Ни́вський могильник — археологічна пам'ятка на території Воткінського району Удмуртії, Росія.
Нивський могильник | |
---|---|
рос. Нивский могильник | |
Країна | Росія |
Регіон | Удмуртія |
Населений пункт | присілок Нива |
Тип | поховання |
Історія | |
Датування | V століття |
Періоди | залізна доба |
Археологічна культура | мазунінська культура |
Дослідження | |
Відкрито | 1956 року |
Відкривач | Варламов Іван Степанович |
Дата дослідження | 1956 року |
Дослідники | Удмуртська археологічна експедиція |
Нивський могильник | |
Розташування
Могильник знаходиться на межі лісового масиву та сільськогосподарських угідь за 1 км на південь від присілка Нива, обабіч ґрунтової дороги до колишнього присілка Патраково. В цьому місці лісовий масив клинцем поглиблюється у поле, при цьому клин майже не вкритий деревами. Ця місцевість у селян називається Селище.
Історія дослідження
1956 року місцевий житель села Перевозне Варламов Іван Степанович повідомив Удмуртську археологічну експедицію, що проводила в регіоні свої археологічні дослідження, про те, що при ритті траншеї по-під дорогою він знайшов стародавні речі. При огляді місця знахідки археологи знайшли різні артефакти у траншеї, а також у трьох великих круглих силосних ямах, що знаходяться на клині.
При огляді стінок траншеї було відкрито 4 могильні ями, у яких на глибині 50-70 см знаходились зруйновані кістяки, які лежали на спині головою на північний схід. Дослідити ями не вдалось, однак місцеві жителі, які працювали на ритті траншеї, передали археологам відкопані речі.
Артефакти
Археологами було зібрано 12 артефактів:
- Уламки залізного клинка кинджалу чи меча з двостороннім лезом шириною 5 см та товщиною 5-8 мм. Великий1 фрагмент довжиною 20 см та декілька дрібних по 5-6 см. Метал дуже закислений;
- Залізна сокира з округлим розширеним обухом та розширеним напівкруглим злегка відтягнутим назад лезом. Довжина сокири 16 см;
- Два уламки витої гривні з мідного дроту діаметром 1,5-2 мм;
- Уламок гривні з товстого мідного дроту, обвитого мідною стрічкою пласко-випуклого перерізу;
- Скронева підвіска з мідного дроту, обвита мідною стрічкою пласко-випуклого перерізу. На кільці шматок запеклого заліза. Підвіска вигнута, частина кільця та стержня поламані;
- Уламок від зовнішнього краю метеликоподібної фабули. Пластинка з тонкої міді прикрашена по краям дрібними напівгорошинами, які обмежують дві паралельно випуклі смужки. Під мідною пластинкою — маса, яка сильно просочена окисом заліза;
- Дві спарені мідні пронизки з гофрировкою. На кінці однієї — шматок окису заліза;
- Три вісімкоподібні підвіски з тонкого мідного дроту. У однієї кінці спаяні так, що утворюють два кільця. Можливо, що це уламки одного ланцюжка. В ланках двох кілець — шматки заліза, що спеклись.
- Трикутні штамповані накладки з тонкої мідної пластинки, кутки у вигляді напівгорошини з отворами для пришивання;
- Поясна накладка з тонкої мідної пластинки. Зверху отвори для шпенька, за допомогою якого накладка приклепувалась до поясу, знизу — петля для підвішування персня;
- Мідний перстень зі смужки прямокутного перерізу. Можливо, що перстень зроблений для описаної вище накладки;
- Сім перснів з мідних смужок трикутного перерізу.
Джерела
- Генинг В. Ф. Археологические памятники Удмуртии. Ижевск, 1958.
- Останина Т. П. Нивский могильник III—V вв. // Материалы к ранней истории Удмуртии. Ижевск, 1978. С. 92-117.
- Останина Т. П. Население Среднего Прикамья в III—V вв.: монография. Ижевск, Удмуртский институт истории, языка и литературы Уральского отделения РАН, 1997. 327 с.
- Останина Т. П., Голдина Р. Д. Изучение мазунинских могильников в Прикамской Удмуртии // Археологические открытия — 1975. М., «Наука», 1976. С. 171—172.
Посилання
- Семенов В. А. Два могильника мазунинской культуры в Прикамской Удмуртии. «Вопросы археологии Урала», вып. 7, Свердловск, 1967. [ 16 травня 2018 у Wayback Machine.]
- Историко-культурное наследие нацинального парка «Нечкинский»
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Ni vskij mogilnik arheologichna pam yatka na teritoriyi Votkinskogo rajonu Udmurtiyi Rosiya Nivskij mogilnikros Nivskij mogilnikKrayina RosiyaRegionUdmurtiyaNaselenij punktprisilok NivaTippohovannyaIstoriyaDatuvannyaV stolittyaPeriodizalizna dobaArheologichna kulturamazuninska kulturaDoslidzhennyaVidkrito1956 rokuVidkrivachVarlamov Ivan StepanovichData doslidzhennya1956 rokuDoslidnikiUdmurtska arheologichna ekspediciyaNivskij mogilnikRoztashuvannyaMogilnik znahoditsya na mezhi lisovogo masivu ta silskogospodarskih ugid za 1 km na pivden vid prisilka Niva obabich gruntovoyi dorogi do kolishnogo prisilka Patrakovo V comu misci lisovij masiv klincem pogliblyuyetsya u pole pri comu klin majzhe ne vkritij derevami Cya miscevist u selyan nazivayetsya Selishe Istoriya doslidzhennya1956 roku miscevij zhitel sela Perevozne Varlamov Ivan Stepanovich povidomiv Udmurtsku arheologichnu ekspediciyu sho provodila v regioni svoyi arheologichni doslidzhennya pro te sho pri ritti transheyi po pid dorogoyu vin znajshov starodavni rechi Pri oglyadi miscya znahidki arheologi znajshli rizni artefakti u transheyi a takozh u troh velikih kruglih silosnih yamah sho znahodyatsya na klini Pri oglyadi stinok transheyi bulo vidkrito 4 mogilni yami u yakih na glibini 50 70 sm znahodilis zrujnovani kistyaki yaki lezhali na spini golovoyu na pivnichnij shid Dosliditi yami ne vdalos odnak miscevi zhiteli yaki pracyuvali na ritti transheyi peredali arheologam vidkopani rechi ArtefaktiArheologami bulo zibrano 12 artefaktiv Ulamki zaliznogo klinka kindzhalu chi mecha z dvostoronnim lezom shirinoyu 5 sm ta tovshinoyu 5 8 mm Velikij1 fragment dovzhinoyu 20 sm ta dekilka dribnih po 5 6 sm Metal duzhe zakislenij Zalizna sokira z okruglim rozshirenim obuhom ta rozshirenim napivkruglim zlegka vidtyagnutim nazad lezom Dovzhina sokiri 16 sm Dva ulamki vitoyi grivni z midnogo drotu diametrom 1 5 2 mm Ulamok grivni z tovstogo midnogo drotu obvitogo midnoyu strichkoyu plasko vipuklogo pererizu Skroneva pidviska z midnogo drotu obvita midnoyu strichkoyu plasko vipuklogo pererizu Na kilci shmatok zapeklogo zaliza Pidviska vignuta chastina kilcya ta sterzhnya polamani Ulamok vid zovnishnogo krayu metelikopodibnoyi fabuli Plastinka z tonkoyi midi prikrashena po krayam dribnimi napivgoroshinami yaki obmezhuyut dvi paralelno vipukli smuzhki Pid midnoyu plastinkoyu masa yaka silno prosochena okisom zaliza Dvi spareni midni pronizki z gofrirovkoyu Na kinci odniyeyi shmatok okisu zaliza Tri visimkopodibni pidviski z tonkogo midnogo drotu U odniyeyi kinci spayani tak sho utvoryuyut dva kilcya Mozhlivo sho ce ulamki odnogo lancyuzhka V lankah dvoh kilec shmatki zaliza sho speklis Trikutni shtampovani nakladki z tonkoyi midnoyi plastinki kutki u viglyadi napivgoroshini z otvorami dlya prishivannya Poyasna nakladka z tonkoyi midnoyi plastinki Zverhu otvori dlya shpenka za dopomogoyu yakogo nakladka priklepuvalas do poyasu znizu petlya dlya pidvishuvannya persnya Midnij persten zi smuzhki pryamokutnogo pererizu Mozhlivo sho persten zroblenij dlya opisanoyi vishe nakladki Sim persniv z midnih smuzhok trikutnogo pererizu DzherelaGening V F Arheologicheskie pamyatniki Udmurtii Izhevsk 1958 Ostanina T P Nivskij mogilnik III V vv Materialy k rannej istorii Udmurtii Izhevsk 1978 S 92 117 Ostanina T P Naselenie Srednego Prikamya v III V vv monografiya Izhevsk Udmurtskij institut istorii yazyka i literatury Uralskogo otdeleniya RAN 1997 327 s Ostanina T P Goldina R D Izuchenie mazuninskih mogilnikov v Prikamskoj Udmurtii Arheologicheskie otkrytiya 1975 M Nauka 1976 S 171 172 PosilannyaSemenov V A Dva mogilnika mazuninskoj kultury v Prikamskoj Udmurtii Voprosy arheologii Urala vyp 7 Sverdlovsk 1967 16 travnya 2018 u Wayback Machine Istoriko kulturnoe nasledie nacinalnogo parka Nechkinskij