Київська міська психіатрична лікарня № 1 імені І. П. Павлова — психіатричний заклад у місті Києві. Підпорядкована Головному управлінню охорони здоров'я Київської міської державної адміністрації. На території лікарні розташована Кирилівська церква.
Київська міська психіатрична лікарня № 1 | |
---|---|
| |
Тип | психіатрична |
Засновано | 1786 |
Головний лікар | Мішиєв Вячеслав Данилович |
Кількість ліжок | 1345 (01.01.2024) |
Кількість лікарів | 213 (01.01.2024) |
Відділення | 30 |
Країна | Україна |
Адреса | Вулиця Кирилівська, 103а, м. Київ 04080 |
Координати | 50°28′53″ пн. ш. 30°28′06″ сх. д. / 50.48150000002777205° пн. ш. 30.468500000027777475° сх. д. |
Київська міська психіатрична лікарня у Вікісховищі |
Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Київська міська психіатрична лікарня |
Історія
XVIII-XIX століття
За указом Катерини II про відкриття богоугодних лікарень 13 червня 1786 року в келіях Кирилівського чоловічого монастиря відкрито будинок інвалідів, а сам монастир закрито. У 1802 році побудовано одноповерхову лікарню. У 1823 році для лікарні будинку інвалідів було споруджено окрему будівлю. В ньому могли перебувати 50 інвалідів: 4 місця для офіцерів та 46 для нижчих чинів. Також поруч було побудовано двоповерхову богадільню та між ними одноповерхову пральню. Автором був архітектор Й. Шарлемань.
У 1835 році будинок інвалідів перетворили на лікарню. На початку вона була розрахована на 80 ліжок, до кінця 1850-х років містила вже 180.
1 жовтня 1843 року при богоугодних закладах було відкрито фельдшерську школу.
У 1870-х роках за проектом київського губернського інженера Федора Гешвенда побудовано комплекс з 9 цегляних будівель для лікарні, та декілька дерев'яних споруд для фельдшерської школи та господарчих потреб. У 1891 році побудовано додатковий двоповерховий корпус терапевтичного відділення на 32 ліжка за проектом губернського інженера [ru]
Початок XX століття
На початку 1900-х років за проектами архітектора Олександра Кобелєва побудовано каплицю з приміщенням для моргу (1902), одноповерхову будівлю інфекційного корпусу на 60 ліжок. У 1912—1913 роках побудовано корпус акушерської клініки Жіночого медичного інституту.
У 1920—1936 роках лікарня носила ім'я Тараса Шевченка. З 1936 року — лікарня імені І. П. Павлова.
У 1927 році головним лікарем лікарні був С. Ф. Файнштейн.
До 1935 року при лікарні діяв Психіатричний технікум.
Друга світова війна
До липня 1941 року директором лікарні був Лев Зак. У липні його мобілізували, але він продовжував виконувати обов'язки до 17 вересня, після чого пропав без вісті. Тоді ж призначив виконувати свої обов'язки заступника директора науковця Павла Черная. Головним лікарем був Мусій Танцюра, а завгоспом — Йосип Горохов. Німецька адміністрація затвердила нове керівництво. На той час у лікарні було майже 1500 пацієнтів.
Наприкінці вересня до лікарні приїхав гарнізонний лікар Раковський, який разом з Чернаєм обрав майбутнє місце вбивства євреїв — урочище Горіхова діброва. 15 жовтня по всіх відділеннях зібрали списки пацієнтів-євреїв, а потому перевели їх до 8-го корпусу. Там було 311 пацієнтів, причому двох Танцюра відпустив, а один помер наступної ночі. Наступного дня привезли ще одного пацієнта, якого лікарі після огляду визнали юдеєм: його було негайно розстріляно. 18 жовтня загін СС розстріляв 308 пацієнтів за допомогою персоналу лікарні. Серед учасників вбивства були директор, головний лікар, завгосп, а також лікарі та санітари Каленик Цирюк, Ананій Мазур, завідувачка 8—го відділення Євгенія Копистинська та інші.
Пізніше в січні, березні та вересні 1942 року німці також убили багатьох пацієнтів психлікарні у газових камерах, загинули принаймні 525 осіб. Убитих у газ-вагонах поховали можливо поряд із братською могилою Бабиного Яру. До кінця 1942 року лікарня припинила працювати як психіатрична, на її території розмістився німецький військовий лазарет.
