Володимир Леонідович Макаров (нар. 11 серпня 1941 р., м. Воронеж) — український математик, академік НАН України, засновник відділу обчислювальної математики Інституту математики НАН України, головний науковий спеціаліст Інституту математики НАН України, член бюро Відділення математики НАН України, співголова Міжнародного комітету з обчислювальної математики при МААН, заступник голови Наукової ради «Обчислювальна математика» при Відділенні математики НАН України.
Макаров Володимир Леонідович | |
---|---|
Народився | 11 серпня 1941 (82 роки) Воронеж, РРФСР, СРСР |
Країна | Україна |
Діяльність | математик, викладач університету |
Alma mater | механіко-математичний факультет Київського національного університету[1] |
Заклад | КНУ імені Тараса Шевченка Інститут математики НАНУ Державний університет «Київський авіаційний інститут» |
Вчене звання | академік НАН України |
Науковий ступінь | доктор фізико-математичних наук (1974) |
Науковий керівник | Положій Георгій Миколайович[1] і Самарський Олександр Андрійович[1] |
Аспіранти, докторанти | Гаврилюк Іван Петрович[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] d[1] Голуб Анатолій Петрович[d] d[1] d[1] d[1] |
Біографія
Народився в родині службовців Леоніда Олександровича (1913 р. н.) і Марії Михайлівни (дівоче прізвище Збуржинська, 1913 р. н.) Макарових, які разом із Київським танковим заводом були евакуйовані в м. Воронеж.
У 1948—1958 рр. навчався в київській середній загальноосвітній школі № 86 (тепер — Київська гімназія «Консул» № 86 з поглибленим вивченням іноземних мов).
Закінчивши школу, прислухався до поради матері, яка добре знала нахили сина, і вирішив стати математиком. У 1958—1963 рр. навчався на механіко-математичному факультеті Київського державного університету ім. Т. Г. Шевченка, а в 1963—1965 рр. — в аспірантурі при цьому ж навчальному закладі.
У 1967 р. захистив дисертацію на здобуття наукового ступеня кандидата фіз.-мат. наук «Спеціальні функції дискретного аргументу осесиметричного потенціалу та їх застосування».
У 1971 р. отримав учене звання доцента.
У 1974 р. захистив дисертацію на здобуття наукового ступеня доктора фіз.-мат. наук «Ортогональні многочлени і різницеві схеми з точними та явними спектрами» (диплом доктора фіз.-мат. наук виданий 1976 р.).
У 1977 р. отримав учене звання професора.
Працював у КНУ імені Тараса Шевченка на посадах: молодшого наукового співробітника, асистента, старшого викладача, з 1969 р. — доцента, старшого наукового співробітника, з 1977 р. — професора, у 1981—1998 рр. — завідувача кафедри чисельних методів математичної фізики.
У 1969—1971 рр. був заступником декана факультету кібернетики.
З 1998 р. працює на посаді завідувача відділу обчислювальної математики Інституту математики НАН України.
У 2002—2011 рр. створив й очолював кафедру прикладної математики Національного авіаційного університету.
У 2000 р. обраний членом-кореспондентом, у 2009 р. — академіком НАН України.
Брав участь у виконанні DAAD-проектів (1994—1999 рр., Німеччина), DFG-проектів (1998—2006 рр., Німеччина), проектів ДФФД України.
Соросівський професор (1996 р.).
2017 — Заслужений діяч науки і техніки України
Безмежно вдячний своєму вчителю, науковому керівнику, члену-кореспонденту АН УPCP, нині покійному Георгію Миколайовичу Положію, завдяки якому я пішов у велику науку. А також вдячний моїй учительці, доценту — учениці Г. М. Положія, яка познайомила мене з цією прекрасною людиною, видатним ученим. |
У 1985—1987 рр. був депутатом Київської міської ради.
Володіє українською, російською, німецькою та англійською мовами.
