Буль-енд-тер'єри (англ. Bull and Terrier) — група порід собак, виведена народною селекцією в Англії до початку XIX століття. Виникла у результаті схрещування староанглійських бульдогів із різними тер'єрами . Буль-енд-тер'єри, поєднуючи найкращі робочі якості тих та інших, використовувалися як мисливські та бійцівські собаки. Прямими нащадками буль-енд-тер'єра є американський стаффордширський тер'єр, американський пітбультер'єр, стаффордширський бультер'єр, англійський бультер'єр. Відношення даних порід до буль-енд-тер'єрів також відображено в класифікації FCI, де американський стаффордширський тер'єр, стаффордширський бультер'єр та англійський бультер'єр відносяться до тер'єрів типу буль (3 група).
Буль-енд-тер'єри | |
Країна походження | Британські острови |
---|---|
Буль-енд-тер'єри у Вікісховищі |
Історія
Кривавий спорт в Англії був популярним аж до початку XIX століття. Буль-бейтинг, цькування ведмедів (беар-бейтинг), півнячі бої проводилися постійно та повсюдно. Довгий час навіть існував припис продавати під час свят і відразу після них м'ясо тільки свіжозатравлених биків, так воно нібито ніжніше і корисніше. Собаки билися з биками, ведмедями та всілякими іншими тваринами на втіху королів і простолюдинів. Для цькування бугаїв найкраще підходили бульдоги, проте у випадку з іншими противниками не все було так однозначно. Для цькування інших тварин — ведмедів, віслюків, борсуків, щурів — шляхом схрещування бійцевих бульдогів та мисливських тер'єрів було виведено собак, які отримали назву «буль-енд-тер'єри». Перші представники нової породи були досить різні на вигляд і дуже непривабливі, так як безіменні селекціонери при їх отриманні про естетику піклувалися в останню чергу.
На початку XIX століття популярність буль-бейтинга та беар-бейтинга пішла на спад. Назріло питання про заборону жорстоких розваг. На цьому тлі собачі бої, навпаки, стрімко набирали популярності. Технічно організувати такий бій було значно простіше і безпечніше, ніж цькування великих тварин, і до середини XIX століття собачі бої залишилися практично єдиною широко доступною кривавою азартною забавою. Крім того, покупці та продавці собак часто розглядали собачий бій як перевірку їхніх робочих якостей. Собак випускали на арену, відгороджену від глядачів (так званий «піт», яма) і останній собака, який не вибув з ладу (а іноді й просто — останній живий), оголошувався переможцем. Хватка і «грайливість», як і раніше, високо цінувалися, а собаку, що ухилявся від бою, називали «боягузливою дворняжкою». Господарі собак та судді утримували їх перед сутичкою, тому собаки, люто ненавидячи своїх побратимів, при цьому не втрачали довіри до людей.
Буль-енд-тер'єри були найкращими собаками для собачих боїв, оскільки поєднували в собі найкращі бойові якості молосів (бульдогів) і тер'єрів (в основному це були фокстер'єри, ердельтер'єри та деякі інші породи). Від перших їм дісталася впертість, несприйнятливість до болю, «зарядженість» на перемогу, від других — швидкість, спритність та гнучкість. Буль-енд-тер'єри нерідко використовувалися на полюванні і в такій специфічній формі бейтингу, як цькування зграї щурів на швидкість (), де деякі представники цієї породи показували феноменальні результати.
Поява буль-енд-тер'єрів стала однією з головних причин виродження споконвічного англійського бульдога (відомого як староанглійський бульдог), але дало поштовх до появи багатьох популярних порід. Буль-енд-тер'єри лежать в основі таких з них, як бультер'єр, стаффордширський бультер'єр, американський пітбультер'єр та американський стаффордширський тер'єр .