Восени 1943 року радянськими органами держбезпеки були затримані колишні працівники лікарні, які працювали в окупації. У 1944 році до 10 років ув'язнення були засуджені головний лікар Танцюра, технічні працівники Горохов, Мазур, Гриценко, на 8 років засудили Соколовського, по 2 роки таборів отримали лікарки Пенська й Копистинська. Звільнено було Манька, а К. Цирюк помер під час слідства. У 1946 році вироки всім було скасовано. Причиною було доведення участі Танцюри, Мазура та інших у таємній виписці пацієнтів для рятування їхніх життів.
Наукові дослідження
У 1950-х роках у лікарні проводилися дослідження під керівництвом Віктора Протопопова та Йосипа Поліщука. На базі 3-го відділення лікарні працювали Відділ психіатрії та патології вищої нервової діяльності АН УРСР і кафедра психіатрії Київського інституту вдосконалення лікарів.
Сучасна структура
Лікарня займає площу 22,7 га, частина належить Кирилівській церкві.
У лікарні працює 30 відділень, серед яких: відділення для гострих психозів, психіатричні відділення з супутньою соматичною патологією, відділення для реабілітації, відділення для учасників та інвалідів Великої Вітчизняної війни, епілептичне відділення, відділення для дітей, Центр медико-соціальної реабілітації, відділення медсестринського догляду.
В лікарні створено Науково-дослідний інститут соціальної та судової психіатрії та наркології Міністерства охорони здоров'я. Також існує перший в Україні Центр первинного психотичного епізоду та сучасних методів лікування.
Також у лікарні знаходяться базові кафедри медичних вишів:
- кафедра дитячої, соціальної та судової психіатрії НМАПО імені П. Л. Шупика;
- кафедра психіатрії НМАПО імені П. Л. Шупика;
- кафедра психіатрії Національного медичного університету ім. О. О. Богомольця;
- кафедра психіатрії та медичної психології Медичного університету Української асоціації народної медицини
Пов'язані особи
Відомі лікарі
- Троїцький Іван Віссаріонович — працював ординатором у 1885—1890 роках.
- Сапєжко Кирило Михайлович — працював у 1880-90х роках після закінчення університету.
- Качковський Петро Еразмович — у 1904—1909 роках був консультантом хірургічного відділення.
- — лікар у притулку-яслах на початку XX століття.
- Ергард Ф. Ф. — був консультантом у 1850-х роках.
- Нечай Павло Іванович (19.02.1859 — 1932) — випускник Колегії Павла Галагана (1877), доктор медицини (1891), лікар у 1900-х роках, завідувач лікарні у 1920-х роках.
- Леплинський Костянтин Михайлович — ординатор відділення для душевнохворих з 1883.
Науковці
Див. також
Примітки
- Ціборовський, О. М.; Сорока, В. М. (2015). Найстаріша лікарня Києва – Кирилівська: шлях від богадільні до губернської земської лікарні. Україна. Здоров'я нації (4): 130—136.
- . Архів оригіналу за 26 Квітня 2017. Процитовано 16 Січня 2017.
- . Архів оригіналу за 10 грудня 2016. Процитовано 16 січня 2017.
- Файнштейн С. Ф. Психиатрическая помощь населению на Киевщине (Отчет о деятельности больницы за 1927 год). Психічне здоров'я. Випуск 3(8), 2005[недоступне посилання].
- Андрій Руккас. Трагедія Горіхової діброви. Як нацисти розстрілювали душевнохворих у Києві [ 7 Березня 2021 у Wayback Machine.]. Історична правда, 29 жовтня 2020
- Gomon, D. (July—December 2000). Історія знищення пацієнтів Київської психоневрологічної лікарні ім. Павлова під час німецько-фашистської окупації 1941–1943 років (PDF) (рос.). Tum-Balalayka. Процитовано 13 грудня 2023.
- Тваринський В. Відлуння Бабиного Яру, або В чому звинувачувались працівники Павлівської психіатричної лікарні // З архівів ВУЧК-ГПУ-НКВД-КГБ. — 1994. — No 1. — С. 65-70
- А. Вегнер. Головний обвинувачуваний: діяльність Мойсея Танцюри у світлі матеріялів архівно-слідчої справи № 74159 ФП. Ukraina Moderna 28, 313-361, 2020
- Булахова Л. А. Памяти моих учителей психиатрии // Психічне здоров'я. — 2010. — № 1. — С. 79–82. [ 11 Березня 2018 у Wayback Machine.]
- Лук'ян Маринжа. К. М. Сапежко. Хірург-патріот. «Здоров'я України», с. 73
- . Архів оригіналу за 6 Квітня 2016. Процитовано 16 Січня 2017.
- . Архів оригіналу за 9 Березня 2017. Процитовано 16 Січня 2017.
