Систе́ма двана́дцяти ра́нгів (яп. 冠位十二階, かんいじゅうにかい, МФА: [kan.i d͡ʑuːɲiikai̯], «12-ступенева система капелюхів і рангів») — система звань і чинів в стародавній Японії, впроваджена 603 року принцом-регентом Шьотоку. Перша японська чиновницька система китайського типу. В історичній літературі інколи називається Табель 12 рангів або Система рангів Сьотоку.
Короткі відомості
№ | Колір | ||
---|---|---|---|
01 | 大徳 | Старша благодать | темно-фіолетовий |
02 | 小徳 | Молодша благодать | світло-фіолетоий |
03 | 大仁 | Старше чоловіколюбство | темно-синій |
04 | 小仁 | Молодше чоловіколюбство | світло-синій |
05 | 大礼 | Старша ввічливість | темно-червоний |
06 | 小礼 | Молодша ввічливість | світло-червоний |
07 | 大信 | Старша віра | темно-жовтий |
08 | 小信 | Молодша віра | світло-жовтий |
09 | 大義 | Старший обов'язок | темно-білий |
10 | 小義 | Молодша обов'язок | світло-білий |
11 | 大智 | Старша мудрість | темно-чорний |
12 | 小智 | Молодша мудрість | світло-чорний |
Система 12 рангів була затверджена 5 числа 12 місяця на 11 році правління Імпертатора-жінки Суйко (603) і набула чинності з 1 числа 1 місяця нового року. Вона передбачала класифікацію придворної і регіональної знаті японської держави на зразок китайської чиновницької бюрократії. Система встановлювала ієрархію 12 ступенів: рангів, кольорових капелюхів і аксесуарів, яким відповідав певний ступінь. Назви рангів були запозичені з конфуціанського понятійного апарату — благодать (徳), чоловіколюбство (仁), ввічливість (礼), віра (信), обов'язок (義) та мудрість (智). Кольори були взяті з даосистської теорії про 5 першоелемнтів — землю (土), вогонь (火), воду (水), дерево (木) і метал (金). Таблиця 12 ступенів з рангами подана нижче.
Авторство системи приписується принцу Сьотоку. Зразком для неї послужила бюрократична модель китайської династії Суй, вивчена японцями під час першого посольства у 600 році. Метою системи 12 рангів було подолання клановості японської політики, що була породжена старою титулярно-родовою системою, та створення умов для розвитку талановитих, але незнатних чиновників. Принц намагався посилити роль Імператора шляхом ослаблення впливу могутніх аристократичних родів та створенням класу управлінців-професіоналів, залежних від японського монарха. Система 12 рангів свідчила сусіднім країнам, що Японія переходить на «цивілізовані рейки» керування країною.
Попри сподівання принца Сьотоку, система не виправдала себе. Найвищі ранги отримували голови найзаможніших аристократичних сімей, а Імператор надалі залишався їхнім заручником. Фактично, система 12 рангів перетворилася на додаток титулярно-родового устрою. Попри це, вона була першим кроком японської влади до реорганізації існуючого політичного режиму, передумовою майбутніх реформ Тайка, які заклали правовий фундамент традиційної японської державності на сотні років.
Джерела та література
Система дванадцяти рангів // 『日本大百科全書』 [Енциклопедія Ніппоніка]. — 第2版. — 東京: 小学館, 1994—1997. — 全26冊. (яп.)
- (яп.) 『新編 日本史辞典』 (Нове видання. Словник історії Японії) 京大日本史辞典編纂会、東京創元社、1994. — P.211.
- Рубель В. А. Японська цивілізація: традиційне суспільство і державність. — К. : «Аквілон-Прес», 1997. — 256 с. — .
Посилання
- (яп.)