Наукова робота
Результати фундаментальних досліджень академіка НАН України В. Л. Макарова в цій галузі складають основу важливих досягнень вітчизняної науки і знайшли своє втілення у більш як 300 основних наукових публікаціях, серед яких 13 монографій, 7 підручників та навчальних посібників, які одержали широке визнання серед фахівців. Основні його результати концентруються навколо трьох напрямів.
- Теорія різницевих схем. Вперше введено та досліджено новий клас різницевих схем з точними та явними спектрами. При вивчені математичного апарату цього класу схем, спеціальних функцій дискретного аргументу, одержано ряд важливих результатів відносно нулів асоційованих ортогональних многочленів. Істотний внесок зроблено у подальший розвиток теорії точних та усічених різницевих схем А. Н. Тихонова та О. А. Самарського для більш загальних математичних об'єктів (для векторних систем ЗДР другого порядку, диференціальних рівнянь з виродженням та в необмежених областях). Побудовано теорію точних та усічених різницевих схем для нелінійних систем ЗДР. Для диференціальних рівнянь з узагальненими розв'язками побудовано теорію різницевих схем, швидкість збіжності яких узгоджена з гладкістю вихідної диференціальної задачі.
- Теорія операторного інтерполювання. Побудовано основи загальної теорії поліноміального інтерполювання нелінійних операторів (відображень) в абстрактних просторах. Доведені теореми про необхідні й достатні умови розв'язності задач поліноміального операторного інтерполювання, про опис всієї множини інтерполянтів як для інтерполяційних умов Лагранжа, так і для умов типу Біркгофа–Ерміта. Введений і досліджений новий клас інтерполяційних інтегральних ланцюгових дробів(І ІЛД). Знайдено необхідні та достатні умови розв'язності задачі лагранжевої інтерполяції в класі І ІЛД, що базуються на континуальності інтерполяційних вузлів.
- Абстрактні задачі для диференціальних рівнянь з необмеженими операторними коефіцієнтами. Побудовано та досліджено методи без насичення точності для диференціальних рівнянь з необмеженими операторними коефіцієнтами першого та другого порядків в Гільбертовому та Банаховому просторах (метод перетворення Келі). Побудовано експоненціально швидкий метод наближення операторної експоненти, що допускає розпаралелювання, який став основою при розробці експоненціально збіжних алгоритмів для розв'язування задач Коші для неоднорідних еволюційних рівнянь першого порядку.
Наукові результати В. Л. Макарова знайшли практичне застосування в математичному моделюванні складних інструментально-технологічних систем і вимірювальних комплексів.
Макаров В. Л. чимало сил та енергії віддає науково-організаційній і педагогічній роботі як член бюро відділення математики НАН України, член ряду експертних наукових рад та член спеціалізованих рад із захисту дисертацій на здобуття наукових ступенів, бере безпосередню участь в атестації наукових кадрів вищої кваліфікації для незалежної України, є головою Міжнародного координаційного комітету з обчислювальної математики при МААН.
Значний внесок у розвиток математики зробили його учні. Він підготував 15 докторів та 48 кандидатів, створивши, таким чином, вітчизняну наукову школу з обчислювальної та прикладної математики.
Деякі праці
- Ivan Gavrilyuk, Volodymyr Makarov, Vitalii Vasylyk. Exponentially Convergent Algorithms for Abstract Differential Equations. — Birkhäuser, Springer Basel (Frontiers in Mathematics [ 15 липня 2020 у Wayback Machine.]) — 2011. — 180 p. —
Сім'я
- Дружина — Макарова Світлана Григорівна (1940—2017), закінчила біологічний факультет, канд. біол. наук.
- Діти
- Макаров Леонід Володимирович (1963 р. н.), закінчив факультет кібернетики КНУ імені Тараса Шевченка, канд. фіз.-мат. наук.
- Макаров Сергій Володимирович (1966 р. н.), закінчив КПІ, канд. фіз.-мат. наук.
