Євген Олексійович Попов (24 лютого (8 березня) 1899, Путивль, Сумська обл. — 6 червня 1961, Москва) — психіатр, доктор медичних наук, завідувач кафедри психіатрії 1-го Харківського медичного інституту, дійсний член Академії медичних наук СРСР.
Попов Євген Олексійович | |
---|---|
Народився | 6 (18) лютого 1899[1] Москва, Російська імперія |
Помер | 9 червня 1961[1] (62 роки) Москва, СРСР |
Країна | Російська імперія СРСР |
Діяльність | лікар, психіатр, викладач університету |
Галузь | медицина[1] і психіатрія[1] |
Життєпис
Уродженець м. Путивля, Євген Олексійович народився 24 лютого 1899 р. у родині акцизного чиновника.
У 1924 р., закінчивши Харківський медичний інститут (ХМІ), став аспірантом при науково-дослідницькій кафедрі психіатрії.
У 1927 р., після закінчення аспірантури, захисту дисертації, став науковим співробітником цієї кафедри. Учень В. П. Протопопова. Одночасно працював в Українському інституті клінічної психіатрії та соціальної психогігієни (після реорганізації Психоневрологічна академія (з 1932), потім знов інститут (1936)) ординатором, потім доцентом (1930—1933), завідувачем клініки (1932—1941). Водночас до серпня 1940 р., був завідувачем кафедри психіатрії 1-го Харківського медичного інституту.
У 1929 р. Євген Олексійович був у науковому відрядженні в Німеччині, де працював у Берліні та Франкфурті-на-Майні. Майже рік стажувався у клініці відомого професора-психіатра Клейста, де був зайнятий питаннями патогенезу, походженням психічних розладів, їхньої патофізіологічної основи. Добре володів німецькою, французькою та англійською мовами.
Після відрядження, повернувшись до Харкова, продовжував працювати ще й в Українському інституті для вдосконалення лікарів.
У 1940 р. успішно захистив дисертацію на здобуття наукового ступеня доктора медичних наук.
У 1941 р. вчений евакуювався до Ташкента. Там працював консультантом у Республіканській обласній лікарні та консультував поранених у шпиталях.
Повернувшись до Харкова у 1943 р. був призначений зам. директора з наукової роботи Харківського психоневрологічного інституту, завідував його клінікою та водночас керував кафедрою психіатрії ХМІ.
У 1945 р. вчений був нагороджений орденом Трудового Червоного Прапора за роботу під час Великої Вітчизняної війни.
У лютому 1951 р. був переведений до Москви в розпорядження Міністерства охорони здоров'я СРСР. До 1960 р. очолював кафедру психіатрії 1-го Московського медичного інституту, водночас працюючи у психіатричній клініці ім. С. С. Корсакова Інституту психіатрії АМН СРСР. Останні пів року свого життя вчений працював заступником директора з наукової роботи цього інституту.
У 1946 р. — став членом-кореспондентом АМН СРСР.
У 1957 р. — обрано дійсним членом АМН СРСР.
Вчений неодноразово був обраний заступником і головою Московського правління Всесоюзного товариства невропатологів і психіатрів.
У 1959 р. його обрано почесним членом Чехословацького медичного товариства ім. Пуркіньє. Гідно представляв нашу країну на конференціях психіатрів у Швейцарії, Чехословаччині, Австрії, Румунії, Данії, виступаючи з доповідями. У Китаї декілька місяців читав курс лекцій з психіатрії.
Є. О. Попов помер 6 червня 1961 р. від інфаркту у Москві.
Наукова та педагогічна робота
Направленість наукової діяльності вченого — вища нервова діяльність, загальна психопатологія, шизофренія, епілепсія, неврози, терапія психозів, вивчення фізіологічних основ психічних розладів. Ним було сформулювано нову теорію галюцинацій, згідно з якою в основі галюцинацій лежить не патологічне збудження, а часткове гальмування кори головного мозку, запропоновано оригінальну «біологічну» концепцію патогенезу шизофренії, яку він активно розробляв.
1934—1935 рр. вченим доказана роль безсоння у виникненні делірію і розроблений спосіб його усунення, який став широковідомим в медичній практиці.
Аналізуючи захворювання воєнного часу, Є. О. Попов запропонував концепцію «фіксаційного неврозу» як особливої форми невротичної реакції.
Вчений створив велику школу психіатрів України та Росії. Його учні стали провідними вітчизняними вченими-психіатрами.
Євген Олексійович — автор понад 130 друкованих робіт.
Звання
З 1946 р. член-кореспондент АМН СРСР.
З 1957 р. дійсний член АМН СРСР.
Нагороди
У 1945 р. нагороджений орденом Трудового Червоного Прапора.
Література
1. Перцева Ж. М. Попов Євген Олексійович (1899—1961) / Ж. М. Перцева // Видатні вихованці Харківської вищої медичної школи: біобібліографічний довідник / за заг. ред. В. М. Лісового. — Харків: ХНМУ, 2010. — 208 с. : фото. Стор. 141—142.
2. Перцева Ж. Н. Академик Е. А. Попов — питомец харьковской школы психиатрии / Ж. Н. Перцева // Время института здоровья. — 2009. — № 5. — С. 6.
3. Скарбниця Харківської медицини. Постаті: біографічний довідник / за заг. ред. В. М. Лісового. — Харків: ХНМУ, 2015. — 128 с. : фото. (стор. 89).
Примітки
- Czech National Authority Database
- Перцева, Ж. Н. Академик Е. А. Попов – питомец харьковской школы психиатрии. Время института здоровья. – 2009. – № 5. – С. 6.
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Yevgen Oleksijovich Popov 24 lyutogo 8 bereznya 1899 Putivl Sumska obl 6 chervnya 1961 Moskva psihiatr doktor medichnih nauk zaviduvach kafedri psihiatriyi 1 go Harkivskogo medichnogo institutu dijsnij chlen Akademiyi medichnih nauk SRSR Popov Yevgen OleksijovichNarodivsya6 18 lyutogo 1899 1 Moskva Rosijska imperiyaPomer9 chervnya 1961 1961 06 09 1 62 roki Moskva SRSRKrayina Rosijska imperiya SRSRDiyalnistlikar psihiatr vikladach universitetuGaluzmedicina 1 i psihiatriya 1 U Vikipediyi ye statti pro inshih lyudej iz prizvishem Popov ZhittyepisUrodzhenec m Putivlya Yevgen Oleksijovich narodivsya 24 lyutogo 1899 r u rodini akciznogo chinovnika U 1924 r zakinchivshi Harkivskij medichnij institut HMI stav aspirantom pri naukovo doslidnickij kafedri psihiatriyi U 1927 r pislya zakinchennya aspiranturi zahistu disertaciyi stav naukovim spivrobitnikom ciyeyi kafedri Uchen V P Protopopova Odnochasno pracyuvav v Ukrayinskomu instituti klinichnoyi psihiatriyi ta socialnoyi psihogigiyeni pislya reorganizaciyi Psihonevrologichna akademiya z 1932 potim znov institut 1936 ordinatorom potim docentom 1930 1933 zaviduvachem kliniki 1932 1941 Vodnochas do serpnya 1940 r buv zaviduvachem kafedri psihiatriyi 1 go Harkivskogo medichnogo institutu U 1929 r Yevgen Oleksijovich buv u naukovomu vidryadzhenni v Nimechchini de pracyuvav u Berlini ta Frankfurti na Majni Majzhe rik stazhuvavsya u klinici vidomogo profesora psihiatra Klejsta de buv zajnyatij pitannyami patogenezu pohodzhennyam psihichnih rozladiv yihnoyi patofiziologichnoyi osnovi Dobre volodiv nimeckoyu francuzkoyu ta anglijskoyu movami Pislya vidryadzhennya povernuvshis do Harkova prodovzhuvav pracyuvati she j v Ukrayinskomu instituti dlya vdoskonalennya likariv U 1940 r uspishno zahistiv disertaciyu na zdobuttya naukovogo stupenya doktora medichnih nauk U 1941 r vchenij evakuyuvavsya do Tashkenta Tam pracyuvav konsultantom u Respublikanskij oblasnij likarni ta konsultuvav poranenih u shpitalyah Povernuvshis do Harkova u 1943 r buv priznachenij zam direktora z naukovoyi roboti Harkivskogo psihonevrologichnogo institutu zaviduvav jogo klinikoyu ta vodnochas keruvav kafedroyu psihiatriyi HMI U 1945 r vchenij buv nagorodzhenij ordenom Trudovogo Chervonogo Prapora za robotu pid chas Velikoyi Vitchiznyanoyi vijni U lyutomu 1951 r buv perevedenij do Moskvi v rozporyadzhennya Ministerstva ohoroni zdorov ya SRSR Do 1960 r ocholyuvav kafedru psihiatriyi 1 go Moskovskogo medichnogo institutu vodnochas pracyuyuchi u psihiatrichnij klinici im S S Korsakova Institutu psihiatriyi AMN SRSR Ostanni piv roku svogo zhittya vchenij pracyuvav zastupnikom direktora z naukovoyi roboti cogo institutu U 1946 r stav chlenom korespondentom AMN SRSR U 1957 r obrano dijsnim chlenom AMN SRSR Vchenij neodnorazovo buv obranij zastupnikom i golovoyu Moskovskogo pravlinnya Vsesoyuznogo tovaristva nevropatologiv i psihiatriv U 1959 r jogo obrano pochesnim chlenom Chehoslovackogo medichnogo tovaristva im Purkinye Gidno predstavlyav nashu krayinu na konferenciyah psihiatriv u Shvejcariyi Chehoslovachchini Avstriyi Rumuniyi Daniyi vistupayuchi z dopovidyami U Kitayi dekilka misyaciv chitav kurs lekcij z psihiatriyi Ye O Popov pomer 6 chervnya 1961 r vid infarktu u Moskvi Naukova ta pedagogichna robotaNapravlenist naukovoyi diyalnosti vchenogo visha nervova diyalnist zagalna psihopatologiya shizofreniya epilepsiya nevrozi terapiya psihoziv vivchennya fiziologichnih osnov psihichnih rozladiv Nim bulo sformulyuvano novu teoriyu galyucinacij zgidno z yakoyu v osnovi galyucinacij lezhit ne patologichne zbudzhennya a chastkove galmuvannya kori golovnogo mozku zaproponovano originalnu biologichnu koncepciyu patogenezu shizofreniyi yaku vin aktivno rozroblyav 1934 1935 rr vchenim dokazana rol bezsonnya u viniknenni deliriyu i rozroblenij sposib jogo usunennya yakij stav shirokovidomim v medichnij praktici Analizuyuchi zahvoryuvannya voyennogo chasu Ye O Popov zaproponuvav koncepciyu fiksacijnogo nevrozu yak osoblivoyi formi nevrotichnoyi reakciyi Vchenij stvoriv veliku shkolu psihiatriv Ukrayini ta Rosiyi Jogo uchni stali providnimi vitchiznyanimi vchenimi psihiatrami Yevgen Oleksijovich avtor ponad 130 drukovanih robit ZvannyaZ 1946 r chlen korespondent AMN SRSR Z 1957 r dijsnij chlen AMN SRSR NagorodiU 1945 r nagorodzhenij ordenom Trudovogo Chervonogo Prapora Literatura1 Perceva Zh M Popov Yevgen Oleksijovich 1899 1961 Zh M Perceva Vidatni vihovanci Harkivskoyi vishoyi medichnoyi shkoli biobibliografichnij dovidnik za zag red V M Lisovogo Harkiv HNMU 2010 208 s foto Stor 141 142 2 Perceva Zh N Akademik E A Popov pitomec harkovskoj shkoly psihiatrii Zh N Perceva Vremya instituta zdorovya 2009 5 S 6 3 Skarbnicya Harkivskoyi medicini Postati biografichnij dovidnik za zag red V M Lisovogo Harkiv HNMU 2015 128 s foto stor 89 PrimitkiCzech National Authority Database d Track Q13550863 Perceva Zh N Akademik E A Popov pitomec harkovskoj shkoly psihiatrii Vremya instituta zdorovya 2009 5 S 6