Рослинний континуум — властивість рослинності існувати у вигляді безперервного покриву. Він проявляється в поступовому переході рослинних угруповань одне в одного при поступовій зміні умов зовнішнього середовища. Уявлення про континуальну організацію рослинного покриву прийшло на зміну уявленням про його дискретність в середині XX століття. Питання про те, дискретний рослинний покрив або контінуальний було центральним в , адже кожна з концепцій передбачала особливі підходи до вивчення фітоценозів, їх класифікації і практичного використання.
Види рослинного континууму:
- просторовий континуум — поступова зміна складу і властивостей рослинного покриву у просторі;
- горизонтальний континуум — плавний перехід одних спільнот в інші при зміні умов середовища;
- вертикальний континуум — поступовий перехід одних ярусів фітоценозу в інші.
- Часовий континуум — поступова зміна складу і властивостей рослинного покриву в часі (при сезонних і багаторічних коливаннях, сукцесії і еволюції рослинності).
- Синтаксономічний континуум — відображає наявність перехідних (проміжних) спільнот між їх типами ().
Безперервність рослинного покриву є універсальним явищем, хоча ступінь безперервності може бути найрізноманітнішою. Вона зростає в спільнотах з наявністю декількох сильних едифікаторів (наприклад, ліси помірного поясу) і зменшується у спільнотах з безліччю слабких едифікаторів (наприклад, луги, рудеральна рослинність, степи).
Сучасне уявлення про фітоценоз як умовне, реально не існуюче утворення, виникло на основі індивідуалістичної гіпотези, розробленої Л. Г. Раменським і американським ботаніком . Суть цієї гіпотези полягає в тому, що кожен вид специфічний за своїм ставленням до зовнішнього середовища і має екологічну амплітуду, яка не збігається повністю з амплітудами інших видів (тобто кожен вид розподілений «індивідуалістично»). Кожне співтовариство утворює види, яких перекриваються в даних умовах середовища. При зміні будь-якого фактора або групи факторів поступово зменшують різноманітність і зникають одні види, з'являються і збільшують різноманітність інші види, і таким шляхом здійснюється перехід від одного типу рослинних угруповань до іншого. Внаслідок специфічності (індивідуальності) екологічних амплітуд видів ці зміни відбуваються не синхронно, і при поступовій зміні середовища рослинність змінюється також поступово. Таким чином, рослинні співтовариства не утворюють чітко відокремлені одиниці, а зв'язуються перехідними спільнотами в безперервно варіюючу систему.
Див. також
Джерела
Література
- Раменский Л. Г. Основные закономерности растительного покрова и методы их изучения // Вестник опытного дела Средне-Чернозёмной области. Январь — февраль. — Воронеж: Обл. редакция издат. к-та Нар. комиссариата земледелия, 1924. — С. 37—73.
- Gleason Henry A. The individualistic Concept of the Plant Association // Bulletin of the Torrey Botanical Club. — 1926. — Vol. 53. — P. 7-26.
Примітки
- Gleason H.A. The Individualistic Concept of the Plant Association // American Midland Naturalist. — 1939. — Vol. 21, No 1. — P. 92-110.
На цю статтю не посилаються інші статті Вікіпедії. Будь ласка розставте посилання відповідно до . |
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Roslinnij kontinuum vlastivist roslinnosti isnuvati u viglyadi bezperervnogo pokrivu Vin proyavlyayetsya v postupovomu perehodi roslinnih ugrupovan odne v odnogo pri postupovij zmini umov zovnishnogo seredovisha Uyavlennya pro kontinualnu organizaciyu roslinnogo pokrivu prijshlo na zminu uyavlennyam pro jogo diskretnist v seredini XX stolittya Pitannya pro te diskretnij roslinnij pokriv abo kontinualnij bulo centralnim v adzhe kozhna z koncepcij peredbachala osoblivi pidhodi do vivchennya fitocenoziv yih klasifikaciyi i praktichnogo vikoristannya Vidi roslinnogo kontinuumu prostorovij kontinuum postupova zmina skladu i vlastivostej roslinnogo pokrivu u prostori gorizontalnij kontinuum plavnij perehid odnih spilnot v inshi pri zmini umov seredovisha vertikalnij kontinuum postupovij perehid odnih yarusiv fitocenozu v inshi Chasovij kontinuum postupova zmina skladu i vlastivostej roslinnogo pokrivu v chasi pri sezonnih i bagatorichnih kolivannyah sukcesiyi i evolyuciyi roslinnosti Sintaksonomichnij kontinuum vidobrazhaye nayavnist perehidnih promizhnih spilnot mizh yih tipami Bezperervnist roslinnogo pokrivu ye universalnim yavishem hocha stupin bezperervnosti mozhe buti najriznomanitnishoyu Vona zrostaye v spilnotah z nayavnistyu dekilkoh silnih edifikatoriv napriklad lisi pomirnogo poyasu i zmenshuyetsya u spilnotah z bezlichchyu slabkih edifikatoriv napriklad lugi ruderalna roslinnist stepi Suchasne uyavlennya pro fitocenoz yak umovne realno ne isnuyuche utvorennya viniklo na osnovi individualistichnoyi gipotezi rozroblenoyi L G Ramenskim i amerikanskim botanikom Sut ciyeyi gipotezi polyagaye v tomu sho kozhen vid specifichnij za svoyim stavlennyam do zovnishnogo seredovisha i maye ekologichnu amplitudu yaka ne zbigayetsya povnistyu z amplitudami inshih vidiv tobto kozhen vid rozpodilenij individualistichno Kozhne spivtovaristvo utvoryuye vidi yakih perekrivayutsya v danih umovah seredovisha Pri zmini bud yakogo faktora abo grupi faktoriv postupovo zmenshuyut riznomanitnist i znikayut odni vidi z yavlyayutsya i zbilshuyut riznomanitnist inshi vidi i takim shlyahom zdijsnyuyetsya perehid vid odnogo tipu roslinnih ugrupovan do inshogo Vnaslidok specifichnosti individualnosti ekologichnih amplitud vidiv ci zmini vidbuvayutsya ne sinhronno i pri postupovij zmini seredovisha roslinnist zminyuyetsya takozh postupovo Takim chinom roslinni spivtovaristva ne utvoryuyut chitko vidokremleni odinici a zv yazuyutsya perehidnimi spilnotami v bezperervno variyuyuchu sistemu Div takozhKontinuum fitocenotichnij Kontinuum ekologichnijDzherelaLiteratura Ramenskij L G Osnovnye zakonomernosti rastitelnogo pokrova i metody ih izucheniya Vestnik opytnogo dela Sredne Chernozyomnoj oblasti Yanvar fevral Voronezh Obl redakciya izdat k ta Nar komissariata zemledeliya 1924 S 37 73 Gleason Henry A The individualistic Concept of the Plant Association Bulletin of the Torrey Botanical Club 1926 Vol 53 P 7 26 Primitki Gleason H A The Individualistic Concept of the Plant Association American Midland Naturalist 1939 Vol 21 No 1 P 92 110 Na cyu stattyu ne posilayutsya inshi statti Vikipediyi Bud laska rozstavte posilannya vidpovidno do prijnyatih rekomendacij