- Брат — Макаров Ігор Леонідович (1954—2013), закінчив факультет кібернетики КНУ імені Тараса Шевченка, канд. фіз.-мат. наук, був заступником головного вченого секретаря НАН України.
Нагороди
- Орден Трудового Червоного прапора (1984 р.).
- Премія НАН України імені М. М. Крилова 2007 р. — за цикл наукових праць «Сучасні методи теорії апроксимації та інтерполяції» (у складі колективу).
- Премія НАН України імені М. М. Боголюбова 2011 р. — за цикл наукових праць «Розвиток ідей М. М. Боголюбова у теоретичній та математичній фізиці» (у складі колективу).
- Заслужений діяч науки і техніки України (21 січня 2017) — за значний особистий внесок у державне будівництво, соціально-економічний, науково-технічний, культурно-освітній розвиток Української держави, справу консолідації українського суспільства, багаторічну сумлінну працю
- Державна премія України в галузі науки і техніки 2012 р. — за цикл наукових праць «Дискретні та функціональні методи теорії наближення та їх застосування» (у складі колективу).
- Почесний доктор Національного університету «Львівська політехніка».
- Премія НАН України імені М. О. Лаврентьєва 2021 р. — за цикл наукових праць «Розвиток ідей М. О. Лаврентьєва – Г. М. Положія у теорії квазіконформних відображень та чисельних методів розв’язання проблем математичної фізики
»
Джерела
- Макаров Володимир Леонідович [ 10 жовтня 2016 у Wayback Machine.]
Примітки
- Математичний генеалогічний проєкт — 1997.
- Київський національний університет імені Тараса Шевченка. Імена славних сучасників: [дов.-біогр. зб./ упор.: О. Матвійчук, Н. Струк]. — К.: Світ успіху, 2004. — 288 c.
- . Архів оригіналу за 15 серпня 2016. Процитовано 28 липня 2016.
{{}}
: Обслуговування CS1: Сторінки з текстом «archived copy» як значення параметру title () - (PDF). Архів оригіналу (PDF) за 29 квітня 2014. Процитовано 28 липня 2016.
- Указ Президента України від 21 січня 2017 року № 10/2017 «Про відзначення державними нагородами України з нагоди Дня Соборності України»
- Указ Президента України № 279/2013 від 16 травня 2013 року «Про присудження Державних премій України в галузі науки і техніки 2012 року». Архів оригіналу за 29 червня 2013. Процитовано 21 липня 2016.
Це незавершена стаття про українського науковця. Ви можете проєкту, виправивши або дописавши її. |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Volodimir Leonidovich Makarov nar 11 serpnya 1941 r m Voronezh ukrayinskij matematik akademik NAN Ukrayini zasnovnik viddilu obchislyuvalnoyi matematiki Institutu matematiki NAN Ukrayini golovnij naukovij specialist Institutu matematiki NAN Ukrayini chlen byuro Viddilennya matematiki NAN Ukrayini spivgolova Mizhnarodnogo komitetu z obchislyuvalnoyi matematiki pri MAAN zastupnik golovi Naukovoyi radi Obchislyuvalna matematika pri Viddilenni matematiki NAN Ukrayini Makarov Volodimir LeonidovichNarodivsya11 serpnya 1941 1941 08 11 82 roki Voronezh RRFSR SRSRKrayinaUkrayinaDiyalnistmatematik vikladach universitetuAlma matermehaniko matematichnij fakultet Kiyivskogo nacionalnogo universitetu 1 ZakladKNU imeni Tarasa Shevchenka Institut