- (PDF). Архів оригіналу (PDF) за 26 липня 2014. Процитовано 16 січня 2017.
- . Архів оригіналу за 27 Квітня 2017. Процитовано 16 Січня 2017.
- С. М. Булах, С. І. Болтівець. Леплинський Костянтин Михайлович. [ 22 Липня 2018 у Wayback Machine.] Енциклопедія сучасної України / ред. кол.: І. М. Дзюба [та ін.] ; НАН України, НТШ. — К. : Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001–2023. — .
Джерела
- Київська міська клінічна психоневрологічна лікарня № 1. Медучреждения. Благодійний фонд «Допомога медицині» [ 30 Листопада 2016 у Wayback Machine.]
Посилання
- Український науково-дослідний інститут соціальної і судової психіатрії та наркології [ 19 Листопада 2016 у Wayback Machine.] // Юридична енциклопедія : [у 6 т.] / ред. кол.: Ю. С. Шемшученко (відп. ред.) [та ін.]. — К. : Українська енциклопедія ім. М. П. Бажана, 2004. — Т. 6 : Т — Я. — 768 с. — .
- Михайло Кальницький. Кирилівська лікарня, 19—20 ст. [ 26 Квітня 2017 у Wayback Machine.]
- Кирилівська церква у Києві [ 14 Січня 2017 у Wayback Machine.]
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Kiyivska miska psihiatrichna likarnya 1 imeni I P Pavlova psihiatrichnij zaklad u misti Kiyevi Pidporyadkovana Golovnomu upravlinnyu ohoroni zdorov ya Kiyivskoyi miskoyi derzhavnoyi administraciyi Na teritoriyi likarni roztashovana Kirilivska cerkva Kiyivska miska psihiatrichna likarnya 1Tip psihiatrichnaZasnovano 1786Golovnij likar Mishiyev Vyacheslav DanilovichKilkist lizhok 1345 01 01 2024 Kilkist likariv 213 01 01 2024 Viddilennya 30Krayina UkrayinaAdresa Vulicya Kirilivska 103a m Kiyiv 04080Koordinati 50 28 53 pn sh 30 28 06 sh d 50 48150000002777205 pn sh 30 468500000027777475 sh d 50 48150000002777205 30 468500000027777475 Kiyivska miska psihiatrichna likarnya u Vikishovishi Vikishovishe maye multimedijni dani za temoyu Kiyivska miska psihiatrichna likarnyaIstoriyaXVIII XIX stolittya Za ukazom Katerini II pro vidkrittya bogougodnih likaren 13 chervnya 1786 roku v keliyah Kirilivskogo cholovichogo monastirya vidkrito budinok invalidiv a sam monastir zakrito U 1802 roci pobudovano odnopoverhovu likarnyu U 1823 roci dlya likarni budinku invalidiv bulo sporudzheno okremu budivlyu V nomu mogli perebuvati 50 invalidiv 4 miscya dlya oficeriv ta 46 dlya nizhchih chiniv Takozh poruch bulo pobudovano dvopoverhovu bogadilnyu ta mizh nimi odnopoverhovu pralnyu Avtorom buv arhitektor J Sharleman U 1835 roci budinok invalidiv peretvorili na likarnyu Na pochatku vona bula rozrahovana na 80 lizhok do kincya 1850 h rokiv mistila vzhe 180 Ceglyani korpusa likarni 1 zhovtnya 1843 roku pri bogougodnih zakladah bulo vidkrito feldshersku shkolu U 1870 h rokah za proektom kiyivskogo gubernskogo inzhenera Fedora Geshvenda pobudovano kompleks z 9 ceglyanih budivel dlya likarni ta dekilka derev yanih sporud dlya feldsherskoyi shkoli ta gospodarchih potreb U 1891 roci pobudovano dodatkovij dvopoverhovij korpus terapevtichnogo viddilennya na 32 lizhka za proektom gubernskogo inzhenera ru Pochatok XX stolittya Na pochatku 1900 h rokiv za proektami arhitektora Oleksandra Kobelyeva pobudovano kaplicyu z primishennyam dlya morgu 1902 odnopoverhovu budivlyu infekcijnogo korpusu na 60 lizhok U 1912 1913 rokah pobudovano korpus akusherskoyi kliniki Zhinochogo medichnogo institutu U 1920 1936 rokah likarnya nosila im ya Tarasa Shevchenka Z 1936 roku likarnya imeni I P Pavlova U 1927 roci golovnim likarem likarni buv S F Fajnshtejn Do 1935 roku pri likarni diyav Psihiatrichnij tehnikum Druga svitova vijna Do lipnya 1941 roku direktorom likarni buv Lev Zak U lipni jogo mobilizuvali ale vin prodovzhuvav vikonuvati obov yazki do 17 veresnya pislya chogo propav bez visti Todi zh priznachiv vikonuvati svoyi obov yazki zastupnika direktora naukovcya Pavla Chernaya Golovnim likarem buv Musij Tancyura a zavgospom Josip Gorohov Nimecka administraciya zatverdila nove kerivnictvo Na toj chas u likarni bulo majzhe 1500 paciyentiv Naprikinci veresnya do likarni priyihav garnizonnij likar Rakovskij yakij razom z Chernayem obrav majbutnye misce vbivstva yevreyiv urochishe Gorihova dibrova 15 zhovtnya po vsih viddilennyah zibrali spiski paciyentiv yevreyiv a potomu pereveli yih do 8 go korpusu Tam bulo 311 paciyentiv prichomu dvoh Tancyura vidpustiv a odin pomer nastupnoyi nochi Nastupnogo dnya privezli she odnogo paciyenta yakogo likari pislya oglyadu viznali yudeyem jogo bulo negajno rozstrilyano 18 zhovtnya zagin SS rozstrilyav 308 paciyentiv za dopomogoyu personalu likarni Sered uchasnikiv vbivstva buli direktor golovnij likar zavgosp a takozh likari ta sanitari Kalenik Ciryuk Ananij Mazur zaviduvachka 8 go viddilennya Yevgeniya Kopistinska ta inshi Piznishe v sichni berezni ta veresni 1942 roku nimci takozh ubili bagatoh paciyentiv psihlikarni u gazovih kamerah zaginuli prinajmni 525 osib Ubitih u gaz vagonah pohovali mozhlivo poryad iz bratskoyu mogiloyu Babinogo Yaru Do kincya 1942 roku likarnya pripinila pracyuvati yak psihiatrichna na yiyi teritoriyi rozmistivsya nimeckij vijskovij lazaret Pam yatnik rozstrilyanim paciyentam Voseni 1943 roku radyanskimi organami derzhbezpeki buli zatrimani kolishni pracivniki likarni yaki pracyuvali v okupaciyi U 1944 roci do 10 rokiv uv yaznennya buli zasudzheni golovnij likar Tancyura tehnichni pracivniki Gorohov Mazur Gricenko na 8 rokiv zasudili Sokolovskogo po 2 roki taboriv otrimali likarki Penska j Kopistinska Zvilneno bulo Manka a K Ciryuk pomer pid chas slidstva U 1946 roci viroki vsim bulo skasovano Prichinoyu bulo dovedennya uchasti Tancyuri Mazura ta inshih u tayemnij vipisci paciyentiv dlya ryatuvannya yihnih zhittiv Naukovi doslidzhennyaU 1950 h rokah u likarni provodilisya doslidzhennya pid kerivnictvom Viktora Protopopova ta Josipa Polishuka Na bazi 3 go viddilennya likarni pracyuvali Viddil psihiatriyi ta patologiyi vishoyi nervovoyi diyalnosti AN URSR i kafedra psihiatriyi Kiyivskogo institutu vdoskonalennya likariv Suchasna strukturaLikarnya zajmaye ploshu 22 7 ga chastina nalezhit Kirilivskij cerkvi U likarni pracyuye 30 viddilen sered yakih viddilennya dlya gostrih psihoziv psihiatrichni viddilennya z suputnoyu somatichnoyu patologiyeyu viddilennya dlya reabilitaciyi viddilennya dlya uchasnikiv ta invalidiv Velikoyi Vitchiznyanoyi vijni epileptichne viddilennya viddilennya dlya ditej Centr mediko socialnoyi reabilitaciyi viddilennya medsestrinskogo doglyadu Golovna budivlya Suchasnij viglyad V likarni stvoreno Naukovo doslidnij institut socialnoyi ta sudovoyi psihiatriyi ta narkologiyi Ministerstva ohoroni zdorov ya Takozh isnuye pershij v Ukrayini Centr pervinnogo psihotichnogo epizodu ta suchasnih metodiv likuvannya Takozh u likarni znahodyatsya bazovi kafedri medichnih vishiv kafedra dityachoyi socialnoyi ta sudovoyi psihiatriyi NMAPO imeni P L