Гамівна́ соро́чка — спеціальний одяг для фіксації рук, а іноді рук та ніг. Найчастіше застосовується в медицині для контролю рухової активності пацієнтів психлікарень. Також гамівні сорочки можуть використовуватися в тюрмах і медвитверезниках.
Історія
Гамівні сорочки спочатку з'явилися як засіб фіксації в тюрмах. У другій половині 18-го століття сорочки стали застосовуватися в медицині як альтернатива металевим засобам утримання, по праву вважаючись гуманнішими. Зняття ланцюгів з хворих в психіатрії пов'язують з початком епохи великого французького лікаря і гуманіста Філіппа Пінеля, який, відмовившись від використання травмуючих засобів фіксації, не заперечив необхідності механічного утримання хворих. Відмова від ланцюгів і перехід на гамівні сорочки привів до зниження кількості травм не тільки серед хворих, але і серед медперсоналу, оскільки буйні пацієнти нерідко застосовували сковуючі їх ланцюги як зброю.
До початку 20-го століття сорочки були обов'язковим атрибутом психіатричної лікарні. З підвищенням рівня медицини та відкриттям все більш ефективних лікарських препаратів необхідність в засобах фізичного утримання значно знизилася, і більшість прогресивних психіатричних шкіл почали проповідувати політику нестиснення, яка в багатьох випадках була більш результативною. Але повністю виключити необхідність в іммобілізації психіатричних хворих не вдалося і до нашого часу.
Види гамівних сорочок
Загальноприйнятої класифікації гамівних сорочок не існує. Умовно можна розділити по країнах і виробникам. Так моделі, застосовувані в лікарнях Іспанії, не мають Кротч ременів (ременів, що проходять через промежину), на відміну, наприклад, від американських сорочок. Для ряду французьких моделей характерні металеві кільця для фіксації до ліжка і більш широкі рукава.
За формою гамівні сорочки бувають двох основних типів: з рукавами і без рукавів. В сорочках з рукавами рукава можуть мати довжину від 1 метра до 3, або до рукавів пришиваються ремені або мотузки довжиною від 0,5 до 2 метрів. В Безрукавних моделях з внутрішньої сторони сорочки є спеціальні кишені для рук. Безрукавні варіанти в медичній практиці використовуються рідко, частіше такі сорочки застосовуються в тюрмах.
Існують спеціальні сорочки для пацієнтів, яким необхідна добровільна фіксація, наприклад для епілептиків. Пацієнт здатний самостійно зафіксувати себе такою сорочкою і так само самостійно, перебуваючи в розумі, звільнитися від неї. Перебуваючи в затьмаренному стані зняти таку сорочку практично неможливо.
По довжині гамівні сорочки можуть бути короткі (до пояса), середні (до колін), довгі (до п'ят) і подовжені, довжина яких перевищує зріст людини. В останньому випадку сорочка зазвичай зашита знизу. Сорочки такого типу іноді називають муміфікаторами.
Існують також гамівні сорочки підвищеної надійності. На них обов'язково присутні один або два Кротч (іноді кажуть скротч) ременя. Кротч ремені проходять через промежину і не дозволяють зняти сорочку через голову. Так само на сорочках підвищеної надійності є вертикальні петлі. Одна на грудях і дві пахвами. На деяких моделях додається додатковий ремінь який стягає лікті.
Різноманітність моделей гамівних сорочок пов'язана з пошуком якогось компромісу між фізичною фіксацією, комфортом пацієнта, і в тому, наскільки зручно медичним працівникам облачати пацієнта в таку сорочку. Найбільш вдалою можна вважати гамівну сорочку виробництва компанії Posey. Сорочки виробництва цієї компанії можна віднести до сорочок підвищеної надійності, з Кротч і бічними петлями, але без фіксації ліктів. При бажанні, пацієнта можна зафіксувати в такій сорочкою дуже туго, а можна максимально комфортно, тобто залишити майже повну амплітуду рухів, при цьому зняти сорочку пацієнт все одно не зможе.
Для підвищення надійності фіксації існують транспортувальні гамівні сорочки. Вони схожі на безрукавні сорочки і надягають на пацієнта поверх звичайної гамівної сорочки.
Проблеми гуманності
Утримання може бути як добровільним, так і примусовим. Нерідко в психіатричній практиці пацієнти з епілептичними припадками або ж з нав'язливими станами можуть самостійно попросити їх зафіксувати. Як правило, такі вимоги мають бути задоволені.
Складніше вирішити питання про примусове стягнення пацієнта. Навіть у наш час тут існують безліч невирішених питань, пов'язаних з гуманністю з одного боку і з безпекою медперсоналу і пацієнта з іншого. Одне безсумнівно - сучасна медицина ще нездатна повністю убезпечити психіатричних хворих і оточуючих їх людей від небезпеки, пов'язаної з хворобливими станами. Тому пацієнтів іноді доводиться фіксувати. Але коли необхідність у фізичному утриманні існує в нашому суспільстві, то і робити це необхідно максимально гуманними способами.
Гамівні сорочки і гамівні костюми відносяться до засобів м'якої фіксації і тому більш застосовні в медицині в розвинених країнах. Використання, наприклад, металевих наручників в медицині неприпустимо.
Зараз все частіше можна почути термін «хімічна гамівна сорочка». В цьому випадку для утримання хворих, використовуються спеціальні лікарські препарати. В деяких випадках хімічна гамівна сорочка не може застосовуватися, наприклад, для вагітних. Питання про те, що краще: колоти хворому спеціальні лікарські препарати або зав'язувати на ньому рукава гамівної сорочки теж не має однозначної відповіді і повинна вирішуватися в кожному випадку персонально, можливо навіть за участю самого пацієнта або його родичів.
Див. також
Посилання
- (рос.)Каннабих Ю. В. История психиатрии.
- (рос.)Нагнибеда А. Н. Скорая психиатрическая помощь. // 1998, С. 94.
- (рос.)Петрюк П. Т. Профессор Николай Васильевич Краинский — известный представитель отечественной психиатрической школы (к 135-летию со дня рождения) [ 6 листопада 2014 у Wayback Machine.] // Психічне здоров’я. — 2004. — Вип. 2. — С. 89-93.
- (рос.)Компания Posey [ 6 листопада 2014 у Wayback Machine.]. Производители медицинских средств фиксации в США.
- (рос.)Московская частная коллекция смирительных рубашек [ 6 листопада 2014 у Wayback Machine.].
- (рос.)Джек Лондон. Смирительная рубашка.
Ця стаття не містить . (червень 2022) |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Gamivna soro chka specialnij odyag dlya fiksaciyi ruk a inodi ruk ta nig Najchastishe zastosovuyetsya v medicini dlya kontrolyu ruhovoyi aktivnosti paciyentiv psihlikaren Takozh gamivni sorochki mozhut vikoristovuvatisya v tyurmah i medvitvereznikah IstoriyaGamivni sorochki spochatku z yavilisya yak zasib fiksaciyi v tyurmah U drugij polovini 18 go stolittya sorochki stali zastosovuvatisya v medicini yak alternativa metalevim zasobam utrimannya po pravu vvazhayuchis gumannishimi Znyattya lancyugiv z hvorih v psihiatriyi pov yazuyut z pochatkom epohi velikogo francuzkogo likarya i gumanista Filippa Pinelya yakij vidmovivshis vid vikoristannya travmuyuchih zasobiv fiksaciyi ne zaperechiv neobhidnosti mehanichnogo utrimannya hvorih Vidmova vid lancyugiv i perehid na gamivni sorochki priviv do znizhennya kilkosti travm ne tilki sered hvorih ale i sered medpersonalu oskilki bujni paciyenti neridko zastosovuvali skovuyuchi yih lancyugi yak zbroyu Do pochatku 20 go stolittya sorochki buli obov yazkovim atributom psihiatrichnoyi likarni Z pidvishennyam rivnya medicini ta vidkrittyam vse bilsh efektivnih likarskih preparativ neobhidnist v zasobah fizichnogo utrimannya znachno znizilasya i bilshist progresivnih psihiatrichnih shkil pochali propoviduvati politiku nestisnennya yaka v bagatoh vipadkah bula bilsh rezultativnoyu Ale povnistyu viklyuchiti neobhidnist v immobilizaciyi psihiatrichnih hvorih ne vdalosya i do nashogo chasu Vidi gamivnih sorochokZagalnoprijnyatoyi klasifikaciyi gamivnih sorochok ne isnuye Umovno mozhna rozdiliti po krayinah i virobnikam Tak modeli zastosovuvani v likarnyah Ispaniyi ne mayut Krotch remeniv remeniv sho prohodyat cherez promezhinu na vidminu napriklad vid amerikanskih sorochok Dlya ryadu francuzkih modelej harakterni metalevi kilcya dlya fiksaciyi do lizhka i bilsh shiroki rukava Za formoyu gamivni sorochki buvayut dvoh osnovnih tipiv z rukavami i bez rukaviv V sorochkah z rukavami rukava mozhut mati dovzhinu vid 1 metra do 3 abo do rukaviv prishivayutsya remeni abo motuzki dovzhinoyu vid 0 5 do 2 metriv V Bezrukavnih modelyah z vnutrishnoyi storoni sorochki ye specialni kisheni dlya ruk Bezrukavni varianti v medichnij praktici vikoristovuyutsya ridko chastishe taki sorochki zastosovuyutsya v tyurmah Isnuyut specialni sorochki dlya paciyentiv yakim neobhidna dobrovilna fiksaciya napriklad dlya epileptikiv Paciyent zdatnij samostijno zafiksuvati sebe takoyu sorochkoyu i tak samo samostijno perebuvayuchi v rozumi zvilnitisya vid neyi Perebuvayuchi v zatmarennomu stani znyati taku sorochku praktichno nemozhlivo Po dovzhini gamivni sorochki mozhut buti korotki do poyasa seredni do kolin dovgi do p yat i podovzheni dovzhina yakih perevishuye zrist lyudini V ostannomu vipadku sorochka zazvichaj zashita znizu Sorochki takogo tipu inodi nazivayut mumifikatorami Isnuyut takozh gamivni sorochki pidvishenoyi nadijnosti Na nih obov yazkovo prisutni odin abo dva Krotch inodi kazhut skrotch remenya Krotch remeni prohodyat cherez promezhinu i ne dozvolyayut znyati sorochku cherez golovu Tak samo na sorochkah pidvishenoyi nadijnosti ye vertikalni petli Odna na grudyah i dvi pahvami Na deyakih modelyah dodayetsya dodatkovij remin yakij styagaye likti Riznomanitnist modelej gamivnih sorochok pov yazana z poshukom yakogos kompromisu mizh fizichnoyu fiksaciyeyu komfortom paciyenta i v tomu naskilki zruchno medichnim pracivnikam oblachati paciyenta v taku sorochku Najbilsh vdaloyu mozhna vvazhati gamivnu sorochku virobnictva kompaniyi Posey Sorochki virobnictva ciyeyi kompaniyi mozhna vidnesti do sorochok pidvishenoyi nadijnosti z Krotch i bichnimi petlyami ale bez fiksaciyi liktiv Pri bazhanni paciyenta mozhna zafiksuvati v takij sorochkoyu duzhe tugo a mozhna maksimalno komfortno tobto zalishiti majzhe povnu amplitudu ruhiv pri comu znyati sorochku paciyent vse odno ne zmozhe Dlya pidvishennya nadijnosti fiksaciyi isnuyut transportuvalni gamivni sorochki Voni shozhi na bezrukavni sorochki i nadyagayut na paciyenta poverh zvichajnoyi gamivnoyi sorochki Problemi gumannostiUtrimannya mozhe buti yak dobrovilnim tak i primusovim Neridko v psihiatrichnij praktici paciyenti z epileptichnimi pripadkami abo zh z nav yazlivimi stanami mozhut samostijno poprositi yih zafiksuvati Yak pravilo taki vimogi mayut buti zadovoleni Skladnishe virishiti pitannya pro primusove styagnennya paciyenta Navit u nash chas tut isnuyut bezlich nevirishenih pitan pov yazanih z gumannistyu z odnogo boku i z bezpekoyu medpersonalu i paciyenta z inshogo Odne bezsumnivno suchasna medicina she nezdatna povnistyu ubezpechiti psihiatrichnih hvorih i otochuyuchih yih lyudej vid nebezpeki pov yazanoyi z hvoroblivimi stanami Tomu paciyentiv inodi dovoditsya fiksuvati Ale koli neobhidnist u fizichnomu utrimanni isnuye v nashomu suspilstvi to i robiti ce neobhidno maksimalno gumannimi sposobami Gamivni sorochki i gamivni kostyumi vidnosyatsya do zasobiv m yakoyi fiksaciyi i tomu bilsh zastosovni v medicini v rozvinenih krayinah Vikoristannya napriklad metalevih naruchnikiv v medicini nepripustimo Zaraz vse chastishe mozhna pochuti termin himichna gamivna sorochka V comu vipadku dlya utrimannya hvorih vikoristovuyutsya specialni likarski preparati V deyakih vipadkah himichna gamivna sorochka ne mozhe zastosovuvatisya napriklad dlya vagitnih Pitannya pro te sho krashe koloti hvoromu specialni likarski preparati abo zav yazuvati na nomu rukava gamivnoyi sorochki tezh ne maye odnoznachnoyi vidpovidi i povinna virishuvatisya v kozhnomu vipadku personalno mozhlivo navit za uchastyu samogo paciyenta abo jogo rodichiv Div takozhObijmalna korobkaPosilannya ros Kannabih Yu V Istoriya psihiatrii ros Nagnibeda A N Skoraya psihiatricheskaya pomosh 1998 S 94 ros Petryuk P T Professor Nikolaj Vasilevich Krainskij izvestnyj predstavitel otechestvennoj psihiatricheskoj shkoly k 135 letiyu so dnya rozhdeniya 6 listopada 2014 u Wayback Machine Psihichne zdorov ya 2004 Vip 2 S 89 93 ros Kompaniya Posey 6 listopada 2014 u Wayback Machine Proizvoditeli medicinskih sredstv fiksacii v SShA ros Moskovskaya chastnaya kollekciya smiritelnyh rubashek 6 listopada 2014 u Wayback Machine ros Dzhek London Smiritelnaya rubashka Cya stattya ne mistit posilan na dzherela Vi mozhete dopomogti polipshiti cyu stattyu dodavshi posilannya na nadijni avtoritetni dzherela Material bez dzherel mozhe buti piddano sumnivu ta vilucheno cherven 2022