matematiki NANU Derzhavnij universitet Kiyivskij aviacijnij institut Vchene zvannyaakademik NAN UkrayiniNaukovij stupindoktor fiziko matematichnih nauk 1974 Naukovij kerivnikPolozhij Georgij Mikolajovich 1 i Samarskij Oleksandr Andrijovich 1 Aspiranti doktorantiGavrilyuk Ivan Petrovich 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 d 1 Golub Anatolij Petrovich d d 1 d 1 d 1 U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Makarov BiografiyaNarodivsya v rodini sluzhbovciv Leonida Oleksandrovicha 1913 r n i Mariyi Mihajlivni divoche prizvishe Zburzhinska 1913 r n Makarovih yaki razom iz Kiyivskim tankovim zavodom buli evakujovani v m Voronezh U 1948 1958 rr navchavsya v kiyivskij serednij zagalnoosvitnij shkoli 86 teper Kiyivska gimnaziya Konsul 86 z pogliblenim vivchennyam inozemnih mov Zakinchivshi shkolu prisluhavsya do poradi materi yaka dobre znala nahili sina i virishiv stati matematikom U 1958 1963 rr navchavsya na mehaniko matematichnomu fakulteti Kiyivskogo derzhavnogo universitetu im T G Shevchenka a v 1963 1965 rr v aspiranturi pri comu zh navchalnomu zakladi U 1967 r zahistiv disertaciyu na zdobuttya naukovogo stupenya kandidata fiz mat nauk Specialni funkciyi diskretnogo argumentu osesimetrichnogo potencialu ta yih zastosuvannya U 1971 r otrimav uchene zvannya docenta U 1974 r zahistiv disertaciyu na zdobuttya naukovogo stupenya doktora fiz mat nauk Ortogonalni mnogochleni i riznicevi shemi z tochnimi ta yavnimi spektrami diplom doktora fiz mat nauk vidanij 1976 r U 1977 r otrimav uchene zvannya profesora Pracyuvav u KNU imeni Tarasa Shevchenka na posadah molodshogo naukovogo spivrobitnika asistenta starshogo vikladacha z 1969 r docenta starshogo naukovogo spivrobitnika z 1977 r profesora u 1981 1998 rr zaviduvacha kafedri chiselnih metodiv matematichnoyi fiziki U 1969 1971 rr buv zastupnikom dekana fakultetu kibernetiki Z 1998 r pracyuye na posadi zaviduvacha viddilu obchislyuvalnoyi matematiki Institutu matematiki NAN Ukrayini U 2002 2011 rr stvoriv j ocholyuvav kafedru prikladnoyi matematiki Nacionalnogo aviacijnogo universitetu U 2000 r obranij chlenom korespondentom u 2009 r akademikom NAN Ukrayini Brav uchast u vikonanni DAAD proektiv 1994 1999 rr Nimechchina DFG proektiv 1998 2006 rr Nimechchina proektiv DFFD Ukrayini Sorosivskij profesor 1996 r 2017 Zasluzhenij diyach nauki i tehniki Ukrayini Bezmezhno vdyachnij svoyemu vchitelyu naukovomu kerivniku chlenu korespondentu AN UPCP nini pokijnomu Georgiyu Mikolajovichu Polozhiyu zavdyaki yakomu ya pishov u veliku nauku A takozh vdyachnij moyij uchitelci docentu uchenici G M Polozhiya yaka poznajomila mene z ciyeyu prekrasnoyu lyudinoyu vidatnim uchenim U 1985 1987 rr buv deputatom Kiyivskoyi miskoyi radi Volodiye ukrayinskoyu rosijskoyu nimeckoyu ta anglijskoyu movami Naukova robotaZliva napravo V G Prikazchikov V L Makarov P F Zhuk na naukovij konferenciyi Druskininkaj Litva 1980 i rr Rezultati fundamentalnih doslidzhen akademika NAN Ukrayini V L Makarova v cij galuzi skladayut osnovu vazhlivih dosyagnen vitchiznyanoyi nauki i znajshli