Маячення стосунку — вид маячення, в разі якого хворий вважає індиферентні для себе події такими, що стосуються безпосередньо його. Те, що відбувається довкола хворого, набуває подвійного змісту та особливого значення.
Маячні ідеї стосунку найчастіше трапляються при шизофренії та є її найчастішим симптомом. Також маячення стосунку є симптомом маячного розладу, біполярного розладу (в стадії манії) та шизотипового розладу особистості.
Нейробіологія
2011 року канадські вчені провели дослідження, що охопило 18 хворих шизофренією з виразним маяченням стосунку та 17 здорових осіб. Під час вивчення досліджуваного, що перебував у МРТ-сканері, ознайомлювали з низкою неоднозначних речень та запитували, чи відчуває він, що речення були написані саме про нього. Використовувались як загальні (неперсоналізовані), так і індивідуально підібрані запитання для індукування ідей стосунку.
Результати дослідження показали в осіб із маяченням стосунку підвищену активність серединних кіркових структур (СКС), лімбічної системи, смугастого тіла, а також зниження диференціяції між самостосовною та несамостосовною інформацією.
Класифікація
Дослідження зі застосуванням методу факторного аналізу показало існування двох видів маячення стосунку: комунікаційне й спостережне.
- При комунікаційному маяченні стосунку хворий вірить, що інші люди позаочі чи невербально говорять про нього.
- При спостережному маяченні стосунку можлива наявність ідей переслідування та галюцинацій.
Характеристика
При маяченні стосунку хворий може бути впевненим в поганому ставленні до себе з боку людей його оточення, що засуджують його, насміхається з нього, «переморгується», глузливо посміхаються. Це і стає причиною усамітнення хворого, уникання ним громадських місць та транспорту, де він особливо гостро відчуває недоброзичливе до себе ставлення.
Дослідження не виявили наявність упередження поспішних висновків при маяченні стосунку.
Діагностика
Для діагностики маячення стосунку може застосовуватись Інтерв'ю-шкала ідей стосунку (ІШІС; англ. Ideas of Reference Interview Scale). ІШІС є 15-пунктною напівструктурованою шкалою для оцінювання самостосовного досвіду.
Примітки
- Menon, Mahesh; Schmitz, Taylor W.; Anderson, Adam K.; Graff, Ariel; Korostil, Michele; Mamo, David; Gerretsen, Philip; Addington, Jean; Remington, Gary (15 грудня 2011). . Biological Psychiatry (англ.). Т. 70, № 12. с. 1127—1133. doi:10.1016/j.biopsych.2011.05.037. ISSN 0006-3223. Архів оригіналу за 1 березня 2022. Процитовано 22 лютого 2020.
- Startup, Mike; Startup, Sue (15 листопада 2005). On two kinds of delusion of reference. Psychiatry Research (англ.). Т. 137, № 1. с. 87—92. doi:10.1016/j.psychres.2005.07.007. ISSN 0165-1781. Процитовано 22 лютого 2020.
- Startup, Mike; Bucci, Sandra; Langdon, Robyn (1 березня 2009). Delusions of reference: A new theoretical model. Cognitive Neuropsychiatry. Т. 14, № 2. с. 110—126. doi:10.1080/13546800902864229. ISSN 1354-6805. PMID 19370435. Процитовано 22 лютого 2020.
- В. В. Марилов. Общая психопатология. — М. : «Academia», 2002. — С. 29. — 224 с. — .
- Menon, M.; Addington, J.; Remington, G. (1 лютого 2013). Examining cognitive biases in patients with delusions of reference. European Psychiatry (англ.). Т. 28, № 2. с. 71—73. doi:10.1016/j.eurpsy.2011.03.005. ISSN 0924-9338. Процитовано 22 лютого 2020.
- Wong, Gloria H. Y.; Hui, Christy L. M.; Tang, Jennifer Y. M.; Chiu, Cindy P. Y.; Lam, May M. L.; Chan, Sherry K. W.; Chang, W. C.; Chen, Eric Y. H. (1 березня 2012). Screening and assessing ideas and delusions of reference using a semi-structured interview scale: A validation study of the Ideas of Reference Interview Scale (IRIS) in early psychosis patients. Schizophrenia Research (англ.). Т. 135, № 1. с. 158—163. doi:10.1016/j.schres.2011.12.006. ISSN 0920-9964. Процитовано 22 лютого 2020.
- OHBM. ww5.aievolution.com. Процитовано 22 лютого 2020.[недоступне посилання]
Література
- Гавенко В.Л., Бітенський В.С. та ін. Психіатрія і наркологія. — Київ : , 2015. — С. 75. — .