Shupika kafedra psihiatriyi NMAPO imeni P L Shupika kafedra psihiatriyi Nacionalnogo medichnogo universitetu im O O Bogomolcya kafedra psihiatriyi ta medichnoyi psihologiyi Medichnogo universitetu Ukrayinskoyi asociaciyi narodnoyi mediciniPov yazani osobiVidomi likari Troyickij Ivan Vissarionovich pracyuvav ordinatorom u 1885 1890 rokah Sapyezhko Kirilo Mihajlovich pracyuvav u 1880 90h rokah pislya zakinchennya universitetu Kachkovskij Petro Erazmovich u 1904 1909 rokah buv konsultantom hirurgichnogo viddilennya likar u pritulku yaslah na pochatku XX stolittya Ergard F F buv konsultantom u 1850 h rokah Nechaj Pavlo Ivanovich 19 02 1859 1932 vipusknik Kolegiyi Pavla Galagana 1877 doktor medicini 1891 likar u 1900 h rokah zaviduvach likarni u 1920 h rokah Leplinskij Kostyantin Mihajlovich ordinator viddilennya dlya dushevnohvorih z 1883 Naukovci Boris Mankivskij Valentin Gakkebush Yakiv FrumkinDiv takozhChernigivska oblasna psihonevrologichna likarnyaPrimitkiCiborovskij O M Soroka V M 2015 Najstarisha likarnya Kiyeva Kirilivska shlyah vid bogadilni do gubernskoyi zemskoyi likarni Ukrayina Zdorov ya naciyi 4 130 136 Arhiv originalu za 26 Kvitnya 2017 Procitovano 16 Sichnya 2017 Arhiv originalu za 10 grudnya 2016 Procitovano 16 sichnya 2017 Fajnshtejn S F Psihiatricheskaya pomosh naseleniyu na Kievshine Otchet o deyatelnosti bolnicy za 1927 god Psihichne zdorov ya Vipusk 3 8 2005 nedostupne posilannya Andrij Rukkas Tragediya Gorihovoyi dibrovi Yak nacisti rozstrilyuvali dushevnohvorih u Kiyevi 7 Bereznya 2021 u Wayback Machine Istorichna pravda 29 zhovtnya 2020 Gomon D July December 2000 Istoriya znishennya paciyentiv Kiyivskoyi psihonevrologichnoyi likarni im Pavlova pid chas nimecko fashistskoyi okupaciyi 1941 1943 rokiv PDF ros Tum Balalayka Procitovano 13 grudnya 2023 Tvarinskij V Vidlunnya Babinogo Yaru abo V chomu zvinuvachuvalis pracivniki Pavlivskoyi psihiatrichnoyi likarni Z arhiviv VUChK GPU NKVD KGB 1994 No 1 S 65 70 A Vegner Golovnij obvinuvachuvanij diyalnist Mojseya Tancyuri u svitli materiyaliv arhivno slidchoyi spravi 74159 FP Ukraina Moderna 28 313 361 2020 Bulahova L A Pamyati moih uchitelej psihiatrii Psihichne zdorov ya 2010 1 S 79 82 11 Bereznya 2018 u Wayback Machine Luk yan Marinzha K M Sapezhko Hirurg patriot Zdorov ya Ukrayini s 73 Arhiv originalu za 6 Kvitnya 2016 Procitovano 16 Sichnya 2017 Arhiv originalu za 9 Bereznya 2017 Procitovano 16 Sichnya 2017 PDF Arhiv originalu PDF za 26 lipnya 2014 Procitovano 16 sichnya 2017 Arhiv originalu za 27 Kvitnya 2017 Procitovano 16 Sichnya 2017 S M Bulah S I Boltivec Leplinskij Kostyantin Mihajlovich 22 Lipnya 2018 u Wayback Machine Enciklopediya suchasnoyi Ukrayini red kol I M Dzyuba ta in NAN Ukrayini NTSh K Institut enciklopedichnih doslidzhen NAN Ukrayini 2001 2023 ISBN 966 02 2074 X DzherelaKiyivska miska klinichna psihonevrologichna likarnya 1 Meduchrezhdeniya Blagodijnij fond Dopomoga medicini 30 Listopada 2016 u Wayback Machine PosilannyaUkrayinskij naukovo doslidnij institut socialnoyi i sudovoyi psihiatriyi ta narkologiyi 19 Listopada 2016 u Wayback Machine Yuridichna enciklopediya u 6 t red kol Yu S Shemshuchenko vidp red ta in K Ukrayinska enciklopediya im M P Bazhana 2004 T 6 T Ya 768 s ISBN 966 7492 06 0 Mihajlo Kalnickij Kirilivska likarnya 19 20 st 26 Kvitnya 2017 u Wayback Machine Kirilivska cerkva u Kiyevi 14 Sichnya 2017 u Wayback Machine