svoye vtilennya u bilsh yak 300 osnovnih naukovih publikaciyah sered yakih 13 monografij 7 pidruchnikiv ta navchalnih posibnikiv yaki oderzhali shiroke viznannya sered fahivciv Osnovni jogo rezultati koncentruyutsya navkolo troh napryamiv Teoriya riznicevih shem Vpershe vvedeno ta doslidzheno novij klas riznicevih shem z tochnimi ta yavnimi spektrami Pri vivcheni matematichnogo aparatu cogo klasu shem specialnih funkcij diskretnogo argumentu oderzhano ryad vazhlivih rezultativ vidnosno nuliv asocijovanih ortogonalnih mnogochleniv Istotnij vnesok zrobleno u podalshij rozvitok teoriyi tochnih ta usichenih riznicevih shem A N Tihonova ta O A Samarskogo dlya bilsh zagalnih matematichnih ob yektiv dlya vektornih sistem ZDR drugogo poryadku diferencialnih rivnyan z virodzhennyam ta v neobmezhenih oblastyah Pobudovano teoriyu tochnih ta usichenih riznicevih shem dlya nelinijnih sistem ZDR Dlya diferencialnih rivnyan z uzagalnenimi rozv yazkami pobudovano teoriyu riznicevih shem shvidkist zbizhnosti yakih uzgodzhena z gladkistyu vihidnoyi diferencialnoyi zadachi Teoriya operatornogo interpolyuvannya Pobudovano osnovi zagalnoyi teoriyi polinomialnogo interpolyuvannya nelinijnih operatoriv vidobrazhen v abstraktnih prostorah Dovedeni teoremi pro neobhidni j dostatni umovi rozv yaznosti zadach polinomialnogo operatornogo interpolyuvannya pro opis vsiyeyi mnozhini interpolyantiv yak dlya interpolyacijnih umov Lagranzha tak i dlya umov tipu Birkgofa Ermita Vvedenij i doslidzhenij novij klas interpolyacijnih integralnih lancyugovih drobiv I ILD Znajdeno neobhidni ta dostatni umovi rozv yaznosti zadachi lagranzhevoyi interpolyaciyi v klasi I ILD sho bazuyutsya na kontinualnosti interpolyacijnih vuzliv Abstraktni zadachi dlya diferencialnih rivnyan z neobmezhenimi operatornimi koeficiyentami Pobudovano ta doslidzheno metodi bez nasichennya tochnosti dlya diferencialnih rivnyan z neobmezhenimi operatornimi koeficiyentami pershogo ta drugogo poryadkiv v Gilbertovomu ta Banahovomu prostorah metod peretvorennya Keli Pobudovano eksponencialno shvidkij metod nablizhennya operatornoyi eksponenti sho dopuskaye rozparalelyuvannya yakij stav osnovoyu pri rozrobci eksponencialno zbizhnih algoritmiv dlya rozv yazuvannya zadach Koshi dlya neodnoridnih evolyucijnih rivnyan pershogo poryadku Naukovi rezultati V L Makarova znajshli praktichne zastosuvannya v matematichnomu modelyuvanni skladnih instrumentalno tehnologichnih sistem i vimiryuvalnih kompleksiv Makarov V L chimalo sil ta energiyi viddaye naukovo organizacijnij i pedagogichnij roboti yak chlen byuro viddilennya matematiki NAN Ukrayini chlen ryadu ekspertnih naukovih rad ta chlen specializovanih rad iz zahistu disertacij na zdobuttya naukovih stupeniv bere bezposerednyu uchast v atestaciyi naukovih kadriv vishoyi kvalifikaciyi dlya nezalezhnoyi Ukrayini ye golovoyu Mizhnarodnogo koordinacijnogo komitetu z obchislyuvalnoyi matematiki pri MAAN Znachnij vnesok u rozvitok matematiki zrobili jogo uchni Vin pidgotuvav 15 doktoriv ta 48 kandidativ stvorivshi takim chinom vitchiznyanu naukovu shkolu z obchislyuvalnoyi ta prikladnoyi matematiki Deyaki praciIvan Gavrilyuk Volodymyr Makarov Vitalii Vasylyk Exponentially Convergent Algorithms for Abstract Differential Equations Birkhauser Springer Basel Frontiers in Mathematics 15 lipnya 2020 u Wayback Machine 2011 180 p ISBN 978 3 0348 0118 8Sim yaDruzhina Makarova Svitlana Grigorivna 1940 2017 zakinchila biologichnij fakultet kand biol nauk Diti Makarov Leonid Volodimirovich 1963 r n zakinchiv fakultet kibernetiki KNU imeni Tarasa Shevchenka kand fiz mat nauk Makarov Sergij Volodimirovich 1966 r n zakinchiv KPI kand fiz mat nauk Brat Makarov Igor Leonidovich 1954 2013 zakinchiv fakultet kibernetiki KNU imeni Tarasa Shevchenka kand fiz mat nauk buv zastupnikom golovnogo vchenogo sekretarya NAN Ukrayini NagorodiOrden Trudovogo Chervonogo prapora 1984 r Premiya NAN Ukrayini imeni M M Krilova 2007 r za cikl naukovih prac Suchasni metodi teoriyi aproksimaciyi ta interpolyaciyi u skladi kolektivu Vruchennya akad V L Makarovu diploma pro prisudzhennya premiyi NAN Ukrayini imeni M M Krilova Kiyiv aktova zala IMV ta IZh KNU imeni Tarasa Shevchenka 2007 r Premiya NAN Ukrayini imeni M M Bogolyubova 2011 r za cikl naukovih prac Rozvitok idej M M Bogolyubova u teoretichnij ta matematichnij fizici u skladi kolektivu Zasluzhenij diyach nauki i tehniki Ukrayini 21 sichnya 2017 za znachnij osobistij vnesok u derzhavne budivnictvo socialno ekonomichnij naukovo tehnichnij kulturno osvitnij rozvitok Ukrayinskoyi derzhavi spravu konsolidaciyi ukrayinskogo suspilstva bagatorichnu sumlinnu pracyu Derzhavna premiya Ukrayini v galuzi nauki i tehniki 2012 r za cikl naukovih prac Diskretni ta funkcionalni metodi teoriyi nablizhennya ta yih zastosuvannya u skladi kolektivu Pochesnij doktor Nacionalnogo universitetu Lvivska politehnika Premiya NAN Ukrayini imeni M O Lavrentyeva 2021 r za cikl naukovih prac Rozvitok idej M O Lavrentyeva G M Polozhiya u teoriyi kvazikonformnih vidobrazhen ta chiselnih metodiv rozv yazannya problem matematichnoyi fiziki DzherelaMakarov Volodimir Leonidovich 10 zhovtnya 2016 u Wayback Machine PrimitkiMatematichnij genealogichnij proyekt 1997 d Track Q829984 Kiyivskij nacionalnij universitet imeni Tarasa Shevchenka Imena slavnih suchasnikiv dov biogr zb upor O Matvijchuk N Struk K Svit uspihu 2004 288 c Arhiv originalu za 15 serpnya 2016 Procitovano 28 lipnya 2016 a href wiki D0 A8 D0 B0 D0 B1 D0 BB D0 BE D0 BD Cite web title Shablon Cite web cite web a Obslugovuvannya CS1 Storinki z tekstom archived copy yak znachennya parametru title posilannya PDF Arhiv originalu PDF za 29 kvitnya 2014 Procitovano 28 lipnya 2016 Ukaz Prezidenta Ukrayini vid 21 sichnya 2017 roku 10 2017 Pro vidznachennya derzhavnimi nagorodami Ukrayini z nagodi Dnya Sobornosti Ukrayini Ukaz Prezidenta Ukrayini 279 2013 vid 16 travnya 2013 roku Pro prisudzhennya Derzhavnih premij Ukrayini v galuzi nauki i tehniki 2012 roku Arhiv originalu za 29 chervnya 2013 Procitovano 21 lipnya 2016 Ce nezavershena stattya pro ukrayinskogo naukovcya Vi mozhete dopomogti proyektu vipravivshi abo dopisavshi yiyi