Відомі представники
Біллі
Біллі (Billy) важив близько 25 фунтів, прославився як неперевершений щуролов. 22 квітня 1823 встановив світовий рекорд, передушивши сотню щурів за п'ять з половиною хвилин. Спочатку Біллі належав Чарльзу Ейстропу, але потім був проданий новому господареві — Чарльзу Д'ю. За свою кар'єру він кілька разів виходив переможцем із протистояння із сотнею щурів. Востаннє це сталося 12 грудня 1824 року, до цього часу Біллі вже втратив у битвах майже всі зуби та одне око. До 1825 року від зубів Біллі загалом загинули близько чотирьох тисяч щурів. Помер Біллі у віці близько 13 років, 23 лютого 1829 року.
Дастмен
Журнал Sporting Magazine в 1812 році охарактеризував буль-енд-тер'єра Дастмена (Dustman) як знаменитого і дуже талановитого бойового пса, назвавши його найкращим представником своєї породи.
Трасті
Згідно з оцінками журналу Sporting Magazine від 1804 року, популярність буль-енд-тер'єра Трасті (Trusty) в Англії перевершувала популярність імператора Наполеона . Трасті вийшов непереможеним зі 104 сутичок з іншими собаками.
- Біллі
- Дастмен
- Трасті
Посилання
- Bull and Terrier Breeds [ 27 січня 2006 у Wayback Machine.] /The Bulldog Information Library
- Про тер'єри буль типу: амстафф, пітбуль, стаффбуль, бультер'єр [ 5 лютого 2020 у Wayback Machine.]
- Історія породи бультер'єр. [ 29 листопада 2021 у Wayback Machine.] Ернест Еберхард [ 29 листопада 2021 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Bul end ter yeri angl Bull and Terrier grupa porid sobak vivedena narodnoyu selekciyeyu v Angliyi do pochatku XIX stolittya Vinikla u rezultati shreshuvannya staroanglijskih buldogiv iz riznimi ter yerami Bul end ter yeri poyednuyuchi najkrashi robochi yakosti tih ta inshih vikoristovuvalisya yak mislivski ta bijcivski sobaki Pryamimi nashadkami bul end ter yera ye amerikanskij staffordshirskij ter yer amerikanskij pitbulter yer staffordshirskij bulter yer anglijskij bulter yer Vidnoshennya danih porid do bul end ter yeriv takozh vidobrazheno v klasifikaciyi FCI de amerikanskij staffordshirskij ter yer staffordshirskij bulter yer ta anglijskij bulter yer vidnosyatsya do ter yeriv tipu bul 3 grupa Bul end ter yeri Krayina pohodzhennyaBritanski ostrovi Bul end ter yeri u VikishovishiIstoriyaKrivavij sport v Angliyi buv populyarnim azh do pochatku XIX stolittya Bul bejting ckuvannya vedmediv bear bejting pivnyachi boyi provodilisya postijno ta povsyudno Dovgij chas navit isnuvav pripis prodavati pid chas svyat i vidrazu pislya nih m yaso tilki svizhozatravlenih bikiv tak vono nibito nizhnishe i korisnishe Sobaki bilisya z bikami vedmedyami ta vsilyakimi inshimi tvarinami na vtihu koroliv i prostolyudiniv Dlya ckuvannya bugayiv najkrashe pidhodili buldogi prote u vipadku z inshimi protivnikami ne vse bulo tak odnoznachno Dlya ckuvannya inshih tvarin vedmediv vislyukiv borsukiv shuriv shlyahom shreshuvannya bijcevih buldogiv ta mislivskih ter yeriv bulo vivedeno sobak yaki otrimali nazvu bul end ter yeri Pershi predstavniki novoyi porodi buli dosit rizni na viglyad i duzhe neprivablivi tak yak bezimenni selekcioneri pri yih otrimanni pro estetiku pikluvalisya v ostannyu chergu Na pochatku XIX stolittya populyarnist bul bejtinga ta bear