|
Апсілія — піздньоантичне та ранньосередньовічне державне утворення племені . В 730-х роках було приєднано до держави Абазгія.
Історія
Відомо з I століття н. е. Сформувалося з племінного союзу апсілів. Перша згадка про Апсілію міститься в праці давньоримського історика Плінія Старшого. Також про Апсілію згадує Арріан. На цей час входило до сфери впливу Римської імперії. В цей час відбувається внутрішнє зміцнення, запроваджуються перші закони правителем Юіланом. Саме ім'я свідчить про римську орієнтацію. Наступні правителі називали себе Юліанідами, але наскільки вони були родичами Юліана є дискусійним.
Десь наприкінці IV або напочатку V ст. Апсілія входить до складу царства Лазика, але зберігає внутрішню автономію. Фактичними справами й надали опікувалася місцева знать. У 450—460-х роках потрапляє у залежність від Іберійського царства, але до 480-х років знову повертається до сфери впливу Лазики.
У 540—550 роках тут панував Опсіт, представник лазької правлячої династії. Після придушення його повстання візанітйцями вплив Лазики зменшується, а місцева знать все більше орієнтується безпосередньо на Візантію. десь у VII ст. місцеві правителі отримують візантійський титул архонтів, але повноваження їх невідомі, оскільки зберігають вплив намісники царів Лазики. Саме в цей час переноситься столиця до Себастопола.
З 705 року Апсілія зазнає потужних нападів арабів. Боротьбу очолив архонт Марін (в інших джерелах — Маріан), що користувався підтримкою візантійців та був в союзі з Абазгією і Місімнією. Проте до 711 року Апсілія зазнала чималих руйнувань, що визначало остаточний занепад. Після 736 року Леон I, архонт Абазгії, після успішних кампаній проти арабів приєднав Апсілію до своїх володінь.
Територія
Розташовувалося між річками Псирцха (неподалік нинішнього Нового Афона) і до фортеці Цибілій. Складалася з двох історичних областей — Гума і Абжуа. Найважливіші міста і фортеці: Тусуме, Цібіла, Пуста, Цкибин, Скотор, Моква.
Господарство
Основу становила Цебельдинська культура, що сформувалася на основі колхідської культури. Було розвинено гончарство, обробка металів, торгівля з портами Римської імперії. Характерними тільки для цієї культури є сокири місцевого виробництва з досить довгим трубчастим вушком, борідкою, яка звисає. Апсіли перестали споруджувати свої поховання-могильники наприкінці VII — початку VIII ст. внаслідок арабських вторгнень.
Користувалися спочатку римськими, потім візантійськими монетами (переважно срібними), а також використовували монети, викарбувані в Каппадокії. Важливими торгівельними центрами була столиця Апсілії — Себастопол — у форт-місто Цибілій (в подальшому відомий як Цебельда). Археологами тут виявлено фортифікаційну систему, 2 зальні церкви, лазню, сільськогосподарські комори, водосховище, водопровід.
Джерела
- Воронов Ю. Н., Археологическая карта Абхазии, Сух., 1969
- Археологические исследования в Цебельде, Тб., 1983
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Apsiliya I st 730 ti Stolicya Sebastopol Religiya poganstvo hristiyanstvo arhont Marin Apsiliya pizdnoantichne ta rannoserednovichne derzhavne utvorennya plemeni V 730 h rokah bulo priyednano do derzhavi Abazgiya IstoriyaVidomo z I stolittya n e Sformuvalosya z pleminnogo soyuzu apsiliv Persha zgadka pro Apsiliyu mistitsya v praci davnorimskogo istorika Pliniya Starshogo Takozh pro Apsiliyu zgaduye Arrian Na cej chas vhodilo do sferi vplivu Rimskoyi imperiyi V cej chas vidbuvayetsya vnutrishnye zmicnennya zaprovadzhuyutsya pershi zakoni pravitelem Yuilanom Same im ya svidchit pro rimsku oriyentaciyu Nastupni praviteli nazivali sebe Yulianidami ale naskilki voni buli rodichami Yuliana ye diskusijnim Des naprikinci IV abo napochatku V st Apsiliya vhodit do skladu carstva Lazika ale zberigaye vnutrishnyu avtonomiyu Faktichnimi spravami j nadali opikuvalasya misceva znat U 450 460 h rokah potraplyaye u zalezhnist vid Iberijskogo carstva ale do 480 h rokiv znovu povertayetsya do sferi vplivu Laziki U 540 550 rokah tut panuvav Opsit predstavnik lazkoyi pravlyachoyi dinastiyi Pislya pridushennya jogo povstannya vizanitjcyami vpliv Laziki zmenshuyetsya a misceva znat vse bilshe oriyentuyetsya bezposeredno na Vizantiyu des u VII st miscevi praviteli otrimuyut vizantijskij titul arhontiv ale povnovazhennya yih nevidomi oskilki zberigayut vpliv namisniki cariv Laziki Same v cej chas perenositsya stolicya do Sebastopola Z 705 roku Apsiliya zaznaye potuzhnih napadiv arabiv Borotbu ocholiv arhont Marin v inshih dzherelah Marian sho koristuvavsya pidtrimkoyu vizantijciv ta buv v soyuzi z Abazgiyeyu i Misimniyeyu Prote do 711 roku Apsiliya zaznala chimalih rujnuvan sho viznachalo ostatochnij zanepad Pislya 736 roku Leon I arhont Abazgiyi pislya uspishnih kampanij proti arabiv priyednav Apsiliyu do svoyih volodin TeritoriyaRoztashovuvalosya mizh richkami Psircha nepodalik ninishnogo Novogo Afona i do forteci Cibilij Skladalasya z dvoh istorichnih oblastej Guma i Abzhua Najvazhlivishi mista i forteci Tusume Cibila Pusta Ckibin Skotor Mokva GospodarstvoOsnovu stanovila Cebeldinska kultura sho sformuvalasya na osnovi kolhidskoyi kulturi Bulo rozvineno goncharstvo obrobka metaliv torgivlya z portami Rimskoyi imperiyi Harakternimi tilki dlya ciyeyi kulturi ye sokiri miscevogo virobnictva z dosit dovgim trubchastim vushkom boridkoyu yaka zvisaye Apsili perestali sporudzhuvati svoyi pohovannya mogilniki naprikinci VII pochatku VIII st vnaslidok arabskih vtorgnen Koristuvalisya spochatku rimskimi potim vizantijskimi monetami perevazhno sribnimi a takozh vikoristovuvali moneti vikarbuvani v Kappadokiyi Vazhlivimi torgivelnimi centrami bula stolicya Apsiliyi Sebastopol u fort misto Cibilij v podalshomu vidomij yak Cebelda Arheologami tut viyavleno fortifikacijnu sistemu 2 zalni cerkvi laznyu silskogospodarski komori vodoshovishe vodoprovid DzherelaVoronov Yu N Arheologicheskaya karta Abhazii Suh 1969 Arheologicheskie issledovaniya v Cebelde Tb 1983