«Коммуна» (до 1922 року — «Волхов») — морське допоміжне судно ВМФ Росії, рятувальник підводних човнів, за конструкцією — катамаран. Найстаріше судно ВМФ Росії, і найстаріше у світі судно, що фактично перебуває на озброєнні та виконує бойові завдання.
«Коммуна» в Севастополі, 22 липня 2009 року | |
Історія | |
---|---|
→ | |
Назва: | «Коммуна», (рос. «Коммуна») |
Замовлений: | 30 грудня 1911 року |
Будівник: | Путилівський завод, Санкт-Петербург, Російська імперія |
Закладений: | 12 листопада 1912 року |
Спуск на воду: | 17 листопада 1913 року |
Виведений: | 14 липня 1915 року |
Порт припису: | Кронштадт (1915 — 1967), Севастополь (з 1967) |
Доля: | пошкоджений |
Основні характеристики | |
Клас і тип: | Рятувальне судно |
Водотоннажність: | 3 100 т |
Довжина: | 96 м |
Ширина: | 18,57 м |
Висота: | 8,40 м |
Осадка: | 3,65 м |
Дальність плавання: | 4 000 миль |
Екіпаж: | 24 (11 офіцери) |
Станом на 2022 рік перебувало у складі Чорноморського флоту. Пройшло модернізацію, обладнане підводним роботом Seaeye Panther Plus.
Історія
Ідею будівництва спеціалізованого рятувального судна для потреб підводників подав у червні 1909 року командир підводного човна «Кефаль» Сибірської флотилії В. А. Меркушов. У своїй доповідній записці він як приклад посилався на німецьке судно [de], характеристики якого йому стали відомі раніше, під час служби на Балтиці, з літератури та від офіцерів, що приймали підводні човни типу «Карп» на німецькій верфі Germaniawerft у Кілі.
Ідею помітили, і до 1911 року на Путилівському заводі розробили проєкт, який виявився найкращим із представлених на конкурс. 5 травня 1912 з Товариством Путилівських заводів було підписано контракт на будівництво судна.
Судну дали ім'я «Волхов» (стар. «Волховъ» ), за основною версією — на честь новгородської річки, за іншою — на честь біблійних волхвів.
У 1915 році побудоване на Путилівській корабельні судно увійшло до складу Російського імператорського флоту.
У деяких джерелах стверджується, що при будівництві використовувалася особлива ковка корабельна сталь, прозвана «путилівською», метод виготовлення якої згодом був ніби втрачений, і завдяки цій сталі навіть через сто років після спуску на воду корпусні конструкції корабля знаходяться у відмінному стані. Проте, за даними фахівців Російського державного архіву військово-морського флоту (РДА ВМФ), дані твердження не мають жодних підстав. У процесі будівництва «Волхова» використовувалася стандартна на той час сименс-мартенівська сталь (сьогодні заведено називати її просто мартенівською, хоча процес отримання даного типу литої сталі був запропонований Сіменсом та Мартеном). В результаті проведених експертами Роскосмосу досліджень було встановлено, що з великою часткою ймовірності, високі антикорозійні властивості сталі корпусу Волхова були отримані в результаті її вороніння в ході будівництва судна.
Першим місцем базування судна став Ревель, де Волхов використовувався як плавуча база підводних човнів, транспортуючи до 10 запасних торпед, 50 тонн палива, а також надаючи каюти для розміщення до 60 підводників.
Вперше «Волхов» був застосований в червні 1917 при підйомі підводного човна АГ-15 (проєкту «Американський Голланд») біля Аландських островів. Цей епізод пізніше увійшов у повість «Підводники» О. С. Новикова-Прибоя, а «Волхов» у ній описаний під назвою «Мудрець».
24 вересня (7 жовтня) 1917 року рятувальним судном «Волхов» з глибини 13,5 метра було успішно піднято затонулий під час навігаційної аварії підводний човен «» ().
31 грудня 1922 року судно «Волхов» було перейменовано на «Комуну».
В 1928 «Комуною» (командир — С. І. Рябков) був піднятий англійський підводний човен .
У квітні-червні 1933 року «Комуна» підняла з глибини 84 метри підводний човен «Робітник», що затонув у 1931 році.
Друга світова війна
У роки німецько-радянської війни служило у складі Балтійського флоту, забезпечувало ремонт підводних човнів, у тому числі докування субмарин типу «Малютка».
Після війни
Наприкінці листопада 1956 року судно знову заступило на бойове чергування: з глибини 45 метрів було піднято протаранений есмінцем підводний човен М-200. У жовтні 1957 року з глибини 73 метри було піднято підводний човен М-256.
У 1967 році «Комуна» була передислокована з Кронштадта до Севастополя.