- (яп.) Просте пояснення системи 12 рангів
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Siste ma dvana dcyati ra ngiv yap 冠位十二階 かんいじゅうにかい MFA kan i d ʑuːɲiikai 12 stupeneva sistema kapelyuhiv i rangiv sistema zvan i chiniv v starodavnij Yaponiyi vprovadzhena 603 roku princom regentom Shotoku Persha yaponska chinovnicka sistema kitajskogo tipu V istorichnij literaturi inkoli nazivayetsya Tabel 12 rangiv abo Sistema rangiv Sotoku Korotki vidomosti Kolir01 大徳 Starsha blagodat temno fioletovij02 小徳 Molodsha blagodat svitlo fioletoij03 大仁 Starshe cholovikolyubstvo temno sinij04 小仁 Molodshe cholovikolyubstvo svitlo sinij05 大礼 Starsha vvichlivist temno chervonij06 小礼 Molodsha vvichlivist svitlo chervonij07 大信 Starsha vira temno zhovtij08 小信 Molodsha vira svitlo zhovtij09 大義 Starshij obov yazok temno bilij10 小義 Molodsha obov yazok svitlo bilij11 大智 Starsha mudrist temno chornij12 小智 Molodsha mudrist svitlo chornij Sistema 12 rangiv bula zatverdzhena 5 chisla 12 misyacya na 11 roci pravlinnya Impertatora zhinki Sujko 603 i nabula chinnosti z 1 chisla 1 misyacya novogo roku Vona peredbachala klasifikaciyu pridvornoyi i regionalnoyi znati yaponskoyi derzhavi na zrazok kitajskoyi chinovnickoyi byurokratiyi Sistema vstanovlyuvala iyerarhiyu 12 stupeniv rangiv kolorovih kapelyuhiv i aksesuariv yakim vidpovidav pevnij stupin Nazvi rangiv buli zapozicheni z konfucianskogo ponyatijnogo aparatu blagodat 徳 cholovikolyubstvo 仁 vvichlivist 礼 vira 信 obov yazok 義 ta mudrist 智 Kolori buli vzyati z daosistskoyi teoriyi pro 5 pershoelemntiv zemlyu 土 vogon 火 vodu 水 derevo 木 i metal 金 Tablicya 12 stupeniv z rangami podana nizhche Avtorstvo sistemi pripisuyetsya princu Sotoku Zrazkom dlya neyi posluzhila byurokratichna model kitajskoyi dinastiyi Suj vivchena yaponcyami pid chas pershogo posolstva u 600 roci Metoyu sistemi 12 rangiv bulo podolannya klanovosti yaponskoyi politiki sho bula porodzhena staroyu titulyarno rodovoyu sistemoyu ta stvorennya umov dlya rozvitku talanovitih ale neznatnih chinovnikiv Princ namagavsya posiliti rol Imperatora shlyahom oslablennya vplivu mogutnih aristokratichnih rodiv ta stvorennyam klasu upravlinciv profesionaliv zalezhnih vid yaponskogo monarha Sistema 12 rangiv svidchila susidnim krayinam sho Yaponiya perehodit na civilizovani rejki keruvannya krayinoyu Popri spodivannya princa Sotoku sistema ne vipravdala sebe Najvishi rangi otrimuvali golovi najzamozhnishih aristokratichnih simej a Imperator nadali zalishavsya yihnim zaruchnikom Faktichno sistema 12 rangiv peretvorilasya na dodatok titulyarno rodovogo ustroyu Popri ce vona bula pershim krokom yaponskoyi vladi do reorganizaciyi isnuyuchogo politichnogo rezhimu peredumovoyu majbutnih reform Tajka yaki zaklali pravovij fundament tradicijnoyi yaponskoyi derzhavnosti na sotni rokiv Dzherela ta literaturaSistema dvanadcyati rangiv 日本大百科全書 Enciklopediya Nipponika 第2版 東京 小学館 1994 1997 全26冊 yap yap 新編 日本史辞典 Nove vidannya Slovnik istoriyi Yaponiyi 京大日本史辞典編纂会 東京創元社 1994 P 211 Rubel V A Yaponska civilizaciya tradicijne suspilstvo i derzhavnist K Akvilon Pres 1997 256 s ISBN 966 7209 05 9 Posilannya yap yap Proste poyasnennya sistemi 12 rangiv