Вікіпедія, Українська, Україна, книга, книги, бібліотека, стаття, читати, завантажити, безкоштовно, безкоштовно завантажити, mp3, відео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнок, музика, пісня, фільм, книга, гра, ігри, мобільний, телефон, android, ios, apple, мобільний телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ПК, web, Інтернет
Mayachennya stosunku vid mayachennya v razi yakogo hvorij vvazhaye indiferentni dlya sebe podiyi takimi sho stosuyutsya bezposeredno jogo Te sho vidbuvayetsya dovkola hvorogo nabuvaye podvijnogo zmistu ta osoblivogo znachennya Mayachni ideyi stosunku najchastishe traplyayutsya pri shizofreniyi ta ye yiyi najchastishim simptomom Takozh mayachennya stosunku ye simptomom mayachnogo rozladu bipolyarnogo rozladu v stadiyi maniyi ta shizotipovogo rozladu osobistosti NejrobiologiyaAnatomichne roztashuvannya seredinnih kirkovih struktur SKS Perigenualna perednya poyasna kora PACC ventro ta dorsomediyalna prefrontalna kora VMPFC DMPFC supragenualna perednya poyasna kora SACC zadnya poyasna kora PCC ta en 2011 roku kanadski vcheni proveli doslidzhennya sho ohopilo 18 hvorih shizofreniyeyu z viraznim mayachennyam stosunku ta 17 zdorovih osib Pid chas vivchennya doslidzhuvanogo sho perebuvav u MRT skaneri oznajomlyuvali z nizkoyu neodnoznachnih rechen ta zapituvali chi vidchuvaye vin sho rechennya buli napisani same pro nogo Vikoristovuvalis yak zagalni nepersonalizovani tak i individualno pidibrani zapitannya dlya indukuvannya idej stosunku Rezultati doslidzhennya pokazali v osib iz mayachennyam stosunku pidvishenu aktivnist seredinnih kirkovih struktur SKS limbichnoyi sistemi smugastogo tila a takozh znizhennya diferenciyaciyi mizh samostosovnoyu ta nesamostosovnoyu informaciyeyu KlasifikaciyaDoslidzhennya zi zastosuvannyam metodu faktornogo analizu pokazalo isnuvannya dvoh vidiv mayachennya stosunku komunikacijne j sposterezhne Pri komunikacijnomu mayachenni stosunku hvorij virit sho inshi lyudi pozaochi chi neverbalno govoryat pro nogo Pri sposterezhnomu mayachenni stosunku mozhliva nayavnist idej peresliduvannya ta galyucinacij HarakteristikaPri mayachenni stosunku hvorij mozhe buti vpevnenim v poganomu stavlenni do sebe z boku lyudej jogo otochennya sho zasudzhuyut jogo nasmihayetsya z nogo peremorguyetsya gluzlivo posmihayutsya Ce i staye prichinoyu usamitnennya hvorogo unikannya nim gromadskih misc ta transportu de vin osoblivo gostro vidchuvaye nedobrozichlive do sebe stavlennya Doslidzhennya ne viyavili nayavnist uperedzhennya pospishnih visnovkiv pri mayachenni stosunku DiagnostikaDlya diagnostiki mayachennya stosunku mozhe zastosovuvatis Interv yu shkala idej stosunku IShIS angl Ideas of Reference Interview Scale IShIS ye 15 punktnoyu napivstrukturovanoyu shkaloyu dlya ocinyuvannya samostosovnogo dosvidu PrimitkiMenon Mahesh Schmitz Taylor W Anderson Adam K Graff Ariel Korostil Michele Mamo David Gerretsen Philip Addington Jean Remington Gary 15 grudnya 2011 Biological Psychiatry angl T 70 12 s 1127 1133 doi 10 1016 j biopsych 2011 05 037 ISSN 0006 3223 Arhiv originalu za 1 bereznya 2022 Procitovano 22 lyutogo 2020 Startup Mike Startup Sue 15 listopada 2005 On two kinds of delusion of reference Psychiatry Research angl T 137 1 s 87 92 doi 10 1016 j psychres 2005 07 007 ISSN 0165 1781 Procitovano 22 lyutogo 2020 Startup Mike Bucci Sandra Langdon Robyn 1 bereznya 2009 Delusions of reference A new theoretical model Cognitive Neuropsychiatry T 14 2 s 110 126 doi 10 1080 13546800902864229 ISSN 1354 6805 PMID 19370435 Procitovano 22 lyutogo 2020 V V Marilov Obshaya psihopatologiya M Academia 2002 S 29 224 s ISBN 5 7695 0838 8 Menon M Addington J Remington G 1 lyutogo 2013 Examining cognitive biases in patients with delusions of reference European Psychiatry angl T 28 2 s 71 73 doi 10 1016 j eurpsy 2011 03 005 ISSN 0924 9338 Procitovano 22 lyutogo 2020 Wong Gloria H Y Hui Christy L M Tang Jennifer Y M Chiu Cindy P Y Lam May M L Chan Sherry K W Chang W C Chen Eric Y H 1 bereznya 2012 Screening and assessing ideas and delusions of reference using a semi structured interview scale A validation study of the Ideas of Reference Interview Scale IRIS in early psychosis patients Schizophrenia Research angl T 135 1 s 158 163 doi 10 1016 j schres 2011 12 006 ISSN 0920 9964 Procitovano 22 lyutogo 2020 OHBM ww5 aievolution com Procitovano 22 lyutogo 2020 nedostupne posilannya LiteraturaGavenko V L Bitenskij V S ta in Psihiatriya i narkologiya Kiyiv 2015 S 75 ISBN 978 617 505 422 2