У 1973 переобладнано в носій підводних апаратів. Оснащено апаратом (автономним снарядом) АС-6 типу «Пошук-2» проєкту 1832.
У 1977 році «Комуна» займалася підйомом з дна літака Су-24, що зазнав катастрофи.
У 1984 році були плани щодо передачі судна у відання Академії наук СРСР, проте вони не були реалізовані, і "Комуна" була переобладнана для виконання початкових функцій судна-рятувальника.
17 листопада 2013 року виповнилося 100 років з дня спуску судна на воду. 14 липня 2015 року у Севастополі урочисто відзначили віковий ювілей з дня підйому Андріївського прапора на судні-рятувальнику.
У 2016 році на час ремонту СС «Саяни» обладнано рятувальним глибоководним апаратом АС-28 (проєкт 1855 «Приз»).
Російсько-українська війна
У 2022 році під час російського вторгнення в Україну судно було відправлено на пошук флагмана Чорноморського флоту ракетного крейсера «Москва», який затонув 14 квітня 2022 року внаслідок ракетного удару двома ракетами Р-360 «Нептун» берегового протикорабельного комплексу РК-360МЦ «Нептун». Зробити детальніші висновки про дії «Комуни» в районі затоплення флагмана чорноморського флоту рф за даними з супутників заважала хмарна погода в тому районі.
21 квітня 2024 року судно було вражене у порту тимчасово окупованого Севастополя. Останнім призначенням корабля стало прикриття власним корпусом інших кораблів у гавані. .
Примітки
- Николай Долгачёв (19 грудня 2010). У спасателей Черноморского флота России появилась «Пантера». (рос.). оригіналу за 23 жовтня 2013. Процитовано 20 грудня 2010.
- "Коммуна": царский пароход и подводные дроны. crimea.ria.ru (рос.). 11 квітня 2018. Процитовано 12 квітня 2022.
- Спасательное судно «Коммуна». www.kchf.ru. оригіналу за 1 серпня 2017. Процитовано 22 липня 2017.
- (рос.). Архів оригіналу за 5 лютого 2020. Процитовано 22 квітня 2022.
- Виталий Юрганов (16 липня 2015). . Флот — XXI век. Blackseafleet-21.com. Архів оригіналу за 2 серпня 2019. Процитовано 4 лютого 2020.
- Марина Сизова. Вечная «Коммуна» несёт вахту в Чёрном море уже более 100 лет / Анна Мельникова. — Комсомольская правда. — 2019. — 20 лютого. — ISSN 0233-433X.
- Энциклопедия отечественного подводного флота: АГ-15. Тип «АГ» (Holland-602F) [ 15 травня 2013 у Wayback Machine.].
- Бойко В. Н. Иностранные подводные лодки в составе ВМФ СССР [ 20 лютого 2013 у Wayback Machine.].
- «Меридиан Севастополь»: Старейшее военное судно отметило столетие [ 10 червня 2015 у Wayback Machine.]. 18.11.2013.
- H I Sutton (22 квітня 2022). . Covert Shores. Архів оригіналу за 25 квітня 2022. Процитовано 23 квітня 2022.
- . Укрінформ. 23 квітня 2022. Архів оригіналу за 23 квітня 2022. Процитовано 23 квітня 2022.
- Удар по "Коммуні". ЗСУ вразили у Севастополі один із найстаріших кораблів російського флоту. BBC News Україна (укр.). 21 квітня 2024. Процитовано 21 квітня 2024.
- У ВМС відреагували на ранкові вибухи у Севастополі. РБК-Украина (укр.). Процитовано 27 квітня 2024.
- У ВМС розповіли, яку роботу виконував уражений в Криму корабель "Коммуна". РБК-Украина (укр.). Процитовано 27 квітня 2024.
Посилання
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Kommuna (ship, 1915).
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Volkhov (ship, 1915).
- Flot.sevastopol.info: Спасательное судно «Коммуна» [ 23 липня 2016 у Wayback Machine.]. Телестудия Роскосмоса
- . РГА ВМФ. Архів оригіналу за 5 лютого 2020. Процитовано 5 лютого 2020. (рос.)
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Kommuna do 1922 roku Volhov morske dopomizhne sudno VMF Rosiyi ryatuvalnik pidvodnih chovniv za konstrukciyeyu katamaran Najstarishe sudno VMF Rosiyi i najstarishe u sviti sudno sho faktichno perebuvaye na ozbroyenni ta vikonuye bojovi zavdannya Kommuna Kommuna v Sevastopoli 22 lipnya 2009 rokuIstoriya Rosijska imperiya Radyanskij Soyuz RosiyaNazva Kommuna ros Kommuna Zamovlenij 30 grudnya 1911 rokuBudivnik Putilivskij zavod Sankt Peterburg Rosijska imperiyaZakladenij 12 listopada 1912 rokuSpusk na vodu 17 listopada 1913 rokuVivedenij 14 lipnya 1915 rokuPort pripisu Kronshtadt 1915 1967 Sevastopol z 1967 Dolya poshkodzhenij Osnovni harakteristikiKlas i tip Ryatuvalne sudnoVodotonnazhnist 3 100 tDovzhina 96 mShirina 18 57 mVisota 8 40 mOsadka 3 65 mDalnist plavannya 4 000 milEkipazh 24 11 oficeri Stanom na 2022 rik perebuvalo u skladi Chornomorskogo flotu Projshlo modernizaciyu obladnane pidvodnim robotom Seaeye Panther Plus IstoriyaIdeyu budivnictva specializovanogo ryatuvalnogo sudna dlya potreb pidvodnikiv podav u chervni 1909 roku komandir pidvodnogo chovna Kefal Sibirskoyi flotiliyi V A Merkushov U svoyij dopovidnij zapisci vin yak priklad posilavsya na nimecke sudno de harakteristiki yakogo jomu stali vidomi ranishe pid chas sluzhbi na Baltici z literaturi ta vid oficeriv sho prijmali pidvodni chovni tipu Karp na nimeckij verfi Germaniawerft u Kili Prototip nimecke ryatuvalne sudno Vulkan nim SMS Vulkan u 1908 roci Ideyu pomitili i do 1911 roku na Putilivskomu zavodi rozrobili proyekt yakij viyavivsya najkrashim iz predstavlenih na konkurs 5 travnya 1912 z Tovaristvom Putilivskih zavodiv bulo pidpisano kontrakt na budivnictvo sudna Sudnu dali im ya Volhov star Volhov za osnovnoyu versiyeyu na chest novgorodskoyi richki za inshoyu na chest biblijnih volhviv U 1915 roci pobudovane na Putilivskij korabelni sudno uvijshlo do skladu Rosijskogo imperatorskogo flotu U deyakih dzherelah stverdzhuyetsya sho pri budivnictvi vikoristovuvalasya osobliva kovka korabelna stal prozvana putilivskoyu metod vigotovlennya yakoyi zgodom buv nibi vtrachenij i zavdyaki cij stali navit cherez sto rokiv pislya spusku na vodu korpusni konstrukciyi korablya znahodyatsya u vidminnomu stani Prote za danimi fahivciv Rosijskogo derzhavnogo arhivu vijskovo morskogo flotu RDA VMF dani tverdzhennya ne mayut zhodnih pidstav U procesi budivnictva Volhova vikoristovuvalasya standartna na toj chas simens martenivska stal sogodni zavedeno nazivati yiyi prosto martenivskoyu hocha proces otrimannya danogo tipu litoyi stali buv zaproponovanij Simensom ta Martenom V rezultati provedenih ekspertami Roskosmosu doslidzhen bulo vstanovleno sho z velikoyu chastkoyu jmovirnosti visoki antikorozijni vlastivosti stali korpusu Volhova buli otrimani v rezultati yiyi voroninnya v hodi budivnictva sudna Spusk na vodu ryatuvalnogo sudna Volhov Putilivska korabelnya 17 listopada 1913 Pershim miscem bazuvannya sudna stav Revel de Volhov vikoristovuvavsya yak plavucha baza pidvodnih chovniv transportuyuchi do 10 zapasnih torped 50 tonn paliva a takozh nadayuchi kayuti dlya rozmishennya do 60 pidvodnikiv Vpershe Volhov buv zastosovanij v chervni 1917 pri pidjomi pidvodnogo chovna AG 15 proyektu Amerikanskij Golland bilya Alandskih ostroviv Cej epizod piznishe uvijshov u povist Pidvodniki O S Novikova Priboya a Volhov u nij opisanij pid nazvoyu Mudrec Volhov ta pidnyata nim AG 15 24 veresnya 7 zhovtnya 1917 roku ryatuvalnim sudnom Volhov z glibini 13 5 metra bulo uspishno pidnyato zatonulij pid chas navigacijnoyi avariyi pidvodnij choven 31 grudnya 1922 roku sudno Volhov bulo perejmenovano na Komunu V 1928 Komunoyu komandir S I Ryabkov buv pidnyatij anglijskij pidvodnij choven U kvitni chervni 1933 roku Komuna pidnyala z glibini 84 metri pidvodnij choven Robitnik sho zatonuv u 1931 roci Druga svitova vijna U roki nimecko radyanskoyi vijni sluzhilo u skladi Baltijskogo flotu zabezpechuvalo remont pidvodnih chovniv u tomu chisli dokuvannya submarin tipu Malyutka Pislya vijni Naprikinci listopada 1956 roku sudno znovu zastupilo na bojove cherguvannya z glibini 45 metriv bulo pidnyato protaranenij esmincem pidvodnij choven M 200 U zhovtni 1957 roku z glibini 73 metri bulo pidnyato pidvodnij choven M 256 U 1967 roci Komuna bula peredislokovana z Kronshtadta do Sevastopolya U 1973 pereobladnano v nosij pidvodnih aparativ Osnasheno aparatom avtonomnim snaryadom AS 6 tipu Poshuk 2 proyektu 1832 U 1977 roci Komuna zajmalasya pidjomom z dna litaka Su 24 sho zaznav katastrofi U 1984 roci buli plani shodo peredachi sudna u vidannya Akademiyi nauk SRSR prote voni ne buli realizovani i Komuna bula pereobladnana dlya vikonannya pochatkovih funkcij sudna ryatuvalnika 17 listopada 2013 roku vipovnilosya 100 rokiv z dnya spusku sudna na vodu 14 lipnya 2015 roku u Sevastopoli urochisto vidznachili vikovij yuvilej z dnya pidjomu Andriyivskogo prapora na sudni ryatuvalniku U 2016 roci na chas remontu SS Sayani obladnano ryatuvalnim glibokovodnim aparatom AS 28 proyekt 1855 Priz Rosijsko ukrayinska vijna Dokladnishe Rosijsko ukrayinska vijna z 2014 ta Znishennya krejsera Moskva U 2022 roci pid chas rosijskogo vtorgnennya v Ukrayinu sudno bulo vidpravleno na poshuk flagmana Chornomorskogo flotu raketnogo krejsera Moskva yakij zatonuv 14 kvitnya 2022 roku vnaslidok raketnogo udaru dvoma raketami R 360 Neptun beregovogo protikorabelnogo kompleksu RK 360MC Neptun Zrobiti detalnishi visnovki pro diyi Komuni v rajoni zatoplennya flagmana chornomorskogo flotu rf za danimi z suputnikiv zavazhala hmarna pogoda v tomu rajoni 21 kvitnya 2024 roku sudno bulo vrazhene u portu timchasovo okupovanogo Sevastopolya Ostannim priznachennyam korablya stalo prikrittya vlasnim korpusom inshih korabliv u gavani PrimitkiNikolaj Dolgachyov 19 grudnya 2010 U spasatelej Chernomorskogo flota Rossii poyavilas Pantera ros originalu za 23 zhovtnya 2013 Procitovano 20 grudnya 2010 Kommuna carskij parohod i podvodnye drony crimea ria ru ros 11 kvitnya 2018 Procitovano 12 kvitnya 2022 Spasatelnoe sudno Kommuna www kchf ru originalu za 1 serpnya 2017 Procitovano 22 lipnya 2017 ros Arhiv originalu za 5 lyutogo 2020 Procitovano 22 kvitnya 2022 Vitalij Yurganov 16 lipnya 2015 Flot XXI vek Blackseafleet 21 com Arhiv originalu za 2 serpnya 2019 Procitovano 4 lyutogo 2020 Marina Sizova Vechnaya Kommuna nesyot vahtu v Chyornom more uzhe bolee 100 let Anna Melnikova Komsomolskaya pravda 2019 20 lyutogo ISSN 0233 433X Enciklopediya otechestvennogo podvodnogo flota AG 15 Tip AG Holland 602F 15 travnya 2013 u Wayback Machine Bojko V N Inostrannye podvodnye lodki v sostave VMF SSSR 20 lyutogo 2013 u Wayback Machine Meridian Sevastopol Starejshee voennoe sudno otmetilo stoletie 10 chervnya 2015 u Wayback Machine 18 11 2013 H I Sutton 22 kvitnya 2022 Covert Shores Arhiv originalu za 25 kvitnya 2022 Procitovano 23 kvitnya 2022 Ukrinform 23 kvitnya 2022 Arhiv originalu za 23 kvitnya 2022 Procitovano 23 kvitnya 2022 Udar po Kommuni ZSU vrazili u Sevastopoli odin iz najstarishih korabliv rosijskogo flotu BBC News Ukrayina ukr 21 kvitnya 2024 Procitovano 21 kvitnya 2024 U VMS vidreaguvali na rankovi vibuhi u Sevastopoli RBK Ukraina ukr Procitovano 27 kvitnya 2024 U VMS rozpovili yaku robotu vikonuvav urazhenij v Krimu korabel Kommuna RBK Ukraina ukr Procitovano 27 kvitnya 2024 PosilannyaVikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Kommuna ship 1915 Vikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Volkhov ship 1915 Flot sevastopol info Spasatelnoe sudno Kommuna 23 lipnya 2016 u Wayback Machine Telestudiya Roskosmosa RGA VMF Arhiv originalu za 5 lyutogo 2020 Procitovano 5 lyutogo 2020 ros