selo v Yavorivskomu rajoni Lvivskoyi oblasti Ukrayina Roztashovane na vidstani 65 kilometriv vid Lvova ta 615 kilometriv vid Kiyeva Organ miscevogo samovryaduvannya Mostiska miska rada selo Arlamivska VolyaKrayina UkrayinaOblast Lvivska oblastRajon Yavorivskij rajonGromada Mostiska miska gromadaOsnovni daniZasnovane 1582Persha zgadka 1582 442 roki Naselennya 1614Plosha 2 454 km Gustota naselennya 634 88 osib km Poshtovij indeks 81315Telefonnij kod 380 3234Geografichni daniGeografichni koordinati 49 50 13 pn sh 23 13 49 sh d 49 83694 pn sh 23 23028 sh d 49 83694 23 23028 Koordinati 49 50 13 pn sh 23 13 49 sh d 49 83694 pn sh 23 23028 sh d 49 83694 23 23028Serednya visota nad rivnem morya 216 mVodojmi Chornij Potik pritoka Vishni Vidstan do rajonnogo centru 7 kmNajblizhcha zaliznichna stanciya Arlamivska Volya zupinnij punkt Misceva vladaAdresa radi 81300 Lvivska obl Yavorivskij r n m MostiskaKartaArlamivska VolyaArlamivska VolyaMapa Arlamivska Volya u VikishovishiIstoriyaSelo viniklo u XVI stolitti Pershi poselenci buli iz sela Arlamiv Graf Perelli zvilniv novih poselenciv vid panshini ta inshih povinnostej na 15 rokiv Lyudi yaki shojno oselilisya tut mali prizvishe Arlamovski U Arlamivskij Voli ta susidnih selah she j dosi zhivut lyudi z cim prizvishem Pershi poselenci oselilisya nad richkoyu Chornij Potik Vidtak selo zaselyalosya vihidcyami iz navkolishnih sil U 1620 roci selo zrujnuvali tatari takozh spalili filvarok Zalishilos lishe 7 rodin Za chasiv Avstro Ugorshini naperedodni Pershoyi svitovoyi vijni vijtom u seli buv bagatij gospodar Timofij Sagan Koli zbuduvali novu cerkvu sv Pokrovi vin kupiv dlya neyi Yevangeliye za 2 tis rinskih Stara cerkva bula derev yanoyu i stoyala na comu zh misci de suchasna 1904 roku z nevidomih obstavin vona zgorila Na zhal u vogni zgorili vsi silski dokumenti 1908 roku v seli zbuduvali murovanu cerkvu za proektom inzhenera Nagirnogo Vasilya Stepanovicha svij vnesok na budivnictvo cerkvi dav pan filvarku Karabanik tomu gromada na znak vdyachnosti pohoronila jogo na cerkovnomu podvir yi Na pochatku XX st parohom u seli buv Volodimir Popel sin Teodora Popelya i Karolini z rodu Olshanskih Narodivsya 19 lipnya 1867 r v seli Cikiv Batko jogo pohodiv z rodu svyashenikiv V T Popel navchavsya u duhovnij seminariyi potim studiyuvav teologiyu u Lvivskomu universiteti Keruvav horom Rozmalovuvav cerkvi zokrema u Mlinah Arlamivskij Voli Malnovi V Peremishli navchav molod spivu Mostishina legendi perekazi buvalshini Naselennya2011 osib 1959 1558 osib 2001 InfrastrukturaV seli ye klub biblioteka Do poslug naselennya pobutovi majsterni Zbudovano 157 ceglyanih zhitlovih budinkiv OsvitaArlamivskovolyanska zagalnoosvitnya shkola I II stupeniv roztashovana v geografichnomu centri sela Berezivka Za ostanni roki bulo zrobleno kapitalnij remont shkoli V shkoli nalichuyetsya 9 klasiv funkcionuye biblioteka komp yuternij klas yidalnya Movni osoblivostiU seli pobutuye govirka Nadsyanskogo govoru ta Naddnistryanskogo govoru Do Naddnistryanskogo regionalnogo slovnika vneseno taki slova ta frazeologizmi vzhivani u Arlamivskij Voli badilina gichka kartopli bila kropiva gluha kropiva blavat voloshka burachinye burachini listya buryaka vokal kapizh gorstka kilka zhmen lonu lotan latattya mandil 21 snip zbizhzhya na poli medvedik shkidnik yakij z yidaye korinnya roslin pirgach kazhan pidsufitka dranka nabita na stelyu yak osnova dlya tinkuvannya pitoka perednya chi zadnya chastina voza prichi noshi na yakih pokijnika vinosyat iz cerkvi sverbilo shipshina sijka dribna cibulya yaku zalishayut dlya nasinnya trach toj hto rizhe kolodu na doshki chorne zhito rizhok u kolosku zhita sharagi kozel dlya rizannya drov shlyaga dovbnya shtorcivka plit u yakomu tichki vpleteno vertikalno shipa zhivec dlya sheplennya yarij rannij Vidomi lyudiDuma Zinovij Yevgenovich 1956 ukrayinskij diyach golova Ivano Frankivskogo oblasnogo tovaristva Memorial imeni Vasilya Stusa Narodnij deputat Ukrayini 1 go sklikannya Teofil Kormosh advokat zasnovnik kulturno osvitnih ta ekonomichnih tovaristv na Mostishini Sagan Ivan Timofijovich 1938 2010 ukrayinskij krayeznavec zhurnalist Shudrava Mariya Mihajlivna licar Bronzovogo hresta zaslugi UPA zaginula v seli Yarema Yakim Yakimovich ukrayinskij psiholog filosof movoznavec i literaturoznavec pedagog i kulturno osvitnij diyach PrimitkiVRU Arhiv originalu za 18 zhovtnya 2016 Procitovano 11 lyutogo 2016 PosilannyaIstoriya parafiyi Arlamivska Volya nedostupne posilannya z lyutogo 2019 Pogoda v seli Arlamivska Volya 5 bereznya 2016 u Wayback Machine Ivan Sagan Mostishina krayeznavchi rozmayitosti Mostiska 1994 98s 13 lipnya 2019 u Wayback Machine Arlamivska Volya Mostiskij rajon Lvivska oblast Istoriya mist i sil Ukrayinskoyi RSR Ce nezavershena stattya z geografiyi Ukrayini Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi