Соціа́льна медици́на — це наука, яка вивчає стан здоров'я населення та чинники, що його формують, а також обґрунтовує медико-соціальні заходи держави, суспільства та у напрямку збереження, зміцнення і відновлення здоров'я.
Історія
Виділення соціальної медицини та організації охорони здоров'я в самостійну науку відбулося наприкінці XIX — на початку XX століття. До того часу не існувало спеціальних курсів, кафедр соціальної гігієни, не було спеціальних періодичних видань.
На теренах України перша кафедра гігієни, медичної поліції, медичної географії та статистики створена 1871 при Київському університеті. Тут розпочалось викладання соціально-медичних питань і статистики. Представниками соціально-медичного напрямку в громадській медицині другої половин XIX — початку XX ст. були земські лікарі (М. Уваров, М. Тезяков, П. Кудрявцев, П. Діатропов, С. Ігумнов, А. Смідович та інші) та вчені гігієністи (В. Субботін, А. Якобій, І. Скворцов, О. Корчак-Чепурківський, В. Фавр).
1920 за ініціативи А. Гротьяна організована перша у світі кафедра соціальної гігієни в Берлінському університеті. Першою в Україні кафедра соціальної гігієни створена в Харківському медичному інституті у 1923. Її першим завідувачем став М. Гуревич. Аналогічна кафедра була організована в Одеському медичному інституті, яку очолив Л. Громашевський.
У травні 1941 кафедри соціальної гігієни перейменовані в кафедри організації охорони здоров'я, а предмет «соціальна гігієна» на чверть століття було заборонено викладати, як і проводити соціально-медичні дослідження. 1966 соціальна гігієна була відновлена як наука і предмет викладання, а кафедри перейменовані в кафедри соціальної гігієни та організації охорони здоров'я. У 1990-х уведено термін «соціальна медицина».
Наукова робота
Об'єктами досліджень наукової спеціальності є:
- Рівень та структура захворюваності, демографічних показників, інвалідності, фізичного розвитку різних контингентів та населення країни в цілому залежно від соціальних, економічних, біологічних, психологічних, медичних, клімато-географічних, суспільно-політичних, екологічних та інших чинників у системно-історичному аспекті;
- Нормативно-правова база;
- Організаційні форми, методи, принципи, види надання медичної допомоги різним категоріям та групам населення, її рівень, якість та ефективність;
- Стандарти якості медичної допомоги, її гарантований державою рівень;
- Фінансово-економічна діяльність органів, закладів та установ охорони здоров'я;
- Міжнародний і вітчизняний досвід діяльності системи охорони здоров'я та надання медичної допомоги.
Специфічними методами досліджень соціальної медицини виступають: соціально-гігієнічний, медико-статистичний, експериментальний, економічний, історичний, медико-географічний, соціологічний, соціально-психологічний, прогнозування, методи системного підходу та системного аналізу, експертних оцінок, моделювання.
Примітки
- ВАК України 09.04.2003 N 18-09/4. ПАСПОРТ СПЕЦІАЛЬНОСТІ 14.02.03 - соціальна медицина. Верховна Рада України. ПРЕЗИДІЯ ВАК УКРАЇНИ. Процитовано 14 лютого 2022.
- Ю. В. Вороненко та інш.,2002, С.3
- Ю. В. Вороненко та інш.,2002, С.4
- Ю. В. Вороненко та інш.,2002, С.5
Джерела
- Ю. В. Вороненко, В. Ф. Москаленко, O.A. Грандо, Н. Г. Гойда, О. П. Гульчій, М. О. Дяченко, В. І. Журавель, С. М. Зоріна. Б. П. Криштопа, Г. В. Кухленко, О. Г. Назарова, O.A. Полянський, М. Г. Проданчук, Л. О. Прус, В. В. Рудень, B.C. Столяров, Ф. Я. Ступак, О. Б. Тонковид, А. П. Чуйко (2002). Соціальна медицина та організація охорони здоров'я: Підручник (PDF). Тернопіль: Укрмедкнига. 332 с. ISBN . Процитовано 1 лютого 2022.
{{}}
: Перевірте значення|isbn=
: недійсний символ ()
Література
- Голяченко О. М. Соціальна медицина та організація охорони здоров'я. — Київ: ВСВ «Медицина», 2011. — 208 с.
- Паспорт спеціальності 14.02.03 — соціальна медицина ПРЕЗИДІЯ ВАК УКРАЇНИ 09.04.2003 N 18-09/4
Це незавершена стаття з медицини. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Socia lna medici na ce nauka yaka vivchaye stan zdorov ya naselennya ta chinniki sho jogo formuyut a takozh obgruntovuye mediko socialni zahodi derzhavi suspilstva ta u napryamku zberezhennya zmicnennya i vidnovlennya zdorov ya IstoriyaVidilennya socialnoyi medicini ta organizaciyi ohoroni zdorov ya v samostijnu nauku vidbulosya naprikinci XIX na pochatku XX stolittya Do togo chasu ne isnuvalo specialnih kursiv kafedr socialnoyi gigiyeni ne bulo specialnih periodichnih vidan Na terenah Ukrayini persha kafedra gigiyeni medichnoyi policiyi medichnoyi geografiyi ta statistiki stvorena 1871 pri Kiyivskomu universiteti Tut rozpochalos vikladannya socialno medichnih pitan i statistiki Predstavnikami socialno medichnogo napryamku v gromadskij medicini drugoyi polovin XIX pochatku XX st buli zemski likari M Uvarov M Tezyakov P Kudryavcev P Diatropov S Igumnov A Smidovich ta inshi ta vcheni gigiyenisti V Subbotin A Yakobij I Skvorcov O Korchak Chepurkivskij V Favr 1920 za iniciativi A Grotyana organizovana persha u sviti kafedra socialnoyi gigiyeni v Berlinskomu universiteti Pershoyu v Ukrayini kafedra socialnoyi gigiyeni stvorena v Harkivskomu medichnomu instituti u 1923 Yiyi pershim zaviduvachem stav M Gurevich Analogichna kafedra bula organizovana v Odeskomu medichnomu instituti yaku ocholiv L Gromashevskij U travni 1941 kafedri socialnoyi gigiyeni perejmenovani v kafedri organizaciyi ohoroni zdorov ya a predmet socialna gigiyena na chvert stolittya bulo zaboroneno vikladati yak i provoditi socialno medichni doslidzhennya 1966 socialna gigiyena bula vidnovlena yak nauka i predmet vikladannya a kafedri perejmenovani v kafedri socialnoyi gigiyeni ta organizaciyi ohoroni zdorov ya U 1990 h uvedeno termin socialna medicina Naukova robotaOb yektami doslidzhen naukovoyi specialnosti ye Riven ta struktura zahvoryuvanosti demografichnih pokaznikiv invalidnosti fizichnogo rozvitku riznih kontingentiv ta naselennya krayini v cilomu zalezhno vid socialnih ekonomichnih biologichnih psihologichnih medichnih klimato geografichnih suspilno politichnih ekologichnih ta inshih chinnikiv u sistemno istorichnomu aspekti Normativno pravova baza Organizacijni formi metodi principi vidi nadannya medichnoyi dopomogi riznim kategoriyam ta grupam naselennya yiyi riven yakist ta efektivnist Standarti yakosti medichnoyi dopomogi yiyi garantovanij derzhavoyu riven Finansovo ekonomichna diyalnist organiv zakladiv ta ustanov ohoroni zdorov ya Mizhnarodnij i vitchiznyanij dosvid diyalnosti sistemi ohoroni zdorov ya ta nadannya medichnoyi dopomogi Specifichnimi metodami doslidzhen socialnoyi medicini vistupayut socialno gigiyenichnij mediko statistichnij eksperimentalnij ekonomichnij istorichnij mediko geografichnij sociologichnij socialno psihologichnij prognozuvannya metodi sistemnogo pidhodu ta sistemnogo analizu ekspertnih ocinok modelyuvannya PrimitkiVAK Ukrayini 09 04 2003 N 18 09 4 PASPORT SPECIALNOSTI 14 02 03 socialna medicina Verhovna Rada Ukrayini PREZIDIYa VAK UKRAYiNI Procitovano 14 lyutogo 2022 Yu V Voronenko ta insh 2002 S 3 Yu V Voronenko ta insh 2002 S 4 Yu V Voronenko ta insh 2002 S 5DzherelaYu V Voronenko V F Moskalenko O A Grando N G Gojda O P Gulchij M O Dyachenko V I Zhuravel S M Zorina B P Krishtopa G V Kuhlenko O G Nazarova O A Polyanskij M G Prodanchuk L O Prus V V Ruden B C Stolyarov F Ya Stupak O B Tonkovid A P Chujko 2002 Socialna medicina ta organizaciya ohoroni zdorov ya Pidruchnik PDF Ternopil Ukrmedkniga 332 s ISBN ISBN 966 7364 93 3 Procitovano 1 lyutogo 2022 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite book title Shablon Cite book cite book a Perevirte znachennya isbn nedijsnij simvol dovidka LiteraturaGolyachenko O M Socialna medicina ta organizaciya ohoroni zdorov ya Kiyiv VSV Medicina 2011 208 s ISBN 978 617 505 117 7 Pasport specialnosti 14 02 03 socialna medicina PREZIDIYa VAK UKRAYiNI 09 04 2003 N 18 09 4 Ce nezavershena stattya z medicini Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi