Вінцентій Пшерембський гербу Новина (нар. бл. 1450 — пом. 20 вересня 1513, Влоцлавек) — польський римо-католицький і державний діяч; схоластик ленчицький, декан кужелювський, канонік ґнєзненський (1488), краківський; єпископ плоцький (1498–1503) і куявсько-поморський (1503–1513); секретар королівський, підканцлер коронний (1497–1499).
Вінцентій Пшерембський пол. Wincenty Przerębski | ||
| ||
---|---|---|
1498 — 1503 | ||
Церква: | римо-католицька | |
Попередник: | ||
Наступник: | ||
| ||
1503 — 1513 | ||
Попередник: | Кшеслав Курозвенцький | |
Наступник: | Мацей Джевіцький | |
Діяльність: | католицький священник, державний діяч, католицький єпископ | |
Народження: | 1450 | |
Смерть: | 20 вересня 1513 Влоцлавек, Річ Посполита | |
Батько: | Ян Пшерембський | |
Посада: | писар, секретар королівський, підканцлер коронний; схоластик ленчицький, канонік краківський, ґнєзненський; декан кужелювський, келецький і радомський; єпископ плоцький і куявсько-поморський | |
Життєпис
Народився Вінцентій близько 1450 року в сім'ї Яна Пшерембського (пом. 1480) — стольника і, пізніше, каштеляна сєрадзького. Мав брата [pl] — стольника, хорунжого і каштеляна сєрадзького.
Політична кар'єра
Вінцентій Пшерембський розпочав свою кар'єру у королівській канцелярії. Він володів привілеєм нотаріального створення. З 1473 року Вінцентій Пшерембський був писарем королівським і послом від великопольських сановників до короля Казимира Ягеллончика, що перебував тоді у Вільні. Протягом 1480–1484 років постійно був разом з королем у Литві. Протягом 1484–1488 вів книгу скарбову лат. Liber quitantiarum короля. 2 жовтня 1487 року отримав посаду секретаря королівського, перед 1497 роком став першим секретарем. 6 березня 1497 року став підканцлером коронним. Редагував багато важливих міжнародних договорів, зокрема тексти польсько-угорських угод щодо Молдавії 1498 i 1499 років. У травні 1499 року склав обов'язки підканцлера і зайнявся адмініструванням плоцької дієцезії.
Церковна кар'єра
Вінцентій Пшерембський займав ряд церковних посад. Після 1473 року став схоластиком ленчицьким, 1478 року став каноніком краківським, 1486 року — деканом кужелювським, 1488 року — каноніком ґнєзненським, 1495 року — деканом келецьким, потім радомським.
Приблизно на початку 1498 року поступився канонією ґнєзненською своєму племіннику Вінцентію. У травні 1498 року король призначив Вінцентія Пшерембського єпископом плоцьким, ту номінацію затвердив папа Олександр VI 22 жовтня того ж року. Єпископство він зайняв через прокуратора 18 грудня 1498 року, інгрес зробив 7 січня 1499 року. Відбув три синоди провінційні: у 1499, 1501 і 1503 роках.
6 травня 1499 року підписав у Кракові акт поновлення польсько-литовської унії. Підписав декрет елекційний Олександра Ягеллончика на короля польського 3 жовтня 1501 року. Був підписантом унії пйотркувсько-мельницької 1501 року.
Після смерті Кшеслава Курозвенцького король призначив Вінцентія Пшерембського куявсько-поморським єпископом (перед 21 травня 1503 р.), папа Юлій II затвердив його на цій посаді 25 серпня 1503 року. Дієцезію куявську прийняв через прокуратора 27 січня 1504 року.
Підписав конституцію Nihil novi на Сеймі у Радомі 1505 року. Як комісар королівський 18 вересня 1506 року оголосив статус Королівської Пруссії.
Підписав диплом елекції Сигізмунда I Старого на короля польського і великого князя литовського на сеймі у Пйотркуві 8 грудня 1506 року. Під час коронації Сигізмунда Старого 14 березня 1507 року вступив у суперечку з єпископом познанським [pl] за місце праворуч від правителя.
У куявській дієцезії відбув 2 синоди провінційні: 1508 року у Влоцлавеку та 1511 року в Бидгощі. Неодноразово був представником королівським на сеймі станів пруських.
Апоплексичний напад 15 серпня 1511 року у Влоцлавеку позбавив його на півроку активної громадської діяльності. З лютого до серпня 1512 року подорожував єпископськими маєтками та брав участь у провінційному синоді в Ленчиці. За його наказом добудовано у влоцлавській катедрі бічний вхід з півночі з ґанком; профінансував дзвін для собору, названий «Вінцентієм» (1513). За своїм заповітом він пожертвував по тисячі гривень капітулам Влоцлавека та Плоцька.
Помер Вінцентій Пшерембський 20 вересня 1513 року у Влоцлавеку, похований у місцевому катедральному соборі.
Примітки
- . Internetowy Polski Słownik Biograficzny. Архів оригіналу за 23 червня 2022. Процитовано 23 червня 2022.
- Krzysztof Skupiński, Notariat publiczny w średniowiecznej Polsce, Lublin 1979, s. 118.
- Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, opracował Jan Korytkowski, t. III, Gniezno 1883, s. 296.
- Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 121.
- Halina Hofmanówna, Dekret elekcyjny króla Aleksandra z dn. 3 października 1501 roku, w: Przegląd Historyczny, Tom 17, Numer 1 1913, s. 95.
- Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791, wydali Stanisław Kutrzeba i Władysław Semkowicz, Kraków 1932, s. 136.
- Volumina Legum, t. I. Petersburg 1859, s. 140.
- Karol Górski, Łukasz Watzenrode : życie i działalność polityczna (1447—1512), Wrocław 1973, s. 80.
- Ludwik Finkel, Elekcya Zygmunta I. Sprawy dynastyi Jagiellońskiej i Unii Polsko-Litewskiej, Kraków 1910, s. 215.
- Corpus iuris Polonici. Sectionis 1, Privilegia, statuta, constitutiones, edicta, decreta, mandata regnum Polniae spectantia comprehendentis. Vol. 3, Annos 1506—1522 continentis, Kraków 1906, s. 10-11.
- Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, opracował Jan Korytkowski, t. III, Gniezno 1883, s. 297.
Посилання
- Wincenty Przerebski (Przerembski) h. Nowina. Internetowy Polski Słownik Biograficzny.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Psherembskij Vincentij Psherembskij gerbu Novina nar bl 1450 pom 20 veresnya 1513 Vloclavek polskij rimo katolickij i derzhavnij diyach sholastik lenchickij dekan kuzhelyuvskij kanonik gnyeznenskij 1488 krakivskij yepiskop plockij 1498 1503 i kuyavsko pomorskij 1503 1513 sekretar korolivskij pidkancler koronnij 1497 1499 Vincentij Psherembskij pol Wincenty PrzerebskiGerbPlockij yepiskop1498 1503Cerkva rimo katolickaPoperednik Nastupnik Kuyavsko pomorskij yepiskop1503 1513Poperednik Ksheslav KurozvenckijNastupnik Macej Dzhevickij Diyalnist katolickij svyashennik derzhavnij diyach katolickij yepiskopNarodzhennya 1450Smert 20 veresnya 1513 Vloclavek Rich PospolitaBatko Yan PsherembskijPosada pisar sekretar korolivskij pidkancler koronnij sholastik lenchickij kanonik krakivskij gnyeznenskij dekan kuzhelyuvskij keleckij i radomskij yepiskop plockij i kuyavsko pomorskijZhittyepisNarodivsya Vincentij blizko 1450 roku v sim yi Yana Psherembskogo pom 1480 stolnika i piznishe kashtelyana syeradzkogo Mav brata pl stolnika horunzhogo i kashtelyana syeradzkogo Politichna kar yera Vincentij Psherembskij rozpochav svoyu kar yeru u korolivskij kancelyariyi Vin volodiv privileyem notarialnogo stvorennya Z 1473 roku Vincentij Psherembskij buv pisarem korolivskim i poslom vid velikopolskih sanovnikiv do korolya Kazimira Yagellonchika sho perebuvav todi u Vilni Protyagom 1480 1484 rokiv postijno buv razom z korolem u Litvi Protyagom 1484 1488 viv knigu skarbovu lat Liber quitantiarum korolya 2 zhovtnya 1487 roku otrimav posadu sekretarya korolivskogo pered 1497 rokom stav pershim sekretarem 6 bereznya 1497 roku stav pidkanclerom koronnim Redaguvav bagato vazhlivih mizhnarodnih dogovoriv zokrema teksti polsko ugorskih ugod shodo Moldaviyi 1498 i 1499 rokiv U travni 1499 roku sklav obov yazki pidkanclera i zajnyavsya administruvannyam plockoyi diyeceziyi Cerkovna kar yera Vincentij Psherembskij zajmav ryad cerkovnih posad Pislya 1473 roku stav sholastikom lenchickim 1478 roku stav kanonikom krakivskim 1486 roku dekanom kuzhelyuvskim 1488 roku kanonikom gnyeznenskim 1495 roku dekanom keleckim potim radomskim Priblizno na pochatku 1498 roku postupivsya kanoniyeyu gnyeznenskoyu svoyemu pleminniku Vincentiyu U travni 1498 roku korol priznachiv Vincentiya Psherembskogo yepiskopom plockim tu nominaciyu zatverdiv papa Oleksandr VI 22 zhovtnya togo zh roku Yepiskopstvo vin zajnyav cherez prokuratora 18 grudnya 1498 roku ingres zrobiv 7 sichnya 1499 roku Vidbuv tri sinodi provincijni u 1499 1501 i 1503 rokah 6 travnya 1499 roku pidpisav u Krakovi akt ponovlennya polsko litovskoyi uniyi Pidpisav dekret elekcijnij Oleksandra Yagellonchika na korolya polskogo 3 zhovtnya 1501 roku Buv pidpisantom uniyi pjotrkuvsko melnickoyi 1501 roku Pislya smerti Ksheslava Kurozvenckogo korol priznachiv Vincentiya Psherembskogo kuyavsko pomorskim yepiskopom pered 21 travnya 1503 r papa Yulij II zatverdiv jogo na cij posadi 25 serpnya 1503 roku Diyeceziyu kuyavsku prijnyav cherez prokuratora 27 sichnya 1504 roku Pidpisav konstituciyu Nihil novi na Sejmi u Radomi 1505 roku Yak komisar korolivskij 18 veresnya 1506 roku ogolosiv status Korolivskoyi Prussiyi Pidpisav diplom elekciyi Sigizmunda I Starogo na korolya polskogo i velikogo knyazya litovskogo na sejmi u Pjotrkuvi 8 grudnya 1506 roku Pid chas koronaciyi Sigizmunda Starogo 14 bereznya 1507 roku vstupiv u superechku z yepiskopom poznanskim pl za misce pravoruch vid pravitelya U kuyavskij diyeceziyi vidbuv 2 sinodi provincijni 1508 roku u Vloclaveku ta 1511 roku v Bidgoshi Neodnorazovo buv predstavnikom korolivskim na sejmi staniv pruskih Apopleksichnij napad 15 serpnya 1511 roku u Vloclaveku pozbaviv jogo na pivroku aktivnoyi gromadskoyi diyalnosti Z lyutogo do serpnya 1512 roku podorozhuvav yepiskopskimi mayetkami ta brav uchast u provincijnomu sinodi v Lenchici Za jogo nakazom dobudovano u vloclavskij katedri bichnij vhid z pivnochi z gankom profinansuvav dzvin dlya soboru nazvanij Vincentiyem 1513 Za svoyim zapovitom vin pozhertvuvav po tisyachi griven kapitulam Vloclaveka ta Plocka Pomer Vincentij Psherembskij 20 veresnya 1513 roku u Vloclaveku pohovanij u miscevomu katedralnomu sobori Primitki Internetowy Polski Slownik Biograficzny Arhiv originalu za 23 chervnya 2022 Procitovano 23 chervnya 2022 Krzysztof Skupinski Notariat publiczny w sredniowiecznej Polsce Lublin 1979 s 118 Pralaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieznienskiej od roku 1000 az do dni naszych Podlug zrodel archiwalnych opracowal Jan Korytkowski t III Gniezno 1883 s 296 Akta unji Polski z Litwa 1385 1791 wydali Stanislaw Kutrzeba i Wladyslaw Semkowicz Krakow 1932 s 121 Halina Hofmanowna Dekret elekcyjny krola Aleksandra z dn 3 pazdziernika 1501 roku w Przeglad Historyczny Tom 17 Numer 1 1913 s 95 Akta unji Polski z Litwa 1385 1791 wydali Stanislaw Kutrzeba i Wladyslaw Semkowicz Krakow 1932 s 136 Volumina Legum t I Petersburg 1859 s 140 Karol Gorski Lukasz Watzenrode zycie i dzialalnosc polityczna 1447 1512 Wroclaw 1973 s 80 Ludwik Finkel Elekcya Zygmunta I Sprawy dynastyi Jagiellonskiej i Unii Polsko Litewskiej Krakow 1910 s 215 Corpus iuris Polonici Sectionis 1 Privilegia statuta constitutiones edicta decreta mandata regnum Polniae spectantia comprehendentis Vol 3 Annos 1506 1522 continentis Krakow 1906 s 10 11 Pralaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieznienskiej od roku 1000 az do dni naszych Podlug zrodel archiwalnych opracowal Jan Korytkowski t III Gniezno 1883 s 297 PosilannyaWincenty Przerebski Przerembski h Nowina Internetowy Polski Slownik Biograficzny