bejtinga pishla na spad Nazrilo pitannya pro zaboronu zhorstokih rozvag Na comu tli sobachi boyi navpaki strimko nabirali populyarnosti Tehnichno organizuvati takij bij bulo znachno prostishe i bezpechnishe nizh ckuvannya velikih tvarin i do seredini XIX stolittya sobachi boyi zalishilisya praktichno yedinoyu shiroko dostupnoyu krivavoyu azartnoyu zabavoyu Krim togo pokupci ta prodavci sobak chasto rozglyadali sobachij bij yak perevirku yihnih robochih yakostej Sobak vipuskali na arenu vidgorodzhenu vid glyadachiv tak zvanij pit yama i ostannij sobaka yakij ne vibuv z ladu a inodi j prosto ostannij zhivij ogoloshuvavsya peremozhcem Hvatka i grajlivist yak i ranishe visoko cinuvalisya a sobaku sho uhilyavsya vid boyu nazivali boyaguzlivoyu dvornyazhkoyu Gospodari sobak ta suddi utrimuvali yih pered sutichkoyu tomu sobaki lyuto nenavidyachi svoyih pobratimiv pri comu ne vtrachali doviri do lyudej Bul end ter yeri buli najkrashimi sobakami dlya sobachih boyiv oskilki poyednuvali v sobi najkrashi bojovi yakosti molosiv buldogiv i ter yeriv v osnovnomu ce buli fokster yeri erdelter yeri ta deyaki inshi porodi Vid pershih yim distalasya vpertist nesprijnyatlivist do bolyu zaryadzhenist na peremogu vid drugih shvidkist spritnist ta gnuchkist Bul end ter yeri neridko vikoristovuvalisya na polyuvanni i v takij specifichnij formi bejtingu yak ckuvannya zgrayi shuriv na shvidkist de deyaki predstavniki ciyeyi porodi pokazuvali fenomenalni rezultati Poyava bul end ter yeriv stala odniyeyu z golovnih prichin virodzhennya spokonvichnogo anglijskogo buldoga vidomogo yak staroanglijskij buldog ale dalo poshtovh do poyavi bagatoh populyarnih porid Bul end ter yeri lezhat v osnovi takih z nih yak bulter yer staffordshirskij bulter yer amerikanskij pitbulter yer ta amerikanskij staffordshirskij ter yer Vidomi predstavnikiBilli Billi Billy vazhiv blizko 25 funtiv proslavivsya yak neperevershenij shurolov 22 kvitnya 1823 vstanoviv svitovij rekord peredushivshi sotnyu shuriv za p yat z polovinoyu hvilin Spochatku Billi nalezhav Charlzu Ejstropu ale potim buv prodanij novomu gospodarevi Charlzu D yu Za svoyu kar yeru vin kilka raziv vihodiv peremozhcem iz protistoyannya iz sotneyu shuriv Vostannye ce stalosya 12 grudnya 1824 roku do cogo chasu Billi vzhe vtrativ u bitvah majzhe vsi zubi ta odne oko Do 1825 roku vid zubiv Billi zagalom zaginuli blizko chotiroh tisyach shuriv Pomer Billi u vici blizko 13 rokiv 23 lyutogo 1829 roku Dastmen Zhurnal Sporting Magazine v 1812 roci oharakterizuvav bul end ter yera Dastmena Dustman yak znamenitogo i duzhe talanovitogo bojovogo psa nazvavshi jogo najkrashim predstavnikom svoyeyi porodi Trasti Zgidno z ocinkami zhurnalu Sporting Magazine vid 1804 roku populyarnist bul end ter yera Trasti Trusty v Angliyi perevershuvala populyarnist imperatora Napoleona Trasti vijshov neperemozhenim zi 104 sutichok z inshimi sobakami Billi Dastmen TrastiPosilannyaBull and Terrier Breeds 27 sichnya 2006 u Wayback Machine The Bulldog Information Library Pro ter yeri bul tipu amstaff pitbul staffbul bulter yer 5 lyutogo 2020 u Wayback Machine Istoriya porodi bulter yer 29 listopada 2021 u Wayback Machine Ernest Eberhard 29 listopada 2021 u Wayback Machine